Η πυρηνική ενέργεια στην ημερήσια διάταξη Μητσοτάκη
του Νίκου Γεωργακάκη
Στη μνήμη Θανάση Αναπολιτάνου, πρωτοπόρου του Αντιπυρηνικού Κινήματος και ψυχή του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου στη Ρόδο
Η Ελλάδα, που είχε μελετήσει στο παρελθόν την παραγωγή πυρηνικής ηλεκτρικής ενέργειας, αν και είχε φθάσει σε τελική φάση έγκρισης, τελικά δεν προχώρησε, με καθοριστικό τον ρόλο του τότε υπουργού, πρώην προέδρου του ΤΕΕ, Ευάγγελου Κουλουμπή. Μάλιστα είχε μελετηθεί και η θέση εγκατάστασής του, συγκεκριμένα στην περιοχή Καρύστου, με βάση τα γεωλογικά δεδομένα που κατέτασσαν αυτή την περιοχή ως την λιγότερο σεισμογενή.
Έκτοτε , δεν είχε συζητηθεί ξανά το θέμα δημιουργίας πυρηνικού εργοστασίου ηλεκτρικής ενέργειας και έτσι εθεωρείτο λήξαν. Έτσι ασχολήθηκα μεν αρκετές φορές με την πυρηνική ενέργεια στην Ευρώπη και στη Ελλάδα, αλλά με δεδομένη την υπεύθυνη θέση της Ελλάδας, επικέντρωσα την αρθρογραφία μου στην αναγκαιότητα ενδυνάμωσης του αντιπυρηνικού κινήματος από τις κυβερνήσεις μας, από τα οικολογικά και φιλειρηνικά κινήματα της χώρας. Κινήματα για κατάργηση των πυρηνικών εργοστασίων στις γειτονικές χώρες όπου υπάρχουν τέτοια εργοστάσια(πχ Βουλγαρία, Τουρκία) και στην εγκατάλειψη σχεδίων δημιουργίας παρόμοιων εργοστασίων σε χώρες για τις οποίες υφίσταται σχεδιασμός κατασκευής τέτοιων πυρηνικών εργοστασίων .
Σήμερα, όμως ζούμε μία περίοδο όπου τα γεωπολιτικά δεδομένα μεταβάλλονται με έντονους ρυθμούς οδηγώντας αρκετές χώρες να αναθεωρήσουν παλιότερες αποφάσεις και θέσεις τους σε πολλά επίπεδα..
Η Ελλάδα, λοιπόν, φαίνεται να αναθεωρεί τη στάση της και να την μεταβάλλει σε σημαντικά θέματα. Σημαντικό θέμα –που αποτυπώνει τη δουλοπρεπή στάση της κυβέρνησης – είναι η αποστολή «αμυντικού» εξοπλισμού σε Ουκρανία χωρίς ο πρωθυπουργός να ενημερώσει καμία άλλη πολιτική δύναμη. Ο πρωθυπουργός επιδεικνύοντας αποδεικνύοντας έλλειψη σεβασμού στους κοινοβουλευτικούς θεσμούς, δεν συγκαλεί το συμβούλιο των αρχηγών των κομμάτων και δεν ζητά καν την έγκριση του κοινοβουλίου για τις αποφάσεις του, υποστηρίζοντας μάλιστα τη θέση πως πράττει σωστά.
Όμως, αυτό που θα μας απασχολήσει εδώ, είναι οι διαφαινόμενες μεταβολές στον ενεργειακό τομέα.
Και στον τομέα αυτό όπως και γενικότερα, βλέπουμε σπασμωδικές και επιπόλαιες κινήσεις και επομένως επικίνδυνες.
Συγκεκριμένα, παρατηρούμε την τάση για προώθηση από την Ελλάδα της πυρηνικής ενέργειας και όλες οι ενδείξεις αυτό μαρτυρούν. Στο πλαίσιο εμφάνισης νέων ηθών και νέων επιλογών αναπτύσσεται η τάση για ραγδαία προώθηση της πυρηνικής ενέργειας και όπως φαίνεται, ο πρωθυπουργός μας συντασσόμενος με τη Γαλλία το σκέπτεται σοβαρά, δεν το αποκλείει.
