Συνέντευξη του Δημήτρη Στρατούλη, Γραμματέα ΛΑΕ ΑΑ στη «Θεσσαλία» στην Αναστασία Φύσσα
Η μνημονιακή συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 ήταν η αρχή του τέλους του
- Κύριε Στρατούλη, καλώς ήρθατε στον ΒΟΛΟ για την παρουσίαση του βιβλίου σας «8 ΜΗΝΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΤΑΡΑΞΑΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, Ιανουάριος – Αύγουστος 2015», εκδόσεις ΤΟΠΟΣ, την Παρασκευή, 13/12, 7μμ, στο Επιμελητήριο Μαγνησίας. Θα ήθελα να σας κάνω μερικές ερωτήσεις, που σχετίζονται με το βιβλίο σας αλλά και με τις ιδιότητές σας ως Υπουργός και Βουλευτής το πρώτο 8μηνο του 2015.
Ευχαρίστως, καλώς σας βρήκα και είμαι στη διάθεσή σας
- Ο πρωην σύντροφος σας στον ΣΥΡΙΖΑ, πρωην πρόεδρος του και Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ισχυρίζεται στις συνεντεύξεις του, ότι η μνημονιακή συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 δεν είχε κομβικό ρόλο στη μετέπειτα εκφυλιστική και διαλυτική πορεία του, και στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Αριστερά στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Εσείς τι λέτε;
Έχω αντίθετη άποψη. Η μνημονιακή συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν καταστροφική. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε την πολιτική αξιοπιστία του, διασπάστηκε, ενσωματώθηκε στο κυρίαρχο σύστημα, εκφυλίστηκε πολιτικά. Στο λαό και – ιδιαίτερα – στη νεολαία μετά την υπογραφή και εφαρμογή του 3ου μνημονίου επικράτησε κλίμα απογοήτευσης και πολιτικής αποστράτευσης. Η κοινωνία συντηρητικοποιήθηκε. Η ΝΔ ανάκτησε την πολιτική κυριαρχία, κερδίζοντας αλλεπάλληλες εκλογές, ενώ η ακροδεξιά σε όλες τις εκδοχές της γιγαντώθηκε.
Η τότε ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, υιοθετώντας το νεοφιλελεύθερο δόγμα ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση (TINA) στις εφαρμοζόμενες αντικοινωνικές νεοφιλελεύθερες πολιτικές, αποδυνάμωσε τα κοινωνικά κινήματα στην Ελλάδα και διεθνώς. Ανακούφισε τις εγχώριες και ευρωπαϊκές κυρίαρχες αστικές δυνάμεις, γιατί αποτράπηκε ο κίνδυνος ανατροπής στην Ελλάδα, που θα αποτελούσε θετικό παράδειγμα για άλλους λαούς και απειλή για τα νεοφιλελεύθερα θεμέλια ΕΕ και Ευρωζώνης.
Επέδρασε αρνητικά στις αριστερές δυνάμεις ευρωπαϊκών χωρών, που ήταν σε σημαντική άνοδο, συμβάλλοντας τότε στην εκλογική υποχώρησή τους (ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΗ ΓΑΛΛΙΑ) ή σε δεξιά στροφή και συρρίκνωσή τους (ΠΟΝΤΕΜΟΣ).
Αριστερές δυνάμεις, που δεν συμμετείχαν στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ή αποχώρησαν από αυτόν (ΛΑΕ, ΜέΡΑ25 κλπ) πλήρωσαν εκλογικά τις μνημονιακές αντικοινωνικές πολιτικές της, που εφάρμοζε στο όνομα, δήθεν, της Αριστεράς, συκοφαντώντας την συνολικά.
- Ο κύριος Τσίπρας και άλλα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίζονται ότι το 2015 δεν μπορούσε να αποφευχθεί η μνημονιακή συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ. Εσείς τι τους απαντάτε;
Διαφωνώ ριζικά μαζί τους. Στο βιβλίο μου τεκμηριώνω ότι, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, τα πράγματα θα μπορούσαν να πάνε αλλιώς. Ότι η μνημονιακή συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησής του το καλοκαίρι του 2015 δεν ήταν μονόδρομος!
