Νίκη της Παλαιστίνης

150 απόφοιτοι στην πρώτη τελετή αποφοίτησης στο Πανεπιστήμιο Al-Aqsa της Γάζας

Υπογραφή: JMVR

Πηγή: Aljazeera – Κοσμοειδήσεις 

Στις 8 Νοεμβρίου 2025, σε μια στιγμή γεμάτη συγκίνηση και ιστορική σημασία, 150 φοιτητές αποφοίτησαν από το Πανεπιστήμιο Al-Aqqsa στη Λωρίδα της Γάζας—στην πρώτη αποφοίτηση από το Πανεπιστήμιο Al-Aqsa της Γάζας από την έναρξη του τελευταίου κύματος εχθροπραξιών. Το επίτευγμά τους δεν αποτελεί μόνο ακαδημαϊκό ορόσημο, αλλά και ισχυρή πράξη ανυπακοής ενάντια σε μια σύγκρουση που έχει καταστρέψει υποδομές, έχει εκτοπίσει οικογένειες και έχει επανειλημμένα διαταράξει τον ίδιο τον ρυθμό της καθημερινής ζωής.

Για αυτούς τους φοιτητές, η απόκτηση πτυχίου σήμαινε ότι αναγκάζονταν να περπατούν χιλιόμετρα για να βρουν ηλεκτρικό ρεύμα και συχνά να παρακολουθούν μαθήματα σε σκηνές ή καταφύγια εν μέσω βομβαρδισμών. Ωστόσο, επέμειναν. Η αποφοίτησή τους αποτελεί απόδειξη ανθεκτικότητας, συλλογικής αλληλεγγύης και της ανυποχώρητης πεποίθησης ότι η εκπαίδευση παραμένει ακρογωνιαίος λίθος της αξιοπρέπειας, της ταυτότητας και της μελλοντικής ανοικοδόμησης σε μια από τις πιο πολιορκημένες περιοχές του κόσμου.

Οι αξιωματούχοι του πανεπιστημίου τόνισαν ότι αυτοί οι φοιτητές ξεπέρασαν τους κύκλους εκτοπισμού, τις χρόνιες διακοπές ρεύματος και τη σχεδόν πλήρη κατάρρευση της ψηφιακής συνδεσιμότητας – όλα αυτά ενώ προσπαθούσαν να ολοκληρώσουν αυστηρά προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σε τομείς κρίσιμους για την ανάκαμψη της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων των επιστημών υγείας, μηχανικής και εκπαίδευσης.

Αποφοίτηση από το Πανεπιστήμιο Al-Aqsa της Γάζας: Ένας θρίαμβος προσαρμογής και αλληλεγγύης

Παρά την εκτεταμένη καταστροφή της ακαδημαϊκής υποδομής και τους αυστηρούς περιορισμούς στις βασικές υπηρεσίες, το Πανεπιστήμιο Al-Aqsa κατάφερε να διατηρήσει την εκπαιδευτική του αποστολή. Οι καθηγητές και το προσωπικό συντόνισαν εντατικά ενισχυτικά μαθήματα, διένειμαν υλικό μαθημάτων μέσω ψηφιακών δίσκων εκτός σύνδεσης και σφυρηλάτησαν συνεργασίες με περιφερειακά ακαδημαϊκά δίκτυα για να εξασφαλίσουν σχολικά βιβλία, καθοδήγηση και ψυχολογική υποστήριξη για τους μαθητές.

«Αυτό το επίτευγμα είναι ένα σημάδι ελπίδας για τη Γάζα», δήλωσε εκπρόσωπος του πανεπιστημίου κατά τη διάρκεια της τελετής. «Αποδεικνύει ότι η εκπαίδευση αντέχει — ακόμα και στις πιο σκοτεινές ώρες».

