Να βάλουμε τέλος στον σχεδιασμό της κυβέρνησης της ΝΔ για την διάλυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου
Μία από τις βασικές εξαγγελίες που χάρισε την νίκη στην ΝΔ στις εκλογές του 2019, ήταν αυτή της πάταξης της ανομίας και της διατήρησης του νόμου και της τάξης. Ένας από τους κοινωνικούς χώρους που δέχτηκαν πρώτοι την απολυταρχική επίθεση του νεοεκλεγέντος τότε Κυριάκου Μητσοτάκη πάνω σε αυτό το αφήγημα ήταν το Δημόσιο Πανεπιστήμιο. Ο χώρος του πανεπιστημίου, όντας ένα από τα τελευταία κοινωνικά περιβάλλοντα στα οποία υπερισχύει η συλλογική ταυτότητα του φοιτητή έναντι της ατομικής, όπου υπάρχουν κινήματα και συνδικαλιστικά όργανα με δυναμική και όπου υπάρχει ακόμη ελεύθερη διακίνηση ιδεών, έγινε ο ιδανικός στόχος στην προσπάθεια φίμωσης των φωνών που αντιδρούν, καθώς και της εδραίωσης του καθεστώτος της ΝΔ κατά την πρώτη διακυβέρνησή της.
Από το 2019 λοιπόν έχει ξεκινήσει μια συντονισμένη προσπάθεια υποβάθμισης και διάλυσης της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, έχοντας διττό στόχο. Από την μία μέσω της υποχρηματοδότησης και της απαξίωσης να οδηγήσει στην ιδιωτικοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης και τον αποκλεισμό των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων από αυτήν, καθώς και στην ποινικοποίηση των συνδικαλιστικών οργάνων και των αγωνιζόμενων φοιτητών οι οποίοι δρούν καταλυτικά στην δημιουργία συνθηκών γενικευμένης κοινωνικής αντίδρασης στο καθεστώς της ΝΔ. Προς αυτήν την κατεύθυνση λοιπόν έχει ψηφίσει μια σειρά από νόμους που αν και υπό διαφορετικούς υπουργούς παιδείας, αποτελούν μέρος της ίδιας στρατηγικής πορείας που κορυφώνεται με τα μέτρα που παίρνουν ισχύ αυτό το διάστημα.
Η αρχή έγινε με την οριστική κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, λαμβάνοντας αφορμή από ενέργειες περιθωριακών ομάδων στα όρια της προβοκάτσιας, εδραίωσε το δικαίωμα επέμβασης των αστυνομικών δυνάμεων στα ιδρύματα, στήνοντας δίκτυο παρακολούθησης εντός τους με απώτερο σκοπό την στοχοποίηση αγωνιζόμενων φοιτητών και να καλλιεργήσει ένα κλίμα φόβου και αποστροφής προς την συλλογική δράση. Στην συνέχεια, η καθιέρωση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής που εκτός από την δημιουργία χιλιάδων κενών θέσεων σε περιφερειακά πανεπιστήμια με κίνδυνο την συγχώνευση και το κλείσιμό τους, οδήγησε στον αποκλεισμό χιλιάδων μαθητών από την ευκαιρία για ανώτατες σπουδές και τους εγκλώβισε σε κοινωνική στασιμότητα και θέσεις εργασίας με χαμηλή αμοιβή.
Στην συνέχεια, ο νόμος Κεραμέως-Χρυσοχοίδη έκανε πρόβλεψη για διαγραφές φοιτητών με αρχή τον Σεπτέμβριο του 2025. Απόδειξη περί της προσπάθειας σύνθλιψης κάθε συλλογικής αντίδρασης στο μέτρο είναι η σταδιακή διαγραφή των φοιτητών στα διάφορα ιδρύματα με σκοπό την αποτροπή συντονισμού των υπό διαγραφή φοιτητών σε ένα μαζικό κίνημα εναντίωσης στο μέτρο που αποτελεί έναν καθαρά ταξικό αποκλεισμό των πιο ευάλωτων φοιτητών που προσπαθούν με αγωνία να τελειώσουν τις σπουδές τους. Επίσης, στην πιο αντιδραστική καμπή στις νομοθετικές παρεμβάσεις της ΝΔ, έγινε η θέσπιση πειθαρχικών ποινών για συνδικαλιστικές δράσεις οι οποίες θυμίζουν εποχές χούντας, οι οποίες αποτελούν κατάφωρη παράβαση του βασικού δικαιώματος του τεκμηρίου της αθωότητας καθώς οι ποινές δεν απαιτούν την καταδίκη του φοιτητή για να τις επωμιστεί, παρά μόνο να κατηγορηθεί. Κάτι το οποίο είναι πανεύκολο καθώς με την λειτουργία των Συμβουλίων Διοίκησης με την συμμετοχή και εξωπανεπιστημιακών μελών, ο Πρύτανης βρίσκεται συνήθως διορισμένος από τον εκάστοτε υπουργό, άρα προωθεί την ατζέντα του εντός του Ιδρύματος που διοικεί χωρίς να είναι υπόλογος στο καθηγητικό σώμα.