Η επιλογή, όμως, αυτή, που αποτελεί μια ριζική διαφοροποίηση σε σχέση με μία ορθολογική ενεργειακή πολιτική, δεν παίρνει υπόψη τα χαρακτηριστικά της σεισμογένειας της χώρας και τους όποιους κινδύνους απορρέουν, από αυτή. Δεν παίρνει υπόψη τη γενικότερη τάση των καιρών που είναι προς τις βασικές μορφές ΑΠΕ, όπως ο ήλιος, ο άνεμος, κύματα κλπ
Αυτό που καταλαβαίνουμε, είναι, ότι, σήμερα τίθεται πλέον ως αυτοσκοπός η πλήρης διακοπή οικονομικών και ενεργειακών σχέσεων με Ρωσία.
Προωθείται, λοιπόν, αυτή η επιλογή, παρά το γεγονός ότι οι σημαντικότατες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας από μέρους της ΕΕ, δεν οδήγησαν, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, σε καμία αντίστοιχη αντίδραση από Ρωσία. Ενώ η Δύση προβαίνει σε τόσες κυρώσεις με την μέγιστη όσον αφορά το ενεργειακό ζήτημα τη διακοπή του Nordstream, η Ρωσία επιδεικνύει υπευθυνότητα στις συμβατικές υποχρεώσεις της σχετικά με την τροφοδοσία της Ευρώπης, μαζί και της Ελλάδας, σε φυσικό αέριο.
Τις προθέσεις για αλλαγή της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας καταγράφει η οικονομική επιθεώρηση Handelsblatt, που με τίτλο «Η Ελλάδα κάνει στροφή 180 μοιρών» υπενθυμίζει ότι μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο ο Έλληνας πρωθυπουργός διαβεβαίωνε ότι η Ελλάδα δεν έχει πυρηνικά εργοστάσια και δεν θα αποκτήσει ποτέ.
Όμως, σήμερα, με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία έχουμε περάσει σε φάση έντονων ανακατατάξεων και επομένως ισχύει περισσότερο από κάθε άλλη φορά το «ποτέ μην λες ποτέ». : Ο πόλεμος στην Ουκρανία-αναφέρει η προαναφερθείσα επιθεώρηση- ωθεί την Ελλάδα σε δεύτερες ενεργειακές σκέψεις.
Ο Γερμανός δημοσιογράφος της Handelsblatt διατυπώνει την εκτίμηση πως στα σχέδια της κυβέρνησης μπαίνει «και η πυρηνική ενέργεια, που μέχρι τώρα δεν ανήκει στο ενεργειακό μείγμα, θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο εφεξής».
Στο άρθρο, αναφέρεται, ότι, η Ελλάδα δεν το έχει ανακοινώσει επίσημα, αλλά «σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητικούς κύκλους» που επικαλείται η Handelsblatt, υπάρχουν επαφές με Βουλγαρία. Και επειδή όπως είπε ο Βούλγαρος υπουργός Ενέργειας, ενδιαφέρον για εισαγωγή ενέργειας έχουν επιδείξει κι άλλες χώρες, όπως η Σερβία και η Βόρεια Μακεδονία, είναι πιθανόν η Βουλγαρία να αποτελέσει την οικονομική βάση για την κατασκευή και λειτουργία ενός νέου σταθμού ηλεκτροπαραγωγής προς εξυπηρέτηση δηλαδή των 3 χωρών.
Οι συνομιλίες βέβαια, μεταξύ των δύο χωρών βρίσκονται σε «πολύ πρώιμο στάδιο» και δεν υπάρχουν ακόμη αποφάσεις για το πόση ισχύ θα αγόραζε η Ελλάδα, σε ποια τιμή ούτε για ποιο χρονικό διάστημα.
Έχει αναφερθεί, επίσης, ότι, ο υπουργός Οικονομικών της Βουλγαρίας Assen Vassilev οδήγησε πρόσφατα κυβερνητική αντιπροσωπεία στην Ελλάδα, για να συζητήσει ενεργειακά έργα, συμπεριλαμβανομένης της πυρηνικής ενέργειας.
