Πρωταρχικό μέλημα η διαφύλαξη της Ειρήνης

του Νίκου Γεωργακάκη

Πρωταρχικό μέλημα η διαφύλαξη της Ειρήνης

Η περίπτωση  NordStream και γενικότερα τα θέματα  υδρογονανθράκων

Η  τελετή έναρξης των χειμερινών Ολυμπιακών στο Πεκίνο  προκάλεσε θεωρώ  συγκίνηση, γιατί, πέρα της υπέροχης οργάνωσης τους, οι διοργανωτές θέλησαν να περάσουν το μήνυμα της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών. Αυτό βεβαίως συνηθίζεται σε παρόμοιες διοργανώσεις, μόνο που την επόμενη μέρα το μήνυμα  αυτό ξεχνιέται με ευθύνη εκείνων των ισχυρών  της γης που δεν θέλουν να αποδεχτούν το μεταπολεμικό status, αλλά θέλουν να το μεταβάλλουν προς όφελός τους,  σε περιοχές με σημαντικό πλούτο και σημαντική γεωπολιτική θέση.

Βεβαίως, οι Κινέζοι δικαιούνται να προβάλουν τον στόχο της ειρηνικής συνύπαρξης και μάλιστα πειστικά, γιατί δεν τους βαραίνουν οι ευθύνες για την έναρξη  παγκόσμιων πολέμων, όμως, ασφαλώς δεν έχει τόσο σημασία  για το ποιος έχει την  ευθύνη για τους πολέμους του χτες, όσο το  να μην επαναληφθούν.

Αυτό πιστεύω επιθυμούν οι λαοί, που άλλωστε δεν ευθύνονται για τις πολεμικές ενέργειες   των ηγετών τους και ασφαλώς αυτό που επιθυμούν είναι ένα καλύτερο και ειρηνικό αύριο . Είναι σημαντικό θέμα η εξασφάλιση της ειρήνης και για αυτό τον σημαντικό στόχο  οφείλουν να κάνουν το παν οι φιλειρηνικοί λαοί και ηγέτες ώστε να σταματήσουν και να μην επαναληφθούν νέοι πόλεμοι στο μέλλον.

Όμως, πέρα από όσα προαναφέρθηκαν, είναι αναγκαιότητα  θεωρώ    να σκύψουμε  στα αίτια των πολέμων. Αυτά, κατά κανόνα, δεν είναι η απαγωγή  της ωραίας Ελένης,  αλλά σχεδόν πάντα οικονομικές αιτίες. Ειδικά η διεκδίκηση ενεργειακών πόρων (πχ πετρελαίων)  είναι από τις  βασικότερες αιτίες για κήρυξη και συνέχιση  πολέμων.

Ειδικά η διεκδίκηση ενεργειακών πόρων (πχ πετρελαίων)  είναι από τις  βασικότερες αιτίες για κήρυξη και συνέχιση  πολέμων, ιδιαίτερα τη σύγχρονη εποχή Το γεγονός, ότι η Μέση Ανατολή είναι ένα μόνιμο θέρετρο πολέμων δεν είναι άσχετο με την ύπαρξη πετρελαίων και την  διεκδίκηση τους από γειτονικές ή από  ισχυρές χώρες.

Ο 2ος παγκόσμιος πόλεμος οι πόλεμοι στο ΙΡΑΝ, ΙΡΑΚ, Λιβύη κλπ τις περισσότερες φορές είχαν σαν αιτία την διεκδίκηση και κατοχύρωση των πετρελαίων

Είναι, λοιπόν, φυσιολογικό που η  συζήτηση για τους υδρογονάνθρακες,  που συνιστούν πρώτη ύλη με τεράστια οικονομική σημασία και συνεπώς με τεράστιο ενδιαφέρον, είναι μια συζήτηση που καλά κρατεί. Είναι μια μόνιμη συζήτηση που το περιεχόμενό της έχει τρεις  πτυχές. Πτυχές  σημαντικές, με διαχρονικότητα, που η  ιεράρχηση τους μπορεί να  βοηθήσει στις όποιες αναγκαίες δράσεις στο μέλλον για την αποτροπή νέων πολέμων.

