ΓΙΑ ΤΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥΠΑΘΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ
ΠΟΤΕ ΘΑ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ;
της Χριστίνας Σουλτανίδου*
Πολλές αναφορές –και πολύ σωστά- έκαναν αυτήν την περίοδο για το περήφανο ΟΧΙ του ελληνικού λαού στο δημοψήφισμα του Ιούλη 2015. Άλλοι, όπως η Ν.Δ., συνεχίζοντας να το λοιδορούν, και προσπαθώντας, ακόμη και σήμερα, να πείσουν εκφοβίζοντας, ότι η απόλυτη αποδοχή των μνημονίων ήταν ασυζητητί η μοναδική λύση. Άλλοι, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, ο ίδιος ο Τσίπρας, η Ανανεωτική Αριστερά, θεωρώντας το ως ύψιστη δημοκρατική διαδικασία, η οποία όμως δεν αφορούσε την έξοδο από το ευρώ και τη σύγκρουση με την Ε.Ε., άρα ορθά ανατράπηκε σε μερικές ώρες, με τη συμβολή όλων των μνημονιακών κομμάτων και την απίστευτη ρήση του Κουτσούμπα, ότι δε βγαίνουν έτσι από την Ε.Ε.!
Σε ό,τι με αφορά, υπερασπίζομαι με σθεναρότητα, μέχρι και σήμερα, ότι η σωστή επιλογή ήταν και είναι το ΟΧΙ και πιστεύω πως αυτό δείχνει η ίδια η πορεία της οικονομίας και η κατάσταση στην κοινωνία σήμερα (υψηλό δημόσιο χρέος μετά από 15 χρόνια, αποξένωση δια παντός από τη δημόσια περιουσία, από τους πιο χαμηλούς μισθούς και συντάξεις στην Ευρώπη, δημόσια υγεία και παιδεία στον Καιάδα, αγροτοκτηνοτροφία στο κόκκινο, σπίτια και μικρομάγαζα που εκπλειστηριάζονται κτλ.), παρόλες τις θυσίες στις οποίες υποβληθήκαμε.
Όμως εγώ δεν προτίθεμαι, σ΄ αυτό το κείμενο, να ασχοληθώ με τις πολιτικές διαστάσεις αυτής της μεγαλειώδους ταξικής σύγκρουσης του ελληνικού λαού με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που επέβαλε η Ε.Ε. και τα συστημικά κόμματα της χώρας.
Επιθυμώ, κρατώντας συνειδητά μια μικρή χρονική απόσταση από την επέτειο του ΟΧΙ, να αγγίξω ένα καυτό ζήτημα που προέκυψε από τα μνημόνια και τη φτωχοποίηση της ελληνικής κοινωνίας και παραμένει στα «αζήτητα» της πολιτικής και δυστυχώς και της κοινωνικής συζήτησης.
Θέλω να κάνω μια αναφορά, όση και όπως μπορώ, στους συμπολίτες μας, που δεν άντεξαν όταν είδαν να γκρεμίζεται τόσο βίαια και τόσο κεραυνοβόλα ό,τι με κόπους έχτισαν στη ζωή τους και στις κοινωνικές συνέπειες αυτής της πράξης τους. Σε αυτούς που θέλησαν, με τον απεγνωσμένο τρόπο της αυτοχειρίας, να υψώσουν τη δική τους φωνή διαμαρτυρίας, με έναν τραγικό και τελεσίδικο τρόπο, που μας συγκλόνισε όλους.
Κατά 33% αυξήθηκαν οι θάνατοι από αυτοκτονίες στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2009-2015, σε σύγκριση με το μέσο όρο της δεκαετίας που προηγήθηκε, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάσθηκαν στο Α.Π.Θ. το 2020. Από τους 382 το 2009, εκτινάχτηκαν το 2015 στους 529. Από αυτό το ποσοστό των αυτοκτονιών, το 1/3 θα μπορούσε να αποδοθεί άμεσα στην ανεργία, το 1/3 στις άλλες συνέπειες της οικονομικής κρίσης, και το υπόλοιπο 1/3 σε άγνωστους λόγους.
Από το 2010 έως το 2023 έχουν χαθεί 6.993 συνάνθρωποί μας, όσο μια κωμόπολη δηλαδή, ενώ η χώρα μας παραμένει η μόνη χώρα του Νότου της Ε.Ε., στην οποία ο αριθμός των αυτοκτονιών, μετά την κρίση, παραμένει στα υψηλά επίπεδα στα οποία είχε εκτιναχθεί τότε, και δεν επέστρεψε ποτέ στα προ κρίσης επίπεδα.
Θλιβερό προνόμιο, αφού το να αυτοκτονεί κάποιος, σημαίνει ότι έχει φτάσει στο τέλος της ελπίδας. Και μια ακόμη απόδειξη, ότι η απελπισία και η έλλειψη κάθε προοπτικής παραμένουν ακόμη φωλιασμένες στις ψυχές των Ελλήνων, δεκαπέντε χρόνια μετά την εφαρμογή του πρώτου μνημονίου.
