Η πορεία του Αριστερού Κινήματος στην εποχή των Μνημονίων
Συνέντευξη του Δημήτρη Στρατούλη στην Τζούλια Λιακοπούλου
Κύριε Στρατούλη, ποια ήσαν τα αίτια της συντριπτικής εκλογικής ήττας της ΛΑΕ του Ιουλίου;
Συμπιεστήκαμε από την κυριαρχία του δικομματικού διλήμματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ επένδυσε στη στρατηγική του φόβου «Τσίπρας ή Μητσοτάκης». Δεν μπορέσαμε να εμπνεύσουμε το λαό για ένα άλλο δρόμο ανατροπής και ρήξης, παρά την αξιόλογη αγωνιστική προσπάθειά μας.
Αυτό οφείλεται και στο φόβο, που καλλιεργήθηκε από το σύστημα σε λαϊκά στρώματα, απέναντι σε πολιτικές που προκαλούν συγκρούσεις και ανατροπές, όπως ορθά περιείχε η δική μας πρόταση, που κατά τη γνώμη τους, θα τα ξαναέβαζε σε νέες περιπέτειες, μετά από τόσα χρόνια μνημονιακής φτωχοποίησής τους. Υπήρξαν και πολλοί υποκειμενικοί παράγοντες, που αφορούν τη ΛΑΕ και τις πολιτικές οργανώσεις της που μας οδήγησαν στην ήττα. Είχαμε προβλήματα αποσαφήνισης, φυσιογνωμίας, εικόνας, προσανατολισμού της τακτικής μας, εμπλουτισμού και παρουσίασης του προγράμματός μας, εκπομπής διακριτού και πειστικού πολιτικού μηνύματος ιδιαίτερα προς τη νέα γενιά, συσπείρωσης και συνοχής των δυνάμεών μας. Ο αναγκαίος ακτιβισμός μας δεν συνδυάστηκε επαρκώς με τη μαζική κινηματική δράση μας. Ο δημόσιος λόγος μας ήταν μη αποτελεσματικός, συχνά μόνο καταγγελτικός, χωρίς ολοκληρωμένη διατύπωση εναλλακτικών προτάσεών μας.
Εκτός από την ΛΑΕ, η Αριστερά έχει μία ιλιγγιώδη πτωτική τάση. Κόμματα της Αριστεράς και Κινήματα, τα οποία θα μπορούσαν και έπρεπε να έχουν λόγω μέσα στο Κοινοβούλιο, έμειναν εκτός νυμφώνος… Πού οφείλεται αυτή η απογοητευτική κατάσταση;
Η Αριστερά στο σύνολό της συμπιέστηκε εκλογικά. Συνολικά εμφανίζεται μια συντηρητική μετατόπιση της εκλογικής συμπεριφοράς των πολιτών. Το ΚΚΕ παραμένει στάσιμο ή και οριακά μειωμένο εκλογικά και περιχαρακωμένο από τις άλλες αριστερές δυνάμεις. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είχε κι αυτή σοβαρή εκλογική συρρίκνωση και συνεχίζει να αρνείται την ενότητα μέσα στην Αριστερά και στο μαζικό κίνημα. Με την ψευδαίσθηση που δημιούργησε το πολιτικοεκδοτικό κατεστημένο μετά τον Αύγουστο του 2018 ότι, η Ελλάδα βγήκε από τα μνημόνια και μπροστά στον κίνδυνο να επανέλθει η ΝΔ, το μεγαλύτερο τμήμα των αριστερών πολιτών επέλεξε να επιστρέψει την ψήφο του στον ΣΥΡΙΖΑ ή την ανώδυνη κριτική του ΜΕΡΑ25 ή να παραμείνει στο άκυρο – λευκό – αποχή ως μορφή μιας – αδιέξοδης τελικά – διαμαρτυρίας.Φτωχά λαϊκά στρώματα “αγκιστρώθηκαν” πολιτικά στο ΣΥΡΙΖΑ, λόγω της κοινωνικής και οικονομικής τους εξάρτησης από τα κοινωνικά επιδόματα. Το ίδιο αποδοτικά λειτούργησαν για τη ΝΔ οι εξαγγελίες της για μείωση των φορολογικών βαρών, αύξηση των επενδύσεων και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Με βάση τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την αγωνιστική άπνοια που υπήρχε στο εργατικό, λαϊκό και νεολαιίστικο κίνημα, το λαϊκό ακροατήριο, που απευθυνόταν η πρόταση της ΛΑΕ και των άλλων δυνάμεων της Αριστεράς περιορίστηκε δραματικά.