Αυτό που απέτυχε ήταν η διαπραγματευτική στρατηγική της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στους δανειστές. Διαπραγματεύτηκε μαζί τους, ως κυβέρνηση, χωρίς να αμφισβητεί την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, την Ευρωζώνη και το ευρώ. Υποτίμησε τη λαϊκή παρέμβαση, παράκαμψε τα συλλογικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, είχε αυταπάτες για αξιοπρεπή συμφωνία, χωρίς συγκρούσεις και ρήξεις με του δανειστές.
Αναμφίβολα, οι δανειστές (ΕΕ, ΔΝΤ), χρησιμοποίησαν σε βάρος της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ βάρβαρες, εκβιαστικές, απειλητικές πρακτικές, για να μη ακυρώσει τα μνημόνια. Όμως, αυτή διέθετε πολιτικά και οικονομικά εργαλεία προώθησης μιας εναλλακτικής διεξόδου, που δεν τα αξιοποίησε. Θα έπρεπε να είχε επεξεργαστεί και ετοιμάσει τον λαό για «σχέδια Α και Β». Το «σχέδιο Α» θα ήταν το πρώτο που θα επιχειρούσε να εφαρμόσει και το «σχέδιο Β» (αναστολή αποπληρωμής δημόσιου χρέους, λογιστικός έλεγχός του, σύγκρουση και ενδεχόμενη ρήξη με την Ευρωζώνη κλπ) θα ήταν λύση έκτακτης ανάγκης, εάν οι δανειστές την εμπόδιζαν.
Δυστυχώς, δεν είχε ως πολιτική επιλογή την προετοιμασία και εφαρμογή «σχεδίου Β». Αγκιστρώθηκε στο «σχέδιο A» (πρόγραμμα Θεσσαλονίκης), που, τελικά, ούτε αυτό εφάρμοσε. Εγκλωβίστηκε στην αυταπάτη της αξιοποίησης δήθεν διάφορών μεταξύ των δανειστών, ενώ αυτοί είχαν κοινή στρατηγική την ταπεινωτική υποταγή της.
Δεν χρησιμοποίησε ποτέ έναντι των δανειστών ως αποτελεσματικά διαπραγματευτικά εργαλεία, που θα έθεταν σε διακινδύνευση θεμελιώδη συμφέροντά τους – και αποτελούσαν προτάσεις της ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ του ΣΥΡΙΖΑ- τη διακοπή αποπληρωμής και διαγραφή του δημόσιου χρέους, ενώ αυτοί από τις 20/2/2015 διέκοψαν τη χρηματοδότηση της χώρας, ούτε την απειλή ενδεχόμενης εξόδου από την Ευρωζώνη.
Η τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ούτε μετά το δημοψήφισμα της 5ης/7/2015 και τη συντριπτική νίκη του λαϊκού ΟΧΙ στα μνημόνια έκανε τίποτε από αυτά ούτε προσπάθησε να εφαρμόσει το αντιμνημονιακό πρόγραμμά της. Απόρριψε, μάλιστα, και την ύστατη πρόταση της ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ και άλλων δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ να παραιτηθεί και να προκηρύξει εκλογές, λέγοντας, προεκλογικά την αλήθεια στο λαό, ότι τα μνημόνια πάνε πακέτο με το ευρώ και ότι για να τερματιστούν ήταν αναγκαία η έξοδος της χώρας από την ευρωζώνη, η έκδοση εθνικού νομίσματος, η διακοπή αποπληρωμής του δημοσίου χρέους και η εφαρμογή ενός αντιμνημονιακού φιλολαϊκού προγράμματος. Ακόμα και εάν ο ΣΥΡΙΖΑ τις έχανε, θα παρέμενε ισχυρό ενωμένο αντιμνημονιακό αριστερό κόμμα μαχητικής αντιπολίτευσης. Θα διατηρούσε την πολιτική αξιοπιστία του, δεν θα υποχωρούσαν οι κοινωνικοί αγώνες. Θα παρέμενε ζωντανή η ελπίδα, ότι υπάρχει εναλλακτική πολιτική.
