Για έναν «ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ» του 21ου αιώνα
(Κείμενο συμβολής στον προσυνεδριακό διάλογο του Αριστερού Ρεύματος)
Σύντομο Ιστορικό
Το Αριστερό Ρεύμα ως οργανωμένη κίνηση ιδεών, τάση και αυτόνομη οργάνωση/κόμμα είχε και έχει ως ταυτοτικό του χαρακτηριστικό την ενότητα της Αριστεράς. Είτε ως κίνηση ιδεών στα πλαίσια του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΎ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ, είτε ως τάση στα πλαίσια του ενιαίου ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ, είτε ως τάση στον πρώτο ΣΥΡΙΖΑ και στον δεύτερο ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ, είτε τέλος ως αυτόνομη οργάνωση /κόμμα στα πλαίσια της ΛΑΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ.
Οι πολιτικοί και ιδεολογικοί συσχετισμοί δεν ήταν πάντα πλειοψηφικοί των ιδεών του Αριστερού Ρεύματος, μάλλον το αντίθετο, αυτό δεν εμπόδισε να έχει τον διακριτό ρόλο του και να αγωνίζεται εντός και εκτός των πολιτικών σχημάτων που συμμετείχε για την πολιτική και ιδεολογική επικράτηση των ιδεών και προτάσεων του, σεβόμενο πάντα την διαφορετικότητα και τους συσχετισμούς.
Ήταν (και είναι μέλος) σε πολιτικά υποκείμενα στα οποία συμμετείχαν οργανώσεις, κόμματα και πρόσωπα από όλο το μεγάλο φάσμα της πολιτικής Αριστεράς και των ιδεολογικών της ρευμάτων, χωρίς φοβικά σύνδρομα, η σύνδρομα «καθαρότητας» μη χάσει την πολιτική και ιδεολογική του ταυτότητα. Η συμμετοχή (με ήττες και νίκες), δεν είχε αποτέλεσμα να χάσει το ξεχωριστό του ιδεολογικό και πολιτικό στίγμα, κάθε άλλο, και στο όνομα της πολιτικής και προγραμματικής ενότητας είχε πάντα ξεχωριστή και θετική παρουσία στο χώρο της Αριστεράς.
Είναι περιττό σε ένα σύντομο άρθρο να αναφερθούμε στο ιστορικό των πλήθος πετυχημένων και αποτυχημένων διαπραγματεύσεων /συζητήσεων για συνεργασίες ούτε φυσικά για το ιστορικό των κατά καιρούς πολιτικών, οργανωτικών ιδεολογικών συσχετισμών με άλλες τάσεις, οργανώσεις/κόμματα και πρόσωπα. Είναι καλό όμως να το θυμόμαστε κάθε φορά που αξιολογούμε κόμματα, οργανώσεις, πρόσωπα και δικές μας πολιτικές επιλογές και προπαντός όταν αξιολογούμε την ιστορία του αριστερού ρεύματος.
Αυτό που έχει γραφτεί πάντως στην πολιτική του ιστορία είναι η πολιτική /προγραμματική του συμμαχία με όλα τα ρεύματα της Αριστεράς, από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία, την οικολογία, τον δικαιωματισμό μέχρι την πολύμορφη κομμουνιστική αριστερά.
Προς το Συνέδριο
Στα πλαίσια των προσυνεδριακών συζητήσεων με κορύφωση το συνέδριο μας, θα πρέπει να απαντήσουμε στο βασικό ερώτημα που προκύπτει από τα παραπάνω. Ήταν και είναι σωστή η επιλογή, το ταυτοτικό μας χαρακτηριστικό για την συνεργασία των δυνάμεων της Αριστεράς; Αν απαντήσουμε θετικά στην ιστορία μας (η οποία δεν ξεκινάει το 2015) προκύπτουν ζητήματα σε σχέση με το κείμενο θέσεων που έχουμε να συζητήσουμε.
Το βασικό ζήτημα που προκύπτει είναι η ασάφεια και σύγχυση μεταξύ πολιτικής τακτικής και στρατηγικής. Η κατά τα άλλα σωστή θέση για συνεργασία των δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ειδικότερα στο δρόμο προς τις ευρωεκλογές, ταυτίζεται σε τελική ανάλυση, ως προς την απεύθυνση, με την μετέπειτα ανάληψη πρωτοβουλιών για τη συγκρότηση του νέου πολιτικού υποκειμένου της ριζοσπαστικής Αριστεράς.
