ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΕΠΟΝ : Η οργάνωση που πολεμούσε τον φασισμό πάλευε και τραγουδούσε για την ομορφιά της ζωής.
Στις 23 Φλεβάρη 1943 στο σπίτι των Κομμουνιστών δασκάλων Παναγή και Αγνής Δημητράτου, στην οδό Δουκίσσης Πλακεντίας 3 στους Αμπελόκηπους, ιδρύεται η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων, η θρυλική ΕΠΟΝ .
Η ίδρυσή της ήταν ο ώριμος καρπός αγώνων και θυσιών με βασικό φορέα και αιμοδότη τη θρυλική ΟΚΝΕ (Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας). Τη «μαγιά» της θα τη βρούμε στα ξερονήσια και τις φυλακές της δικτατορίας του Μεταξά όπου ήταν κλεισμένα μέλη και στελέχη της ΟΚΝΕ.
Να πώς περιγράφονται οι βασικοί σκοποί της ΕΠΟΝ :
α) Η εθνική απελευθέρωση με βάση την ακεραιότητα της Ελλάδας.
β) Η εξόντωση του φασισμού τώρα και στο μέλλον, και με οποιανδήποτε μορφή και αν παρουσιαστεί. …
γ) Η καταπολέμηση των Ιμπεριαλιστικών πολέμων και η υπεράσπιση της ειρήνης με βάση την αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών και της αδερφικής συνεργασίας όλων των λαών και των νεολαιών και ειδικά της Βαλκανικής.
δ) Η υπεράσπιση των οικονομικών, πολιτικών, εκπολιτιστικών και μορφωτικών δικαιωμάτων και επιδιώξεων της νέας γενιάς….
Από το ιδρυτικό κείμενο γίνεται φανερό πως η ΕΠΟΝ δεν ήταν κάποια οργάνωση με «αταξικά» χαρακτηριστικά, όπως όχι λίγοι καλοθελητές θέλησαν να την παρουσιάσουν.
Η δράση της, οι αγώνες της, το αίμα που έχυσαν οι νεολαίοι ήρωές της έχουν γραφτεί με ανεξίτηλα γράμματα στις σελίδες της Ιστορίας. Στα σπλάχνα της ανδρώθηκαν χιλιάδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Γαλουχήθηκαν με τα ιδανικά μιας ελεύθερης πατρίδας, ενάντια σε κάθε ξένο κατακτητή. Πολέμησαν, με το όπλο στο χέρι, στην πρώτη γραμμή κατά των χιτλερικών και φασιστών κατακτητών. Στάθηκαν με αυτοθυσία, μπροστά στα τανκς των Εγγλέζων το Δεκέμβρη του ’44. Αγωνίστηκαν – κάτω από βαριά παρανομία – για την εξάπλωση των προοδευτικών ιδεών, των αγωνιστικών αξιών για τη ζωή, με έναν πρωτοφανή εκδοτικό οργασμό και μια πρωτόγνωρη πολιτιστική ανάπτυξη.
Οι μάχες που έδωσαν οι ΕΠΟΝίτες/τισσες, δεν ήταν μόνο στα πεδία των μαχών στο πλάι του ΕΛΑΣ. Ήταν μάχες για το κέρδισμα της νεολαίας και τη συστράτευσή της στις αγωνιστικές αξίες της ζωής. Χιλιάδες νεολαίοι έγιναν πρότυπα αγωνιστικής διαπαιδαγώγησης και στάση ζωής.
Πολύ σημαντικοί ήταν οι αγώνες της ενάντια στην πείνα, η οποία τότε θέριζε παιδιά και νεολαία.
Η εκπολιτιστική δραστηριότητα της ΕΠΟΝ υπήρξε τεράστια. Η ανάπτυξη του θεάτρου ήταν πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της εποχής καθώς και εκδοτική δραστηριότητα.
Η ΕΠΟΝ έδωσε μεγάλη προσοχή στη διάδοση του αθλητισμού και των αθλητικών ιδεωδών. Δημιουργήθηκαν εκατοντάδες αθλητικές ομάδες σε όλη τη χώρα. Ζωντάνεψε ο κλασικός αθλητισμός. Αναπτύχθηκε το ποδόσφαιρο και οι άλλες αθλοπαιδιές, σε σωστές βάσεις της υγιούς άμιλλας. Μεγάλες μάχες δόθηκαν για τις αναδασώσεις, για την καταπολέμηση των λοιμωδών νόσων.
Από τις σπουδαιότερες μάχες που έδωσε η ΕΠΟΝ, ήταν μάχη ενάντια στα ναρκωτικών. Με ειδική καμπάνια μέσα από τις σελίδες του δημοσιογραφικού οργάνου της, «Νέα Γενιά», αποκρούστηκε ο κίνδυνος των ναρκωτικών :
« Η ζωή των νέων δε βρίσκεται στα ναρκωτικά όπου παραμονεύει ο πιο φρικτός θάνατος, αλλά:
- Στον αθλητισμό που θα τους χαρίσει γερά κορμιά.
- Στις λέσχες και τις βιβλιοθήκες που θα τους μορφώσουν.
- Στις εκδρομές που τους φέρουν κοντά στην όμορφη Ελληνική φύση.
- Στις πολιτισμένες συντροφιές και γιορτές που θα τους γεμίσουν αισιοδοξία.
- Στις χορωδίες, τις φιλολογικές και καλλιτεχνικές συγκεντρώσεις που θα τους χαρίσουν ψυχική υγεία, δύναμη κι αγνή χαρά.
Μονάχα έτσι θα χτυπήσουμε στη ρίζα της τη διαφθορά. Μονάχα έτσι θα φτιάξουμε Ελληνόπουλα άξια της πατρίδας μας, με γερές ψυχές σε γερά κορμιά, γεμάτα δημιουργική δραστηριότητα, καμάρι των γονιών τους κι ελπίδα του Έθνους μας ».
Η συνεισφορά της ΕΠΟΝ , στη διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς ήταν μοναδική. Πέτυχε σε μεγάλο βαθμό να δώσει την αγωνιστική, διέξοδο στις ανάγκες που είχαν οι νέοι. Οι αγώνες της αποτέλεσαν και θα αποτελούν μια τεράστια παρακαταθήκη για τη νεολαία που αδυνατεί να σβήσει η ντόπια αντίδραση απ’ τη συλλογική συνείδησή της κι ας έχουν περάσει 79 χρόνια.
Τα οράματα, για τα οποία εκατοντάδες χιλιάδες ΕΠΟΝίτες/τισσες αγωνίστηκαν και πότισαν με το αίμα τους τη γη αυτού του τόπου, μένουν επίκαιρα, ζωντανά και ανεκπλήρωτα. Το έργο που άφησε πίσω της η μαζικότερη οργάνωση νεολαίας που γνώρισε η Ελλάδα, είναι χαραγμένο και σήμερα στο νεολαιίστικο κίνημα, που αγωνίζεται για έναν κόσμο χωρίς πολέμους και εκμετάλλευση .
Δόξα και τιμή στους αγωνιστές/τριες της ΕΠΟΝ.
Λάρισα 22/2/2022