Οι απόφοιτοι περιέγραψαν την εμπειρία τους σαν ένα ταξίδι αδιάκοπης προσπάθειας και αμοιβαίας υποστήριξης. Πολλοί θυμήθηκαν ότι μελετούσαν με το φως του τηλεφώνου κατά τη διάρκεια διακοπών ρεύματος, σχημάτιζαν κύκλους μελέτης σε καταφύγια προσφύγων και μοιράζονταν μεμονωμένες συσκευές για πρόσβαση σε ηχογραφημένες διαλέξεις. Ένας φοιτητής μηχανικής ολοκλήρωσε την τελική του διατριβή χρησιμοποιώντας ένα ηλιακό φορτισμένο tablet σε ένα στρατόπεδο χωρίς τρεχούμενο νερό. Μια μελλοντική δασκάλα έκανε φροντιστήρια στα μικρότερα αδέρφια της ενώ προετοιμαζόταν για τις δικές της εξετάσεις.

Οι ιστορίες τους αντικατοπτρίζουν μια ευρύτερη πραγματικότητα: στη Γάζα, η μάθηση είναι πράξη αντίστασης. Όταν η κίνηση είναι περιορισμένη, το μέλλον αβέβαιο και το τραύμα διάχυτο, η τάξη γίνεται χώρος δράσης και φαντασίας.

Γεωπολιτικό πλαίσιο: Η εκπαίδευση πυλώνας επιβίωσης σε έναν αποκλεισμένο θύλακα

Η αποφοίτηση από το Πανεπιστήμιο Al-Aqsa της Γάζας έχει βαθιές περιφερειακές και παγκόσμιες επιπτώσεις. Για σχεδόν δύο δεκαετίες, η Γάζα έχει υπομείνει έναν ολοκληρωμένο χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο αποκλεισμό που περιορίζει σοβαρά την πρόσβαση σε οικοδομικά υλικά, ιατρικές προμήθειες, ακόμη και ψηφιακό υλικό. Υπό αυτές τις συνθήκες, η διατήρηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν είναι απλώς μια υλικοτεχνική πρόκληση – είναι μια πολιτική και ανθρωπιστική επιταγή.

Τα πανεπιστήμια της Γάζας -Al-Aqsa, Ισλαμικό Πανεπιστήμιο και Al-Azhar- είναι εδώ και καιρό κινητήρες κοινωνικής κινητικότητας και πνευματικής ζωής για την παλαιστινιακή νεολαία. Ωστόσο, επανειλημμένες στρατιωτικές επιχειρήσεις από το 2008, έχουν καταστρέψει περισσότερες από τις μισές εγκαταστάσεις τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σύμφωνα με εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών. Τα ακαδημαϊκά ημερολόγια αναστέλλονται τακτικά, η πρόσβαση στο Διαδίκτυο είναι διακοπτόμενη και οι φοιτητές πολλές φορές δεν μπορούν να ταξιδέψουν για συνέδρια, πρακτική άσκηση ή μεταπτυχιακές σπουδές.

Σε αυτό το πλαίσιο, η αποφοίτηση 150 φοιτητών στέλνει ένα σαφές μήνυμα στη διεθνή κοινότητα: η νεολαία της Γάζας δεν είναι παθητικά θύματα – είναι οικοδόμοι. Τα πτυχία τους στην υγεία, τη μηχανική και την εκπαίδευση δεν είναι αφηρημένα διαπιστευτήρια. Είναι εργαλεία για την ανοικοδόμηση νοσοκομείων, την αποκατάσταση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και τη διδασκαλία της επόμενης γενιάς.

Επιπλέον, αυτό το ορόσημο υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για συνεχείς επενδύσεις στην αποκατάσταση εκπαιδευτικής υλικοτεχνικής υποδομής, που δεν θα περιορίζεται στην επείγουσα βοήθεια. Με την ανεργία των νέων να ξεπερνά το 70%, η ακαδημαϊκή συνέχεια συνδέεται άμεσα με τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και την αυτοδυναμία.