(Θα αποδεχτούμε, χάριν της συζήτησης, την προβληματική κατά τα άλλα έννοια της ριζοσπαστικής Αριστεράς, έτσι όπως έχει «γράψει» στην ελληνική κοινωνία, μια έννοια την οποία επικαλούνται δυνάμεις από την σοσιαλδημοκρατία μέχρι τον ακραίο αριστερισμό).
Είναι δεδομένο στο σύντομο χρόνο που μας μένει μέχρι τις ευρωεκλογές, η κομματική γεωγραφία θα είναι αυτή που υπάρχει τώρα, τόσο γενικά όσο και ειδικότερα στο χώρο της Αριστεράς. Είναι επίσης όμως αποδεκτό ( αναφέρεται έμμεσα) και στο κείμενο προσυνεδριακών θέσεων ότι το πολιτικό και κομματικό σύστημα βρίσκεται σε μετάβαση, να το ορίσουμε ως υπό διαμόρφωση μεταμνημονιακό κομματικό σύστημα.
Η πολιτική πρόταση περί νέου πολιτικού υποκειμένου συνεργασίας των δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς (των σημερινών υπαρκτών δυνάμεων) εκτός του ότι ακυρώνει εκ των πραγμάτων την θέση περί μεταβατικής περιόδου στο κομματικό σύστημα, που δεν γνωρίζουμε το πως θα διαμορφωθεί (οι ευρωεκλογές αποτελούν βασικό σταθμό, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη η μη του κινήματος), ακυρώνει στρατηγικά εν μέρη και την ταυτοτική μας θέση και την αυτοπεριορίζει σε συνεργασία με δυνάμεις συγκεκριμένες και πολιτικά περιορισμένες.
Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ήταν δημιούργημα και ανάγκη της εποχής. Δημιούργημα ενός πολιτικού συστήματος και κομματικού σε κρίση ( δεξιά στροφή ΠΑΣΟΚ, σκάνδαλο Κοσκωτά, ενδοαστική σύγκρουση, η αριστερά στο πολιτικό περιθώριο, αφαίμαξη των αριστερών ψηφοφόρων από το ΠΑΣΟΚ, και φυσικά αποτέλεσμα των μεγάλων ανατροπών στην πρώην ΕΣΣΔ με την περεστρόικα και ότι αυτό ιδεολογικά και προγραμματικά συνεπαγόταν και τα κοσμοϊστορικά αποτελέσματα αυτών που ήρθαν).
Στις σημερινές συνθήκες, με την πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία ενός κράματος οικονομικού νεοφιλελευθερισμού, κοινωνικού νεοσυντηρητισμού και πολιτικού αυταρχισμού, σε Ελλάδα και Ευρώπη, που καταργήθηκαν και καταργούνται η απειλούνται να καταργηθούν κεκτημένα δεκαετιών, όπου η αριστερά αδυνατεί να αντιμετωπίσει την ολομέτωπη επίθεση, όπου οι πολίτες καταφεύγουν στην καλύτερη των περιπτώσεων στην ατομική φυγή και προστασία και στην χειρότερη σε νεοσυντηριτικές θέσεις και αξίες επιστροφής σε ένα θολό και ασαφές παρελθόν, μέχρι ακόμα και την ακροδεξιά και την θρησκευτική δεξιά, η στρατηγική απάντηση-στόχος ( που δεν πρέπει να συγχέεται με την πολιτική και εκλογική τακτική των ευρωεκλογών η αμέσως μετά από αυτές) μπορεί και πρέπει να είναι ένας νέος ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ του 21ου αιώνα, που θα περιλαμβάνει δυνάμεις και πρόσωπα από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία, την οικολογία, τον δικαιωματισμό μέχρι και την κομμουνιστική αριστερά.
Ένας μετωπικός πολιτικός ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ που πολιτικά /προγραμματικά θα θέτει ως στόχους την υπεράσπιση των δικαιωμάτων, την πάλη για την επαναφορά των χαμένων κατακτήσεων και ένα πρόγραμμα διεκδικήσεων ανατροπών, μεταρρυθμίσεων και συγκρούσεων προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών.
