Ομιλία Σοφίας Ιωαννίδου, Φοιτήτριας Χημικού ΑΠΘ στην παρουσίαση στις ΣΕΡΡΕΣ του βιβλίου του Δημήτρη Στρατούλη για το 2015
Καλησπέρα σε όλους και όλες
Χαίρομαι, που συμμετέχω στην παρουσίαση στην πατρίδα μου στις ΣΕΡΡΕΣ του βιβλίου του Δημήτρη Στρατούλη «8 μήνες που συντάραξαν την Ελλάδα, Ιανουάριος – Αύγουστος 2015», των εκδόσεων ΤΟΠΟΣ, που γίνεται σήμερα ενόψει της επετείου των 10 χρόνων από το δημοψήφισμα του 2015.
Ο Δημήτρης Στρατούλης, διδάκτορας νομικής και πολιτικός επιστήμονας, πρωην Βουλευτής και Υπουργός και σήμερα Γραμματέας της ΛΑΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ – ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ, σε αυτό το βιβλίο του αναφέρεται στα συγκλονιστικά ιστορικά γεγονότα, που διαδραματίστηκαν στην Ελλάδα το πρώτο 8μηνο του 2015, έχοντας τα βιώσει εκείνη την περίοδο από θέσεις κορυφαίας πολιτικής και κυβερνητικής ευθύνης.
Ο συγγραφέας περιγράφει με ακρίβεια και ειλικρίνεια πως και γιατί αυτά έγιναν, ποιες διεργασίες οδήγησαν την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, τον τότε Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του – πλην Λακεδαιμονίων – από τη δέσμευσή της για ακύρωση των μνημονίων λιτότητας στη μετατροπή του περήφανου δημοψηφισματικού ΟΧΙ του ελληνικού λαού σε ταπεινωτικό ΝΑΙ και κατά συνέπεια στη συνθηκολόγηση με τους δανειστές, στην υπογραφή και στη συνέχεια στην εφαρμογή του 3ου μνημονίου.
Μου έκανε θετική εντύπωση ότι δεν χρησιμοποιεί στο βιβλίο απαξιωτικούς προσωπικούς χαρακτηρισμούς, ύβρεις, αναθέματα και κατάρες, όχι μόνο για πρώην συντρόφους του, αλλά ούτε για τους πιο σκληρούς πολιτικούς του αντιπάλους, παρά μόνο επιχειρήματα, με βάση αποκλειστικά πολιτικά και αξιακά κριτήρια, απαντώντας σε 45+3 ερωτήματα, που αποτελούν και την καρδιά του βιβλίου.
Με αυτό το βιβλίο του απευθύνεται, κυρίως, στον κόσμο της Αριστεράς, όχι για λόγους νοσταλγίας του παρελθόντος ούτε για να βρουν στα περασμένα κάποιο «κρυμμένο θησαυρό», αλλά για γόνιμο προβληματισμό, για το πώς και εάν τα πράγματα θα μπορούσαν να πάνε αλλιώς, και για το πώς πρέπει οι σύγχρονες προκλήσεις να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, γόνιμα, ανατρεπτικά και ελπιδοφόρα από την ριζοσπαστική Αριστερά.
Καταγράφει την πορεία ενός ολόκληρου λαού από την ελπίδα και τον ενθουσιασμό στην ήττα, την απογοήτευση και την απόγνωση. Και αποδεικνύει πειστικά ότι, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, τα πράγματα θα μπορούσαν να πάνε αλλιώς, δηλαδή να μην υπογραφεί και εφαρμοστεί το 3ο μνημόνιο της καταστροφής και ότι ένας άλλος δρόμος ήταν και ΤΟΤΕ και είναι και σήμερα και στο μέλλον εφικτός.