Ας μην επαίρονται λοιπόν, όσοι ισχυρίζονται ότι τα μνημόνια ήταν το μοναδικό «φάρμακο» απέναντι στην οικονομική κρίση της χώρας και όλου του ευρωπαϊκού νότου!
Ας «σκύψουν» πιο βαθιά, να δουν το ζέον πρόβλημα που δημιούργησαν στον ελληνικό λαό. Ας ανοίξουν τη συζήτηση, όχι μόνο για τον αριθμό των αυτοκτονιών, που είναι τραγικός, αλλά και για τις συνέπειες στον οικογενειακό περίγυρο όσων αυτοκτόνησαν και όσων είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται.
Πόσο και πώς έχουν πληγεί ψυχικά οι οικογένειες αυτών που τόσο άδικα έχασαν τις ζωές τους; Πόσο έχουν επηρεαστεί τα παιδιά των οικογενειών αυτών; Πόσο επηρεάστηκαν τα παιδιά των οικογενειών, που ενώ ζούσαν σε μια ομαλή οικονομική κατάσταση είδαν ξαφνικά να χάνονται τα πάντα, να τους κυνηγάνε οι δικαστικοί κλητήρες, να τους παίρνουν το σπίτι; Πώς αντιμετώπισαν την αιφνίδια ανεργία οι πάνω από 700.000 εργαζόμενοι που έχασαν τις δουλειές τους στην πρώτη επταετία της οικονομικής κρίσης και οι πάνω από 200.000 μικρομεσαίοι που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους; Πόσες οικογένειες ανθρώπων που δεν άντεξαν οι σχέσεις τους μετά την οικονομική τους καταστροφή, οδηγήθηκαν σε επώδυνα διαζύγια και τι επιπτώσεις είχαν αυτά στα παιδιά τους;
Έδειξε αυτή η κυβέρνηση, αλλά και τα άλλα συστημικά κόμματα που εφάρμοσαν τα μνημόνια, την παραμικρή ευαισθησία, να μελετήσει αν η βία που διογκώνεται σήμερα στην κοινωνία και κυρίως σε έφηβους και νεαρά παιδιά έχει κάποιες και πόσες από τις ρίζες της στις βάρβαρες επιπτώσεις των μνημονίων στις οικογένειες των ελλήνων;
Όχι, δυστυχώς. Χωρίς να αναζητήσουν τα αίτια αυτής της βίας, γιατί προφανώς τους εκθέτουν, προτείνουν ως μόνη λύση την αυστηροποίηση των ποινών και την καταστολή!
Σε μια κοινωνία που ακόμη γλείφει τις πληγές της, αυτοί προτείνουν το μαστίγωμα ως θεραπεία.
Δυστυχώς, ούτε και η τέχνη στη χώρα μας (συγγραφή βιβλίων, θεατρικές παραστάσεις, κινηματογράφος) ασχολήθηκε στο βαθμό και στο βάθος που θα έπρεπε με όλη την τραγική κατάσταση που βίωσε και εξακολουθεί να βιώνει η ελληνική κοινωνία στην πλειοψηφία της, σε αντίθεση με άλλες χώρες, όπως η Ισπανία.
Μια σιωπή έχει επιβληθεί, που όμως είναι τόσο δυνατή, που σπάει τα όρια των ανθρώπινων αντοχών και εξελίσσεται σε βία και παραβατικές συμπεριφορές.
Την πληγή που προκάλεσαν στους Έλληνες οι μνημονιακές πολιτικές μοιάζει να μη θέλει ή να μην τολμάει κανείς να την αγγίξει και την αφήνουν να σήπεται διαρκώς και διαρκώς. Όμως οι πληγές της ψυχής δεν είναι σαν τις πληγές του σώματος, που δεν πρέπει να τις σκαλίζεις. Οι πληγές της ψυχής είναι σαν το χώμα, που όσο πιο πολύ το σκαλίζεις, τόσο πιο εύφορο γίνεται, τόσο πιο πολύ αέρα παίρνει, τόσο πιο πολύ αναζωογονείται, ώστε ό,τι φυτέψεις μέσα του να μπορεί να καρποφορήσει.
Υ.Γ. Το παρακάτω γράμμα, που το αντέγραψα και το κρατώ από το 2014, το έγραψε μια κρητικιά γυναίκα, προς τον σύζυγό της και βρέθηκε στην τσέπη της, μετά την απόπειρα αυτοχειρίας της.
«Με τα 600 ευρώ που έχω επάνω μου να πληρώσεις το ΤΕΒΕ. Το ενοίκιο το πλήρωσα χθες. Κόρη μου συγνώμη, δεν άντεχα άλλο την ταλαιπωρία για ένα πιάτο φαί με αίμα. Να σπουδάσεις την κόρη μας και να μην την αφήσεις ποτέ μόνη. Το σπίτι στο χωριό να μείνει στην κόρη μας».
Ηράκλειο 13/3/2014
*Η Χριστίνα Σουλτανίδου είναι Συντονίστρια Λαϊκής Ενότητας-Α.Α. Θεσσαλονίκης