Πιο συγκεκριμένα:

  • Η 1η διάσταση που προξενεί βασικό ενδιαφέρον, είναι η διάσταση της ύπαρξης υδρογονανθράκων  και των χαρακτηριστικών τους, κυρίως μέγεθος και αξία αποθεμάτων, Η γνώση  αυτή βοηθά να αξιολογηθεί η  οικονομικότητα κάποιου  κοιτάσματος,  η αναμενόμενη κερδοφορία από αυτό, ο ρόλος που μπορεί να έχει για τη χώρα στην οποία που ανακαλύπτεται ένα    κοίτασμα.

 

  • Η 2η διάσταση, που μάλιστα κερδίζει έδαφος τα τελευταία χρόνια είναι η περιβαλλοντική διάσταση και αυτή των τυχόν σοβαρών  ατυχημάτων από τις όποιες πιθανές αστοχίες, Έχουμε γνωρίσει  στο παρελθόν  σημαντικά  ατυχήματα που  οδηγούν στην ανάγκη,  να  δοθεί  τεράστιο βάρος στο μέλλον ώστε να μην επαναληφθούν. Για παράδειγμα δεν πρέπει ούτε να ξεχαστεί ούτε να υποτιμηθεί το μεγάλο ατύχημα στον Κόλπο του Μεξικού (Μάιος 2010) που προκάλεσε πέρα από νεκρούς τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή με την διαρροή τεράστιων ποσοτήτων πετρελαίου στη θάλασσα.
  • Η 3η διάσταση, που κατά την γνώμη μου είναι πολύ σημαντική, θα έλεγα η σημαντικότερη, χωρίς να υποβαθμίζω τις προηγούμενες, είναι η απειλή της ειρήνης εξαιτίας των ανταγωνισμών και της διεκδίκησης των ενεργειακών πόρων.

Η διεκδίκηση και κατοχύρωση γενικά ορυκτών πόρων, αλλά ιδιαίτερα ενεργειακών πόρων, είναι μία σημαντική αιτία πολέμων που δεν πρέπει να  υποτιμηθεί αλλά να αποτελέσει αφορμή  για δράσεις  αποφυγής και μη επανάληψης των ολέθριων πολέμων.

Η δημιουργία ισχυρού φιλειρηνικού κινήματος πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή για τους προοδευτικούς ανθρώπους που, έχοντας συνειδητοποιήσει ιστορικά το τι σημαίνει πόλεμος, δεν πρέπει να κάθονται με σταυρωμένα χέρια αλλά να ενεργούν για την αποτροπή του.

Σε αυτό θα συμβάλλει η  ανάπτυξη φιλειρηνικής συνείδησης και εδώ μπορεί να είναι σημαντικός ο ρόλος που μπορεί να παίξει η εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά και υφιστάμενοι πολιτιστικοί και πνευματικοί όμιλοι που υπάρχουν και είθε να πολλαπλασιάζονται. Αυτοί μπορεί να συμβάλουν στην καλλιέργεια φιλειρηνικής  συνείδησης, διαδίδοντας μάλιστα το παράδειγμα ιστορικών μορφών, αγωνιστών της Ειρήνης και της κοινωνικής δικαιοσύνης, όπως ο Γρηγόρης Λαμπράκης, ο Τούρκος ειρηνιστής Ιππεκσί, ο Νέλσον Μαντέλα, και άλλοι που είναι χρήσιμο να γνωρίσουν οι νέοι, με αφετηρία προσωπικότητες φιλειρηνιστές  της χώρας τους,

Οι σκέψεις αυτές κατατίθενται, θεωρώντας, ότι οι μεγαλύτεροι έχουμε χρέος απέναντι στις επόμενες γενιές, να αφήσουμε ένα κόσμο καλύτερο και ειρηνικό, διαδίδοντας  παράλληλα το παράδειγμα σημαντικών  ανθρώπων  αγωνιστών  της  ειρήνης.