«Το γεγονός, ότι, υπάρχει ένας αγοραστής αυτής της ενέργειας μειώνει τον επιχειρηματικό κίνδυνο και μπορούμε να ξεκινήσουμε με πολύ γρήγορη κατασκευή», είπε την Κυριακή σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό κανάλι Nova της Βουλγαρίας.
Για να κατανοήσουμε τη σημερινή προσέγγιση Μητσοτάκη, είναι η προσέγγιση χωρίς ταμπού της πυρηνικής ενέργειας, όπως καταγράφεται στην Handelsblatt, (πηγή: DEUTSCHE WELLE, 04/03/2022 ) που ο Μητσοτάκης, αναφέρει: «όταν κοιτάζω το συνολικό ενεργειακό μείγμα της ΕΕ, δεν μπορώ να διακρίνω πώς μπορούμε χωρίς πυρηνική ενέργεια να επιτύχουμε ουδέτερο κλιματικό αποτύπωμα».
Όπως αναφέρεται, επειδή ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι δυτικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας και οι αυξανόμενες τιμές ενέργειας έχουν κλονίσει την αγορά ενέργειας, στον περίγυρο του Έλληνα πρωθυπουργού, αναπτύσσονται δημιουργικές!!! σκέψεις σχετικά με την πυρηνική ενέργεια.
Στα σχέδια του Μητσοτάκη που καταγράφονται στην Handelsblatt είναι πως: «Οι ελλείψεις που θα προκύψουν θα αντισταθμιστούν με περισσότερες προμήθειες από το Αζερμπαϊτζάν και πρόσθετες εισαγωγές LNG.
Αυτή την αναφορά, θα μπορούσα να τη σχολιάσω με τη φράση «άλλα λόγια να αγαπιόμαστε».Το Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί να διοχετεύσει προς την ΕΕ σημαντικές ποσότητες ΦΑ, ενώ οι όποιες ποσότητες διοχετευτούν –ανεπαρκείς κατά τη γνώμη μου- είναι συζητήσιμο ποιος θα τις πρωτοπάρει. Οι ποσότητες από Αζερμπαιτζάν εκτός του γεγονότος ότι είναι ανεπαρκείς, καθοριστικό ρόλο για τον τελικό αποδέκτη παίζει η Τουρκία που έχει τον πρώτο λόγο σαν διαμετακομιστικός κόμβος και όπως είναι γνωστό πάντα βάζει πρώτα τα δικά της συμφέροντα.
Η υπεύθυνη στάση για την πυρηνική Ενέργεια.
Η στάση απέναντι στην πυρηνική ενέργεια, πρέπει να είναι υπεύθυνη και να είναι σταθερή. Για δεκαετίες τώρα, η Ελλάδα, με όλες τις κυβερνήσεις ήταν απέναντι στην πυρηνική ενέργεια και αυτή πρέπει να είναι και σήμερα η θέση της χώρας.
-Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι η λύση για το ενεργειακό πρόβλημα
Είναι μια επικίνδυνη μορφή ενέργειας, ενώ δεν πρέπει να αγνοείται και το πρόβλημα των πυρηνικών αποβλήτων. Είναι ανεύθυνο, μάλιστα, όπως επιδιώκει η Γαλλία για τους δικούς της λόγους να εντάσσουμε και την πυρηνική ενέργεια στις οικολογικά αποδεκτές μορφές ενέργειας,
Όπως αναφέρει ο κ . Βασίλης Τσολακίδης –πρώην πρόεδρος του ΚΑΠΕ, η πυρηνική ενέργεια είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, γι’ αυτό οι πυρηνικοί ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί δεν ασφαλίζονται από κανέναν ασφαλιστικό φορέα
Η Ελλάδα δεν πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα της Γαλλίας που έχει γεμίσει με πυρηνικούς σταθμούς τη Γαλλία, θέτοντας σαν αποκλειστικό κριτήριο την οικονομική διάσταση, γιατί μια υπεύθυνη χώρα χωρίς να αγνοεί το κόστος και την οικονομική διάσταση δεν μπορεί να αγνοεί το θέμα της επικινδυνότητας και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προκαλεί η πυρηνική ενέργεια.