Όταν μια κοινωνία βρίσκεται σε άμυνα, όταν το σύνολο των δυνάμεων της Αριστεράς είναι ηττημένο, όταν βρισκόμαστε προ των πυλών για μια οριστική οικονομική, πολιτική ιδεολογική και αξιακή παλινόρθωση των αξιών της μετεμφυλιακής και προδικτατορικής Δεξιάς στην Ελλάδα, όταν θεωρίες ανορθολογισμού κινδυνεύουν να διαπεράσουν οριζόντια και κάθετα όλο το πολιτικό σύστημα και το κοινωνικό σύνολο, η στρατηγική απάντηση είναι μια. Ένας ευρύς ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ του 21ου αιώνα.
Το ποιες δυνάμεις, πρόσωπα θα μπορέσουν και θα θελήσουν στο υπό διαμόρφωση κομματικό σύστημα να συμμετάσχουν θα το δείξει η ζωή και η πραγματικότητα, εμείς οφείλουμε ως Αριστερό Ρεύμα, μέσα και από τις γραμμές της ΛΑΕ, να ξαναθυμηθούμε την ιστορία μας και να αποφασίσομε να πούμε και να πράξουμε τα δέοντα.
Η πρόσφατη Ιστορία
Το 2ο Συνέδριο ήταν καθοριστικό για την ύπαρξη του Αριστερού Ρεύματος, παρά τους εντός και εκτός του κόμματος καλοθελητές που ήθελαν την διάλυση του. Και τα καταφέραμε.
Ο πρωταγωνιστικός ρόλος στη προσπάθεια δημιουργίας του κοινού χώρου διαλόγου και δράσης της Αριστεράς (που δεν καρποφόρησε όχι με δική μας ευθύνη, και που δείχνει τα όρια των άλλων δυνάμεων της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς), αλλά κυρίως η θέση του Α.Ρ. και κατ επέκταση της ΛΑΕ για τον πόλεμο της Ουκρανίας (που δικαιώθηκε και έσωσε την τιμή της ελληνικής Αριστεράς), μετέπειτα, η πετυχημένη πανελλαδική συνδιάσκεψη της ΛΑΕ, με την πολιτική της απόφαση και την εκλογή ηγεσίας και τέλος η εκλογική συνεργασία της ΛΑΕ με το Μερα25, όλα αυτά τα παραπάνω, αποτέλεσαν τις κορυφαίες πολιτικές μας επιλογές μέσα σε αντίξοες συνθήκες και παρά τα επί μέρους λάθη, παραλείψεις, ήταν σωστές και αναγκαίες και πετυχημένες επιλογές.
Το 3ο Συνέδριο του Αριστερού Ρεύματος, όμως καλείται σε νέες συνθήκες, και με βάση την πολιτική εμπειρία του παρελθόντος (πρόσφατο και μη) να κάνει τις νέες του τακτικές και κυρίως στρατηγικές αναλύσεις και επιλογές. Επιλογές που θα δικαιώνουν την ιστορία του και την αυτόνομη διακριτή του ύπαρξη, χωρίς ασάφειες, ετεροκαθορισμούς, φοβίες, και πολιτικές παλινδρομήσεις και μια τέτοια στρατηγική επιλογή είναι και η απόφαση να δράσει για την δημιουργία ενός νέου πολιτικού μετώπου, ενός νέου ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΆΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ του 21ου αιώνα.
Υ.Γ. Επιμέρους ενστάσεις, επιφυλάξεις η διαφορές στο κείμενο θέσεων (και επι σημαντικών θεμάτων, όπως η ελλειμματική και αντιφατική προσέγγιση του κειμένου για την Ε.Ε. και την Ο.Ν.Ε.) είναι στα πλαίσια της αναγκαίας νέας στρατηγικής ανάλυσης και επιλογών που καλείται να συζητήσει και να αποφασίσει το Συνέδριο και να ξεπεράσει, όσο μπορεί, με μια Πολιτική Απόφαση του Συνεδρίου τις αναπόφευκτες ασάφειες και ετεροκαθορισμούς του κειμένου θέσεων.
Νίκος Βρυώνης μέλος Κ.Ε. Α.Ρ.