- Σε ποιο δίλημμα βρεθήκατε Υπουργοί, Βουλευτές, κυβερνητικά και κομματικά στελέχη της ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ του ΣΥΡΙΖΑ τον Αύγουστο του 2015, μετά την υπογραφή από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και την ψήφιση στη Βουλή του 3ου μνημονίου;
Είτε να μείνουμε πιστοί στις αξίες, προγραμματικές δεσμεύσεις μας και σε αυτά που προτείναμε ως εναλλακτική λύση ενάντια μνημόνια είτε να κρατήσουμε τις υπουργικές, κυβερνητικές, βουλευτικές και κομματικές καρέκλες. Επιλέξαμε να είμαστε συνεπείς στις αρχές και αξίες μας, δεν υποταχτήκαμε δεν συμβιβαστήκαμε και παραιτηθήκαμε, όταν πια δεν υπήρχε τίποτε που να μπορούσε να σωθεί. Τέτοιο παράδειγμα τόσο μαζικής ανυπακοής και παραίτησης από Βουλευτές και Υπουργούς για λόγους πολιτικής συνείδησης και συνέπειας, δεν έχει υπάρξει στην κοινοβουλευτική ιστορία της χώρας μας. Αποτελεί θετικό παράδειγμα στη νέα γενιά και απόδειξη, ότι στην πολιτική δεν είναι όλοι ίδιοι και ότι αξίζει και πρέπει να ασχολιέται με αυτή.
- Από τότε κύριε Στρατούλη πέρασαν περίπου 10 χρόνια. Η Αριστερά σήμερα είναι πολυδιασπασμένη, ενώ η κυβέρνηση της ΝΔ, παρότι έχει σημαντική φθορά, δεν έχει πολιτικό αντίπαλο που να μπορεί να ανατρέψει την πολιτική κυριαρχία της. Μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα;
Σήμερα, σε συνθήκες επέλασης ακραίου νεοφιλελευθερισμού και αυταρχισμού, μεγάλης ανόδου της ακροδεξιάς, όξυνσης των κοινωνικών προβλημάτων, μεγάλων κινδύνων γενίκευσης των πολέμων και κλιματικής καταστροφής η μόνη διέξοδος υπεράσπισης των λαϊκών συμφερόντων είναι η συνεργασία των αριστερών δυνάμεων. Σε προγραμματικές βάσεις που να δίνουν λύσεις με αγώνες στα άμεσα λαϊκά προβλήματα (ακρίβεια, στέγη, πολιτική προστασία κλπ) συγκρουσιακές με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και την οικονομική ολιγαρχία, ανοιχτές σε βαθύτερες ριζοσπαστικές αλλαγές. Γι’ αυτό, η ΛΑΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ επιμένει στη συνεργασία των δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ώστε να αποτελέσουν ισχυρό πόλο αριστερής αντιπολίτευσης, αποκούμπι των πληττόμενων από τις εφαρμοζόμενες πολιτικές λαϊκών στρωμάτων και ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Γι’ αυτό συγκροτήσαμε μαζί με το ΜΕΡΑ25, την Ανταγωνιστική Αριστερά και ανένταχτους αριστερούς αγωνιστές και ριζοσπάστες οικολόγους την εκλογική συνεργασία ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ/ΜΕΡΑ25/ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, φιλοδοξώντας να είναι ένα πρώτο βήμα για την ενότητα όλης της αντιμνημονιακής Αριστεράς.
Δημήτρης Στρατούλης
Γραμματέας ΛΑΕ ΑΑ
Πρώην Υπουργός και Βουλευτής