Πόσο καταλυτική ήταν η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ σ’ αυτήν την πορεία προς τα “κάτω” των αριστερών δυνάμεων;
Μεγάλη επίδραση είχε στη συνείδηση λαϊκών στρωμάτων η δεκάχρονη λεηλασία τους, η απογοήτευσή τους από την στάση του ΣΥΡΙΖΑ, που οδήγησε σε παθητικότητα και σε προσαρμογή των προσδοκιών τους στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο.Η ΛΑΕ και οι άλλες αριστερές δυνάμεις πλήρωσαν πολιτικά τις μνημονιακές πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ, που τις προωθούσε στο όνομα μίας δήθεν Αριστερής κυβέρνησης, συκοφαντώντας έτσι το σύνολο της Αριστεράς. Επίσης, πλήρωσαν εκλογικά την πολυδιάσπαση των αριστερών και αντιμνημονιακών δυνάμεων, που έδινε το άλλοθι σε πολλούς ταλαντευόμενους ψηφοφόρους να αποδεχτούν τα δικομματικά διλήμματα και να ψηφίσουν πιο εύκολα το ΣΥΡΙΖΑ.
Σε τι βαθμό επηρέασε το Αρ. Κίνημα τα Εθνικά θέματα και το Μεταναστευτικό;
Ως ΛΑΕ εκφράσαμε τη ριζική διαφωνία μας στη συμφωνία των Πρεσπών προβάλλοντας την αναγκαία αντιιμπεριαλιστική αντινατοϊκή και αντιΕΕ αιχμή από τη σκοπιά του γνήσιου και δημοκρατικού πατριωτισμού, καθώς και της ανάγκης για ειρήνη και συνεργασία στα Βαλκάνια. Δεν μπορέσαμε, όμως, αυτή τη θέση μας να την αντιπαραθέσουμε πειστικά και αποτελεσματικά στο σχέδιο της ΝΔ και της ακροδεξιάς, που αξιοποιούσαν αυτή την απαράδεκτη συμφωνία για να κερδοσκοπήσουν πολιτικά. Στις εκλογές, η αποδοκιμασία από πολίτες, που διαφωνούσαν με αυτή τη συμφωνία, κατευθύνθηκε στα κόμματα της δεξιάς και ακροδεξιάς, και όχι στις δυνάμεις της Αριστεράς.Ο αριστερός πατριωτισμός συνδυάζει το Ταξικό με το Εθνικό και το Διεθνιστικό, έχοντας σαφή τα όρια απέναντι στον Εθνικισμό, στην Πατριδοκαπηλία, στον Αταξικό και Κοσμοπολίτικο Ευρωπαϊσμό. Επίσης, θεωρούμε ότι η ταξική πάλη ασκείται αφετηριακά στο εθνικό επίπεδο και συναρθρώνεται με την πάλη σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Υπάρχει “χώρος” για συνεργασίες με άλλα δημοκρατικά εξωκοινοβουλευτικά κόμματα και κινήματα;
Στοχεύουμε, ύστερα από την ακόμη μεγαλύτερη μετατόπιση του ΣΥΡΙΖΑ προς τα δεξιά, να καλύψουμε το πολιτικό κενό, που υπάρχει στο χώρο της σύγχρονης, Ριζοσπαστικής, Αριστεράς. Επιδιώκουμε την συγκρότηση ενός νέου πολύ ευρύτερου πολιτικού σχήματος – χώρου της αριστεράς, με τη συσπείρωση όλων των δυνάμεων οργανωμένων ή ανένταχτων που έφυγαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντάς του κριτική από τα αριστερά, και δεν εκπροσωπούνται σε κοινοβουλευτικά κόμματα, άλλων δυνάμεων της ριζοσπαστικής αριστεράς, αγωνιστών από τα κινήματα, την τέχνη τον πολιτισμό και τη διανόηση. Ένας τέτοιος χώρος αριστεράς, εφόσον συγκροτηθεί, θα μπορεί