Η Ελλάδα, σήμερα, επιβεβαιώνοντας την αλήθεια πως μόνιμα είμαστε ετεροκαθοριζόμενοι και αδύναμοι να διαμορφώσουμε εθνική ενεργειακή στρατηγική, επηρεάζεται αφενός από τη Γαλλία και σκέπτεται να αποδεχτεί την πυρηνική ενέργεια και αφετέρου από τιε ΗΠΑ που εντείνουν την πίεση για πλήρη απεξάρτηση από Ρωσία.
Οι υποστηρικτές της «πυρηνικής ηλεκτροπαραγωγής» στην Ε.Ε., βασική εξ αυτών η Γαλλία, εξαπέλυσε «λαγούς» στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. για να πείσουν τους πολίτες και να προωθήσουν σε εθνικούς και ευρωπαϊκούς θεσμούς, τους στόχους της.
-Οι υποστηρικτές της, ισχυρίζονται, ότι οι πιθανοί κίνδυνοι της πυρηνικής ενέργειας είναι ελεγχόμενοι και ότι τέτοια ατυχήματα είναι εξαιρετικά σπάνια. Τα στατιστικά στοιχεία, όμως, δείχνουν άλλα πράγματα. Ο Ben Wealer, κύριος συγγραφέας της μελέτης και μέλος του S4F, εξηγεί:
«Δεν μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης
Επίσης η νέα γενιά πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής (Small Modular Reactors) που τέθηκαν πρόσφατα προς συζήτηση από τη Γαλλία δεν αποτελούν επιλογή, καθώς αυτή η τεχνολογία απέχει ακόμη δεκαετίες από πιθανή εμπορική χρήση.
Ούτε η επέκταση με την υπάρχουσα πυρηνική τεχνολογία ούτε η εισαγωγή μιας επόμενης γενιάς πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής αποτελούν λύση»
Τα οικολογικά και κοινωνικά κινήματα και σύσσωμη η νεολαία, οφείλουν να αντιδράσουν άμεσα και δυναμικά, προκειμένου να απαγορευτεί και η ενεργειακή χρήση της πυρηνικής ενέργειας για να αποτραπεί, πριν να είναι αργά, αυτός ο θανάσιμος κίνδυνος για τη ζωή της ανθρωπότητας.
Τι οφείλει να πράξει η Ελλάδα.
Η χώρα μας, όχι μόνο δεν πρέπει να κατασκευάσει τέτοια μονάδα, αλλά αντίθετα να πάρει πρωτοβουλίες για κατάργηση τόσο των πυρηνικών μονάδων που λειτουργούν στην περιοχή των Βαλκανίων και για εγκατάλειψη κάθε σχεδιαζόμενης πυρηνικής μονάδας στη περιοχή.
Ως σήμερα, λειτουργούν στα Βαλκάνια τρία πυρηνικά εργοστάσια (σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία), ενώ σχεδιάζονται τρία στην Τουρκία (Ακούγιου, Σινώπη, Αν. Θράκη), ένα στη Βουλγαρία (Μπέλενε), ,ένα στην Αλβανία, ένα στο Μορίοβο της ΠΓΔΜ (με σχέδια για δημιουργία αντιδραστήρων σε Κρίβολακ και Σκόπια) και στο υφιστάμενο εργοστάσιο του Τσερναβόντα στη Ρουμανία.
Ειδικά για τον πυρηνικό σταθμό στο Ακούγιου της Τουρκίας, σημειώνεται ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης: είχε εκφράσει ανησυχίες (Resolution 2241, 10 October 2018) και είχε εγκρίνει σχετικό ψήφισμα αντίθεσης.
Αποτελεί λοιπόν αναγκαιότητα και καθήκον να μην υπάρξει εφησυχασμός, οι Έλληνες πολίτες να μην μείνουν απαθείς απέναντι σε τέτοιους κινδύνους, να αντισταθούν στη δημιουργία πυρηνικών σταθμών.