Κοιτάζοντας μπροστά: Ανοικοδόμηση της γνώσης, ανάκτηση του μέλλοντος

Το Πανεπιστήμιο Al-Aqsa ανακοίνωσε σχέδια για επέκταση των προγραμμάτων τεχνικής και επαγγελματικής κατάρτισης που ευθυγραμμίζονται με τις πιο πιεστικές ανάγκες της Γάζας. Οι τομείς προτεραιότητας περιλαμβάνουν την υγειονομική περίθαλψη, τα έργα πολιτικού μηχανικού για την ανοικοδόμηση, τα συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την παιδαγωγική χωρίς αποκλεισμούς για τα παιδιά που πλήττονται από τον πόλεμο.

Αρκετά διεθνή ακαδημαϊκά ιδρύματα και ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν ήδη εκφράσει ενδιαφέρον να υποστηρίξουν αυτές τις προσπάθειες μέσω κεφαλαίων υποτροφιών, πρωτοβουλιών ψηφιακής βιβλιοθήκης και επιχορηγήσεων υποδομής. Μια κοινοπραξία ευρωπαϊκών πανεπιστημίων διερευνά ένα έργο για τον εξοπλισμό των επιστημονικών τμημάτων του Al-Aqsa με εργαστήρια ηλιακής ενέργειας και ψηφιακά αρχεία εκτός σύνδεσης.

Ωστόσο, τα συστημικά εμπόδια παραμένουν. Οι απόφοιτοι αντιμετωπίζουν τεράστια εμπόδια στην επιδίωξη περαιτέρω εκπαίδευσης ή απασχόλησης λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών και της έλλειψης αναγνωρισμένων οδών διαπίστευσης υπό συνθήκες αποκλεισμού. Πολλοί φέρουν επίσης αόρατες πληγές – ψυχολογικά τραύματα που απαιτούν μακροχρόνια συμβουλευτική και θεραπεία.

Ωστόσο, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές επιμένουν ότι κάθε δίπλωμα που απονέμεται είναι μια πράξη ανασυγκρότησης. «Προσπάθησαν να μας φιμώσουν με βόμβες», είπε ένας καθηγητής λογοτεχνίας στην τελετή. «Αλλά οι μαθητές μας, απάντησαν με βιβλία».

Μια τελετή υπερηφάνειας, θλίψης και αδιάσπαστου πνεύματος

Η τελετή πραγματοποιήθηκε σε ένα συγκρότημα με αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας, καθώς η αποφοίτηση συγκέντρωσε οικογένειες, καθηγητές και ηγέτες της κοινότητας – πολλοί από τους οποίους είχαν χάσει σπίτια ή αγαπημένα πρόσωπα σε πρόσφατους βομβαρδισμούς. Δάκρυα αναμειγνύονταν με ζητωκραυγές καθώς φώναζαν ονόματα και καπέλα πετούσαν σε έναν ουρανό που, για μια φορά, ήταν απαλλαγμένος από drones.

Ένας απόφοιτος κρατούσε μια κορνιζαρισμένη φωτογραφία του μικρότερου αδελφού του, που σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή κατά το τελευταίο εξάμηνο, και του αφιέρωσε το πτυχίο του μηχανικού. Μια μητέρα άρπαξε το δίπλωμα της κόρης της και ψιθύρισε: «Μας πήραν το σπίτι, αλλά όχι το μυαλό της».

Πέρα από τους προσωπικούς θριάμβους, η εκδήλωση εξέπεμπε συλλογική αποφασιστικότητα. Τα πανό που ζωγράφισαν εθελοντές φοιτητές έγραφαν: «Αποφοιτούμε παρά την πολιορκία» και «Τα στυλό μας είναι πιο δυνατά από τις βόμβες τους». Σε ένα μέρος όπου η κανονικότητα είναι σπάνια, η απλή πράξη του να φοράς καπέλο και φόρεμα έγινε επαναστατική.

Καθώς έπεφτε η νύχτα, ο ήχος των κραυγών υψωνόταν πάνω από το βουητό των γεννητριών – μια εύθραυστη αλλά προκλητική αρμονία ελπίδας σε μια χώρα που πολύ συχνά ορίζεται από την απώλεια.