Είναι για μένα πολύ σημαντικό ότι με το βιβλίο του απευθύνεται, επίσης, στους συνομηλίκους μου, σε ολόκληρη τη νεολαία, ώστε αυτή να μπορεί να ερμηνεύσει το παρελθόν, να κατανοήσει το παρόν και να δράσει πιο αποτελεσματικά και νικηφόρα από τη δική του γενιά για να αλλάξει το μέλλον, όταν θα επιχειρήσει το δικό της άλμα στον Ουρανό.
Ας μην ξεχνάμε ότι τα μνημόνια σφράγισαν μια γενιά, αφήνοντας βαθιά τραύματα στην νεολαία της Ελλάδας — όχι μόνο οικονομικά, αλλά και κοινωνικά, ψυχολογικά και πολιτικά. Οι επιπτώσεις ήταν καταστροφικές και μακροχρόνιες, με αποτελέσματα που αισθάνονται ακόμα σήμερα.
- Οικονομική Κατάρρευση & Αποξένωση
- Δραματική ανεργία: Το ποσοστό ανεργίας των νέων έφτασε το 60% (2013), αναγκάζοντας χιλιάδες σε μετανάστευση ή σε μαύρη εργασία.
- Μισθοί δουλείας: Οι πρώτες δουλειές πληρώνονταν με 400-500€ (συχνά χωρίς ασφάλιση), ενώ η γενιά των γονιών τους είχε πρόσβαση σε σταθερές θέσεις εργασίας.
- “Εξαθλίωση του μέλλοντος”: Πολλοί νέοι εγκατέλειψαν τις σπουδές ή δούλευαν για να τις ολοκληρώσουν, χωρίς προοπτική αξιοπρεπούς εργασίας.
- Κοινωνική Απομόνωση & Ψυχολογικό Τίμημα
- “Γενιά των γονιών”: Εξαρτημένη οικονομικά από τις συντάξεις των παππούδων ή την υποστήριξη της οικογένειας, με καθυστερημένη ανεξαρτητοποίηση (έξοδος από το πατρικό μετά τα 30).
- Απώλεια ελπίδας: Η έννοια του “καλύτερου αύριο” αντικαταστάθηκε από την ανάγκη επιβίωσης. Αύξηση των καταθλιπτικών διαταραχών, αυτοκτονιών και εθισμών.
- Κατακερματισμός κοινωνικών δικτύων: Η μετανάστευση (εξόδους >500.000 νέων μετά το 2010) έσπασε οικογένειες και φιλίες.
- Πολιτική Αποστροφή & Ακτιβισμός
- Απιστία στα κόμματα: Μετά τη “προδοσία” του ΣΥΡΙΖΑ (2015), η νεολαία απομάκρυνε την εμπιστοσύνη της από τα παραδοσιακά πολιτικά σχήματα.
- Αναζήτηση εναλλακτικών: Ακτιβισμός σε κινήματα (π.χ. Πλατείες, Κίνημα Αλληλεγγύης, περιβαλλοντικές ομάδες) ή αποχή (ρεκόρ αποχής σε εκλογές).
- Εκπαιδευτική Κρίση & ” Διαρροή Εγκεφάλων”
- Υποχρηματοδότηση πανεπιστημίων: Κλείσιμο τμημάτων, έλλειψη ερευνητικών κονδυλίων, απεργίες καθηγητών.
- Μετανάστευση επαγγελματιών: 50% των πτυχιούχων STEM (Ιατροί, μηχανικοί, πληροφορικάριοι) εργάζονται στο εξωτερικό.
- Χαμένη γνώση: Η χώρα επενδύει στη διαμόρφωση νέων επαγγελματιών — που τελικά ωφελούν άλλες οικονομίες.
- Τέμπη: Το Συμβολικό Τέλος μιας Εποχής
Το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη (2023) έγινε σύμβολο της μνημονιακής κακοδιαχείρισης:
- Κοινωνική οργή: Οι νεκροί (57, κυρίως νέοι) θύματα της ιδιωτικοποίησης χωρίς έλεγχο και των περικοπών σε ασφάλεια.