και θα πρέπει να προωθεί πολιτικές και εκλογικές συμμαχίες και με άλλες αριστερές, δημοκρατικές προοδευτικές και αντισυστημικές δυνάμεις, που αγωνίστηκαν με συνέπεια κατά των μνημονίων, με βάση κοινό πρόγραμμα, που θα δίνει προοδευτική διέξοδο. Η δημιουργία ενός μόνιμου χώρου διαλόγου και κοινής δράσης της αριστεράς και ανοιχτές διαδικασίες – συζητήσεις σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο θα συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση.Παράλληλα, θα συμβάλλουμε στην ανάπτυξη των κοινωνικών αγώνων για την απόκρουση των εφαρμοζόμενων νεοφιλελεύθερων πολιτικών, γιατί μόνο μέσα από αυτούς μπορεί να προκύψει νέα ριζοσπαστικοποίηση με αριστερό, προοδευτικό πρόσημο και νέες ευκαιρίες αναγέννησης της Αριστεράς.
Βρισκόμαστε σε περίοδο ανακατατάξεων και αναστοχασμού εθνικών και κοινωνικών καταστάσεων. Ποια θα είναι, κατά της γνώμη σας, η πορεία της Αριστεράς μέσα σ’ αυτόν το νέο οδικό χάρτη…;
Η ΛΑΕ και όλη η αριστερά βρίσκονται σ’ ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι. Μας χρειάζεται μία αριστερά, που δεν θα ακολουθεί βραδυπορώντας ένα Παγκόσμιο Καπιταλισμό, που παρά τις κρίσεις του εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Μία επαναθεμελιωμένη, με σύγχρονους όρους, Αριστερά, που να γίνει εκ νέου απειλητική για το καπιταλιστικό σύστημα με νέο ανατρεπτικό πολιτικό σχέδιο και πειστική εναλλακτική πρόταση.Ξεκινώντας από μία τολμηρή επαν-επεξεργασία ενός μεταβατικού εναλλακτικού προγράμματός, ώστε αυτό να έχει όχι μόνο ριζοσπαστικά αλλά και πιο ρεαλιστικά, αξιόπιστα και βιώσιμα χαρακτηριστικά, που θα υπερβαίνουν λαθεμένα στερεότυπα του παρελθόντος, που κρατούν καθηλωμένη την Αριστερά και θα δίνει προοδευτική διέξοδο στη σημερινή κρίση, και θα διαμορφώνει ένα σύγχρονο δρόμο μετάβασης στο σοσιαλισμό.
Κυκλοφόρησε και ήδη, έχει πολυσυζητηθεί το νέο βιβλίο σας «Όταν γεννιέσαι τρείς φορές, δωρεά οργάνων – δώρο ζωής». Τι σας παρακίνησε να το γράψετε;
Εκτός από τη φυσιολογική μου γέννηση, «ξαναγεννήθηκα» άλλες δύο φορές, όταν κι έκανα δύο φορές μεταμόσχευση νεφρού μετά από δωρεά οργάνου. Έγραψα το βιβλίο, για να διαδώσω, όσο μπορώ καλλίτερα, μέσα από τη δική μου προσωπική εμπειρία, τη χρησιμότητα της δωρεάς οργάνων ως πολύτιμου δώρου ζωής σε σοβαρά ασθενείς συνανθρώπους μας. Δηλαδή, για να πειστούν οι συμπολίτες μας για το πόσο βοηθούν οι μεταμοσχεύσεις να «ξαναγεννηθούν» συνάνθρωποί τους. Και, επομένως, γιατί αξίζει να συμμετέχουν στη διαδικασία δωρεάς οργάνων, που είναι η βασική προϋπόθεση για να γίνονται μεταμοσχεύσεις. Έτσι θα συμβάλλω στη σχετική καμπάνια, που κάνει διαχρονικά ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων