Η ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ & ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ, ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Δ.Χ. Παλούκης
Το υπονομευτικό έργο του καπιταλισμού και στην (αστική ακόμη) δημοκρατία, έως την παράλυση – εξουθένωσή της, δε χρειάζεται να το γυρεύομε στα κράτη του δικού μας εκτοπίσματος. Η Γαλλία προσφέρεται για παρατήρηση και συμπεράσματα, τώρα στην προεκλογική (β΄γύρο βουλευτικών) περίοδο. Ο νυν, πρόσφατα για 2α θητεία, εκλεγείς Πρόεδρος, εμφανίστηκε – επιβλήθηκε, όταν τα παραδοσιακά γαλλικά κόμματα έμοιαζαν σωριασμένα ερείπια. Κατέλαβε το απ’ τα ‘‘ερείπια’’πολιτικό κέντρο σχεδόν σε όλα τα κόμματα, χωρίς να καθορίσει ιδεολογική κατεύθυνση. Προσέλκυσε απ’ τα ίδια ‘‘ερείπια’’πολλούς απ’ τους υπουργούς και συνεργάτες του. Αναλόγως της διάθεσης, άλλοτε έστρεφε περισσότερο προς τα δεξιά κι άλλοτε περισσότερο προς τα αριστερά, δίνοντας συχνά την εντύπωση ότι δεν είχε καθόλου κατεύθυνση…
Κυβέρνησε στην 1η θητεία κι ας μην ήταν πολιτικά προσγειωμένος, χωρίς πολιτική όσφρηση, ψυχρός τεχνοκράτης – ανώτατο τραπεζικό στέλεχος, χωρίς να έχει συναίσθηση των αγχών στις αγροτικές περιοχές, τα βάσανα του κόσμου της εργασίας. Για να κάνει περίπατο ώς την εξουσία, εκτός των σαρωμένων απ’ τις ποικιλώνυμες Siemens κομμάτων, χρειαζόταν να κατασκευαστεί ως ‘‘αντίπαλος’’ μια λαϊκιστική ακροδεξιά κι ένα επακόλουθο σκηνικό μιας διχασμένης χώρας, με ένα υπόβαθρο αντιδραστικού εθνικισμού και αντιδημοκρατικών τάσεων. Κι οι μιντιακοί εργολάβοι δεν έχασαν καιρό. Έδρασαν αποτελεσματικά και μάντρωσαν τα φιλελεύθερα αστικά στρώματα υψηλού βιοτικού και μορφωτικού επιπέδου, καθώς και τους συνταξιούχους στην εκλογική βάση του Μακρόν-Προέδρου απ’ το πουθενά (ή τις Τράπεζες).
Όμως η επιταχυνόμενη πτωτική αγοραστική δύναμη, η οικονομική μεροληψία υπέρ των πλουσιότερων, οι αυταρχικές πολιτικές και οι περιορισμοί των ατομικών ελευθεριών κατά την περίοδο της πανδημίας, καθώς και ο υπεροπτικός και πολωτικός λόγος του, φούντωσαν την απαίτηση για περισσότερη δημοκρατία, γεννώντας μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας των Κίτρινων Γιλέκων. Ο ταγμένος «πρόεδρος των πλουσίων», ανάλγητα απάντησε με βίαιη καταστολή των κοινωνικών κινημάτων. Κι όταν η θητεία τέλειωσε, πρωτοφανής υπήρξε και πάλι η προώθησή του από τα κυρίαρχα μμε και η συστηματική δημοσκοπική υπερεκτίμηση της δυναμικής του. Και τη 2α φορά η δοκιμασμένη συνταγή, κόντρα στην ελληνική παροιμία για το πότε χαίρονται ο ψεύτης και ο κλέφτης, χρειαζόταν την ενίσχυσή του με την ταυτόχρονη (όχι κι ισότιμη) προβολή ως ‘‘μπαμπούλα’’ της Ακροδεξιάς. Το φόβητρο για τη χειραγώγηση – εγκλωβισμό των ράθυμων καταναλωτικών στρωμάτων, της σίγουρης εκλογικής πελατείας. Με τις θέσεις – ‘‘προγράμματα’’ της κ. Λεπέν, δεν μπορούσε να υπάρξει διάλογος – αντιπαράθεση, κριτική κι όλα όσα συνιστούν την πολιτική στη δημοκρατία και προσανατολίζουν τους πολίτες στην επιλογή ψήφου.
Με κάθε τρόπο έπρεπε να σκεπαστεί – ακυρωθεί ο αργά αλλά μεθοδικά και σταθερά ανερχόμενος ‘‘τρίτος’’. Με μιαν ελάχιστη, (με τίποτε ισότιμη ή αναλογική) προβολή του προγράμματος και των θέσεων του Μελανσόν στις Προεδρικές εκλογές κι ενδεχόμενη (ή σφόδρα πιθανήν) άνοδό του στη 2η θέση, προδικαζόταν το αποτέλεσμα του 2ου γύρου; Ο ‘‘τρίτος’’, δηλ. η Ριζοσπαστική Αριστερά, είχε ηράκλειους άθλους να πραγματοποιήσει. Και πρώτα – πρώτα ν’ απαλλαγεί σε μέγιστο βαθμό από την τροχοπέδη της νεοφιλελεύθερης και αντιδραστικής συνιστώσας της, που εκφραζόταν μέσα από το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Γεγονός που θα της επέτρεπε να ασκήσει ριζοσπαστική αξιόπιστη πολιτική, αγκαλιάζοντας τα δημοκρατικά, αντικαπιταλιστικά, αντιρατσιστικά, φεμινιστικά και οικολογικά κινήματα της εποχής, προετοιμάζοντας μια δύσκολη πορεία προς την εξουσία και δημιουργώντας και μια ευρωπαϊκή δυναμική που θα μπορούσε να αλλάξει τους συσχετισμούς μέσα στην Ε.Ε., ευκαιρία που είχε και κλώτσησε τόσο αστόχαστα η Ελλάδα το 2015…
΄Ενας 70χρονος σήμερα, γιος υπαλλήλου των Γαλλικών Ταχυδρομείων και μιας καθηγήτριας, καθηγητής Γαλλικών σε ένα τεχνικό λύκειο και στη συνέχεια δημοσιογράφος, που εργάστηκε επίσης σε εταιρία ωρολογοποιίας και σε ένα πρατήριο καυσίμων, ο Ζ.Λ. Μελανσόν είναι στην πολιτική από τα τέλη της δεκαετίας του ’70. Είδε, πάλεψε, συγκρούστηκε, οραματίζεται. Πώς τον παρουσιάζει το ‘‘σύστημα’’ που ευνοεί τους Μακρόν; Ακροαριστερό πολιτικό, έναν ακόμη επιπόλαιο δημαγωγό της ακροαριστεράς, υποστηρικτή θεωριών συνωμοσίας, αντιευρωπαϊστή και αντισημίτη, με ισλαμο-αριστερίστικη ατζέντα, λαϊκιστή που κερδίζει ψήφους με τη γνωστή συνταγή της αριστεράς: καταγγέλλοντας το «σύστημα», το ΝΑΤΟ και τον καπιταλισμό, που απειλεί με «ανυπακοή» στις οδηγίες της ΕΕ, υπόσχεται γενναίες αυξήσεις μισθών και επιδόματα.
Τι πραγματικά περιλαμβάνει το Πρόγραμμα της Γαλλικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς: Συντακτική Συνέλευση για την ίδρυση της 6ης Δημοκρατίας. Μια 6η εβδομάδα άδειας μετ’ αποδοχών. Επαναφορά της συνταξιοδότησης στα 60 έτη. Αύξηση του κατώτατου μισθού στα 1.500 € καθαρά. Πλαφόν των τιμών- πάγωμα των αυξήσεων σε είδη πρώτης ανάγκης, φυσικό αέριο και ρεύμα, μείωση του ΦΠΑ για προϊόντα πρώτης ανάγκης στο 5% και επιβολή ΦΠΑ για προϊόντα πολυτελείας στο 21,6%. Επένδυση 200 δισ. € για την οικολογική μετάβαση. Επαναφορά του φόρου μεγάλης περιουσίας και ενίσχυση του φόρου εισοδήματος. 75 δις € για 1 εκατ. νέους διορισμούς στο δημόσιο, 125 δις € για επιδόματα, αυξήσεις και «αναδιανομή πλούτου», φόρο στις επιχειρήσεις. Ειδικό μισθό για όλους τους νέους, και εντελώς δωρεάν παιδεία (φαγητό, μεταφορά, βιβλία, εξωσχολικές δραστηριότητες, σχολικό υλικό), με κόστος 6,9 δις € το χρόνο. «Θα πέσουν επιπλέον 250 δις € για να ανασάνει ο λαός», δηλώνει ο Μελανσόν. Διακηρύσσει μάλιστα ότι δεν θα συμμορφωθεί με το ευρωπαϊκό δίκαιο, αν του έφερναν αντιρρήσεις σε αυτά τα μέτρα («Ανυπακοή» είναι το σύνθημά του), μη φοβούμενος ακόμη και ρήξη με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πού ακούστηκαν αυτά στα ελληνικά μ.μ.ε.;
Και για να μην μείνομε απ’ έξω απ’ τον πειρασμό, αφού και στην Ελλάδα έρχονται, με πολύ ταχύ βήμα οι εκλογές, παραθέτομε, έτσι ασχολίαστα, τις 5 βασικές δεσμεύσεις για την επόμενη ημέρα, του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ: α) καταπολέμηση της ακρίβειας, β) στήριξη του κόσμου της εργασίας, γ) στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και των αγροτών με διαγραφή μέρους του χρέους που δημιουργήθηκε στην πανδημία, δ) στήριξη του κοινωνικού κράτους μέσα από την ενίσχυση του ΕΣΥ και της κοινωνικής ασφάλισης και ε) στήριξη των νέων της χώρας μέσα από πρόγραμμα που θα βοηθήσει τα νέα ζευγάρια να μείνουν στον τόπο μας και να δημιουργήσουν οικογένειες. Κι αφουγκραζόμενοι σε βάθος «Το επιτακτικό αίτημα που απευθύνουν οι νέοι προς τα κόμματα και ευρύτερα το πολιτικό σύστημα είναι να ακουστούν και να δοθούν λύσεις στα εξαιρετικά πιεστικά προβλήματά τους». Σχετικά με τους νέους, και με βάση και την έρευνα, ο κ. Τσίπρας δεσμεύεται για ένα πρόγραμμα που θα λύνει το βασικό θέμα της στέγης!
Τι αντίλογο δέχεται για το πρόγραμμά της, η Γαλλική Ριζοσπαστική Αριστερά, δε λέγεται! Η κυβέρνηση επισείει την απειλή ενός «κόκκινου κινδύνου» που θα καταδίκαζε τη Γαλλία στη χρεοκοπία. «Προτείνει μια σοβιετικού τύπου οικονομία», είπε ένας υπουργός. «Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα οδηγούσε τη Γαλλία σε πτώχευση και σε λιτότητα», δήλωσε ο ΥΠΟΙΚ. Στο χορό και ‘‘έγκυρα’’ think tanks: η βασική στρατηγική του Μελανσόν, λένε, είναι «να πάρει όμηρο τη Γαλλία και το οικονομικο-χρηματοπιστωτικό της σύστημα. Θα πάρει έτσι ομήρους όλες τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, τους λαούς τους, τις οικονομίες τους, απειλώντας με μια μείζονα συστημική κρίση, ώστε να αναγκάσει τις χώρες του Βορρά να πληρώσουν». «Πρόκειται για μια απόλυτη καταστροφή», γιατί η Γαλλία κινδυνεύει να γίνει …Ελλάδα και να χρεοκοπήσει…. αν γινόταν πρωθυπουργός ο Μελανσόν θα αναγκαζόταν «να γίνει Τσίπρας», δηλ. θα ήταν υποχρεωμένος, όπως ο Έλληνας πρωθυπουργός το 2015, να επιλέξει «ανάμεσα σε ένα πρόγραμμα λιτότητας άνευ προηγουμένου» και «στο χάος μιας εξόδου από το ευρώ». Το ζήτημα όμως που δεν ξέρει ή δε λέει ο γάλλος αναλυτής, είναι ότι, μετά την αποχώρηση των ανένδοτων του Σεπτεμβρίου, ο ΝεοΣύρριζα υπέγραψε νέο (3ο μνημόνιο) πρόγραμμα λιτότητας άνευ προηγουμένου, χωρίς να δώσει τίποτε από όσα έλεγε το πρόγραμμά του, για το οποίο τον είχε ψηφίσει ο ελληνικός λαός. Ούτε τον οθωμανικό ΕΝΦΙΑ, τουλάχιστο των φτωχών και της πρώτης κατοικίας, δεν τόλμησε να καταργήσει. Τι κινδυνολογία μηχανεύεται ο καπιταλισμός για να διατηρηθούν οι κοινωνικές ανισότητες και να συρρικνωθεί κι άλλο το 18% του παγκόσμιου πλούτου που απέμεινε για το 99% των κατοίκων του πλανήτη!..
Στη Γαλλία ο Μελανσόν έφυγε απ’ το Σοσιαλιστικό Κόμμα, όταν εκείνο έκανε τη νεοφιλελεύθερη στροφή του, το 2008 για να ιδρύσει το αριστερό “Parti de gauche”και στη συνέχεια την Ανυπότακτη Γαλλία (“France insoumise”) το 2016. Στις προεδρικές εκλογές του 2012, τερμάτισε στην 4η θέση με 11% των ψήφων. Το 2017 τερμάτισε ξανά 4ος, αλλά κέρδισε το 19,6% των ψήφων. Στις εκλογές του 2022 έλαβε 21,95% (τρίτος με 1,2% και 400 χιλ. ψήφους λιγώτερα της κ. Λεπέν. Τόση ήταν η όχι τυχαία εκλογική της άνοδος σε σχέση με το 2017!). Στον α’ γύρο φέτος ήρθε πρώτος στους νέους κάτω των 35 έτων, στις λαϊκές γειτονιές, στις περισσότερες μεγάλες πόλεις και το Παρίσι. Ο Μελανσόν κατάφερε μετά τις προεδρικές να συνενώσει την πολυδιασπασμένη Αριστερά, Σοσιαλιστές, Οικολόγους, Πράσινους και Κομμουνιστές. Αυτή η νέα «Λαϊκή Οικολογική και Κοινωνική Ένωση» έλαβε στις βουλευτικές του 1ου γύρου 25,7% κι ακόμη 40 χιλιάδες ψήφους που δεν προσμετρήθηκαν για να βγη πρώτο το κόμμα του Προέδρου…
Τον στηρίζουν εργαζόμενοι μέσου βιοτικού επιπέδου, προοδευτικά αστικά στρώματα υψηλής εκπαίδευσης, κινήματα και συνδικαλιστικοί φορείς καθώς και αποδιοπομπαίοι μουσουλμάνοι. Η ανάδυση αυτού του ισχυρού προοδευτικού πόλου με ριζοσπαστικό στίγμα, έγινε σε άκρως δυσμενές κλίμα, απ’ την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, με απουσία ουσιαστικού δημόσιου διαλόγου για σημαντικά ζητήματα, και παρά την ετεροβαρή κάλυψη, στην πνιγμένη προβολή προγράμματος, θέσεων και προτάσεων απ’ τα κυρίαρχα μμε. Γι’ αυτά και τα παπαγαλάκια τους το πολιτικό σκηνικό της Γαλλίας βρίσκεται στα όρια νευρικής κρίσης, απ’ την απειλή Μελανσόν που πλησιάζει, τα καμπανάκια χτυπάνε, οι προοπτικές φοβίζουν, οι πολιτικές επαναπροσδιορίζονται!..
«Ε, εμείς δεν είμαστε Ελλάδα!» ήταν η απάντηση Μελανσόν, σε εκτοξευόμενη σχετική απειλή. Το 2018 είχε χαρακτηρίσει ως μία «από τις πιο αρνητικές φιγούρες της ευρωπαϊκής πολιτικής ζωής», τον αλόγιστα υπαναχωρήσαντα τότε έλληνα πρωθυπουργό, επειδή υπέγραψε μνημόνιο και «πρόδωσε τον λόγο» του λαού, «ξεπουλά την δημόσια περιουσία και καταστρέφει τη χώρα του». Είχε ζητήσει μάλιστα και την αποβολή του ΣΥΡΙΖΑ από το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προώθηση “της λογικής της λιτότητας μέχρι του σημείου να περιορίζει το δικαίωμα στην απεργία, ανταποκρινόμενος έτσι ολοένα και πιο δουλικά στις επιταγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής“. Αντίθετα θεωρεί ότι “Έχει έρθει η ώρα για καθαρότητα απέναντι στον φιλελεύθερο μανδύα που στραγγαλίζει τους λαούς και σχεδόν όλα τα κόμματα του ΚΕΑ αγωνίζονται, το καθένα στη χώρα του, ενάντια σε τέτοιες πολιτικές“.
Κάθε εκλογική μάχη έχει το ενδιαφέρον της, δημοσιογραφικό, πολιτικό. Σε κάποιες, με υψηλό διακύβευμα, απ’ την ετυμηγορία του λαού προκύπτουν κι απρόβλεπτες κάποτε εξελίξεις. Ο β΄ γύρος βουλευτικών εκλογών την Κυριακή στη Γαλλία, μπορεί να σηματοδοτήσει πολιτικές αναθερμάνσεις και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Απ’ το ‘‘θεατρικό’’ στήσιμο πολιτικών τάχα διαμαχών, που αφήνουν πάντα μετεκλογικά απαρασάλευτο το ισχύον σύστημα εκμετάλλευσης, δικαιολογώντας ώς και την αποχή (‘‘αφού ΔΕΝ αλλάζει τίποτε, δεν πάω να ψηφίσω’’), μπορεί να περάσομε σε μια φάση αποσταθεροποίησης και λαϊκών επαναδιεκδικήσεων των απολεσμένων, κλεμμένων, κατηργημένων δικαιωμάτων και αξιών. Η Ριζοσπαστική Αριστερά τούτων των καιρών ιδίως, δεν ψάχνει σωτήρες, χαρισματικούς ηγέτες κ.τ.ό., χρειάζεται πρωτοπόρους οραματιστές, συνεπείς κι ανυποχώρητους αγωνιστές. Στη Γαλλία, οι κάλπες θα δείξουν το βράδυ της Κυριακής, αν η αργή διαδικασία ωρίμανσης έφθασε στο επιθυμητό επίπεδο ανατροπών και ρήξεων, με αντίστροφες μετρήσεις απ’ την επομένη το πρωί.