- Καταγγελία της λιτότητας: Το κράτος που “έσφαξε” δημόσιες υπηρεσίες για να πληρώσει χρέη, εγκατέλειψε και τη ζωή των πολιτών.
Συμπέρασμα: Μια Γενιά με Σπασμένα Φτερά
Η νεολαία της εποχής των μνημονίων δεν είναι απλώς “θύμα” — είναι μια γενιά που έμαθε να επιβιώνει σε συνθήκες πολέμου, χωρίς όμως να της δοθεί ποτέ η ευκαιρία να αναπτυχθεί. Η επίδραση φαίνεται:
- Στην οικονομική αστάθεια (προβλήματα στεγασής, ανασφάλιστη εργασία).
- Στην ψυχολογική κούραση (άγχος, αϋποψία).
- Στο κενό πολιτικής εκπροσώπησης (οι νέοι ψηφίζουν “κατά” κάτι, όχι “υπέρ” κάποιου).
Το ερώτημα τώρα είναι: Πώς θα ξαναχτίσει ελπίδα μια γενιά που της έμαθαν να μην εμπιστεύεται τίποτα;
Η απάντηση δεν είναι απλή, αλλά υπάρχουν δρόμοι ανασυγκρότησης της ελπίδας – όχι με μαγικές λύσεις, αλλά μέσα από συλλογική δράση, νέες μορφές αλληλεγγύης και ριζικές αλλαγές. Θα μπορούσαμε σ’ αυτό το κομμάτι να καταθέσουμε όλοι μας πολλές προτάσεις και ιδέες .
Τελική Απάντηση: Η Ελπίδα Ξαναγεννιέται Μέσα από τη Μάχη
Η γενιά των μνημονίων δεν περιμένει σωτήρες. Ξέρει ότι η ελπίδα δεν θα έρθει από πάνω, αλλά θα χτιστεί:
- Από κάτω, με συλλογικές δομές.
- Διασταυρωτικά, ενώνοντας εργάτες, φοιτητές, μετανάστες και δημιουργούς.
- Με οργή αλλά και δημιουργικότητα, μετατρέποντας το τραύμα σε πράξη.
Όπως έγραψε ένα γκράφιτι στην Αθήνα:
“Μας έμαθαν να μην εμπιστευόμαστε τίποτα. Τώρα, εμπιστευόμαστε μόνο αυτό που φτιάχνουμε μόνοι μας.”
Η ανασυγκρότηση της ελπίδας είναι μια καθημερινή πράξη εξέγερσης – και η νεολαία το κάνει ήδη, χωρίς να περιμένει άδεια
Στο σημείο αυτό και έχοντας παραθέσει τις επιπτώσεις που είχαν τα μνημόνια στην νεολαία, θα ήθελα να επισημάνω ότι αυτό το βιβλίο πρέπει να διαβαστεί και να διαδοθεί, ώστε να μη μείνει ως η ιστορία εκείνης της κρίσιμης περιόδου μόνο αυτή που έγραψαν οι ΤΟΤΕ νικητές, δηλαδή οι δυνάμεις του συστήματος, αλλά και η εκδοχή των ΤΟΤΕ ηττημένων, δηλαδή όσων τίμησαν μέχρι τέλους το ΟΧΙ του λαού στο δημοψήφισμα στις 5 Ιούλη του 2015. Για να είναι η ιστορία, όπως γράφει ο ίδιος, όχι καλή αλλά δίκαιη μαζί του και μαζί με τους συντρόφους του, που δεν δίστασαν ούτε στιγμή να παραιτηθούν από κυβερνητικά, βουλευτικά και κομματικά αξιώματα, προκείμενου να τηρήσουν τις διαχρονικές αρχές και τις αξίες της Αριστεράς και να τιμήσουν την αγωνιστική ιστορία της.
Σας ευχαριστώ πολύ