Κερασάκι στην τούρτα της επίθεσης στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο και η αληθινή επιδίωξη της κυβέρνησης και του υπουργείου παιδείας, είναι η ίδρυση των πρώτων ιδιωτικών πανεπιστημίων, κάτι το οποίο είναι μια προκλητική παραβίαση του άρθρου 16 του Συντάγματος, που προβλέπει τον δημόσιο χαρακτήρα και το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Η εισαγωγή του νόμου τον Γενάρη του 2024, έφερε ένα τεράστιο κύμα αντίδρασης με καταλήψεις διαρκείας και το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας να στέκεται απέναντι. Μετά και από την απαράδεκτη απόφαση του ΣτΕ που επικυρώνει την συνταγματικότητα του νόμου, πλέον ανοίγει ο δρόμος για την λειτουργία τους από το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026. Η δημοσιοποίηση των προγραμμάτων σπουδών, που υστερούν κατά πολύ σε ποιότητα και βάθος έναντι αυτών των δημόσιων ΑΕΙ, εξόργισε την φοιτητική κοινότητα τονίζοντας την ταξική φύση αυτού του νομοσχεδίου και τον καθαρά επιχειρηματικό σκοπό των ιδιωτικών ΑΕΙ. Επίσης, η εισαγωγή προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών χρηματοδοτούμενα από μεγάλες εταιρείες αποτελεί μια προσπάθεια εκποίησης και χρήσης της δημόσιας περιουσίας των ΑΕΙ για σκοπούς έρευνας ιδιωτικών επιχειρήσεων, υποτάσσοντάς τα έτσι στα συμφέροντα της αγοράς και όχι στον ερευνητικό και ακαδημαϊκό σκοπό τους.
Μέσα σε όλη αυτή την αλληλουχία των γεγονότων, χρέος της φοιτητικής κοινότητας και ολόκληρης της κοινωνίας είναι να βάλει ένα τέλος στον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την διάλυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου. Η τωρινή συγκυρία με την διαγραφή εκατοντάδων χιλιάδων φοιτητών με σκοπό την απορρόφηση τους από τα ιδρυθέντα ιδιωτικά ΑΕΙ αποτελεί καίρια απειλή για το μέλλον των δημόσιων ΑΕΙ, για αυτό οι φοιτητικοί σύλλογοι σε συνεργασία με τα μέλη ΔΕΠ μπορούν να αξιοποιήσουν για κινητοποιήσεις διαρκείας με στόχο την ακύρωση των άδικων αυτών νόμων και την εξασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και της ισότιμης πρόσβασης σε αυτήν. Για την επίτευξη του στόχου αυτού είναι απαραίτητος ο συντονισμός των δυνάμεων της φοιτητικής αριστεράς με κοινό πλαίσιο και στρατηγική απέναντι στην αναπόφευκτη κυβερνητική νεοφιλελεύθερη αντίδραση, η οποία χρησιμοποιώντας τα εργαλεία των πειθαρχικών διώξεων θα προσπαθήσει να εγκαταστήσει ένα κλίμα τρομοκρατίας και φόβου για να μετριάσει τους αγώνες των φοιτητών απέναντι σε αυτά τα μέτρα. Έτσι λοιπόν για την αποτελεσματικότερη απάντηση των συλλόγων είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα κοινό μέτωπο αγώνα που θα εμφυσήσει σε παλιούς και νέους φοιτητές την σημασία της συλλογικής δράσης, καθότι αποτελεί υπαρξιακό ζήτημα για όλους. Επιδιώκοντας αυτό, κρίνεται ως απαραίτητη η συμμετοχή όλων των δικτύων και των αγωνιστών της αριστεράς σε συντονισμό ο οποίος θα έχει στόχο την δημιουργία αυτού του κοινού μετώπου για την καλύτερη δυνατή διάχυση αυτού του μηνύματος αντίστασης της πανεπιστημιακής κοινότητας προς την υπόλοιπη κοινωνία. Το δίκτυο σχημάτων ΕΑΑΚ, παραμένοντας πιστό στην ενωτική και ριζοσπαστική πολιτική του, παίρνει την πρωτοβουλία δημιουργίας αυτού του μετώπου αγώνα εντός αυτού του έτους με την διοργάνωση πανελλαδικών δράσεων ενώ ταυτόχρονα δίνει τον τόνο της αντίδρασης και της ανυπακοής στα σχέδια της κυβέρνησης.
Αλέξανδρος Γκουσγκούνης
Φοιτητής ΕΜΠ – Μέλος του ΔΣ του Φοιτητικού Συλλόγου Μηχανολόγων Μηχανικών ΕΜΠ
Τομέας Νεολαίας Αριστερού Ρεύματος