Όσον αφορά την αξιοποίηση των πόρων που μας χάρισε η  φύση (πχ νερά, ενεργειακές ύλες, γενικά πρώτες ύλες) είναι λογικό και αναγκαίο, να τους  καρπώνεται συνολικά η κοινωνία και όχι  οι λίγοι (σήμερα περίπου 760 εκατ. Άνθρωποι –κυρίως του τρίτου κόσμου-  δεν έχουν καν πρόσβαση σε ηλεκτρισμό,  γύρω στα  2,6 δισ. άνθρωποι δεν έχουν καν πρόσβαση σε καθαρό μαγείρεμα με ;αποτέλεσμα να πεθαίνουν ετησίως πάνω από 3,5 εκατ. άνθρωποι από εσωτερικές αναθυμιάσεις. Στοιχεία ΟΗΕ).

Όπως ανέφερα εισαγωγικά, νότα αισιοδοξίας έδωσε το μήνυμα της έναρξης των ολυμπιακών αγώνων,  όμως αυτό που  βλέπουμε σήμερα  στην Ευρώπη που αποτέλεσε  το θέρετρο 2 παγκόσμιων πολέμων είναι να απλώνονται  βαριά σύννεφα.

Με αφορμή πριν κάποια χρόνια των γεγονότων στην Κριμαία και πρόσφατα την αντιπαράθεση για  τον αγωγό Nordstream που υλοποιήθηκε σε συνεργασία Ρωσίας Γερμανίας και την αντίδραση των  ΗΠΑ στο project αυτό με επιχείρημα για να μην αυξάνεται η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από Ρωσία, ο κίνδυνος ανάφλεξης είναι ορατός. Οι Πολεμικές  ασκήσεις που διεξάγονται στα σύνορα Ρωσίας Ουκρανίας, τα στρατεύματα των ΗΠΑ που συγκεντρώνονται σε Γερμανία Πολωνία,  δεν μπορεί να  αποκλείσουν μεγάλη   σύρραξη που μπορεί να φέρει τεράστιο όλεθρο. Ο κίνδυνος ανάφλεξης σύμφωνα με  την ειδησεογραφία και αναλυτές είναι υπαρκτός. Όμως για τους κινδύνους που σχετίζονται με τα πετρέλαια δεν έχουμε παρά να δούμε και το  τι συμβαίνει  στη γειτονιά μας. Οι  εξελίξεις των τελευταίων χρόνων στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ανησυχητικές και  δεν μας επιτρέπουν να εφησυχάζουμε.

Με  αφετηρία την πρόθεση Ελλάδας και Κύπρου για έρευνες υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο έχουμε  τις δηλώσεις απάντηση της Τουρκικής πλευράς πως δεν θα επιτρέψει στην Ανατολική Μεσόγειο στην έρευνα και αξιοποίηση  υδρογονανθράκων  να μείνει στο περιθώριο  η Τουρκία

Η Τουρκία λοιπόν υπογράφει τουρκολιβυκό σύμφωνο ,αγοράζει σύγχρονο γεωτρητικό εξοπλισμό και δηλώνει πως στην περιοχή της ανατολικής Μεσόγειο  δεν θα επιτρέψει ενέργειες που θα γίνουν χωρίς την έγκρισή της.  Η  Τουρκία δεν  εκφοβίζει απλά αλλά προβαίνει και σε ενέργειες που επιβεβαιώνουν πως ότι δηλώνει  το εννοεί.

Βεβαίως η πιο ανησυχητική κατάσταση αφορά την Ουκρανία και τα Ρωσοουκρανικά σύνορα.

Η Ουκρανία δεν έχει αποδεχτεί τις εξελίξεις την Κριμαία και όπως θυμόμαστε πριν  1 χρόνο περίπου ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κούλεμπα γνωστοποίησε ότι το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας και Άμυνας ενέκρινε στρατηγικό σχέδιο για την ανακατάληψη της Κριμαίας από τους Ρώσους και για την ανάκτηση του ελέγχου του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ) από το Κίεβο.

Από την άλλη το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών απαντώντας, προειδοποίησε σε αυστηρό τόνο το Κίεβο να απόσχει από κάθε προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων με τη δύναμη των όπλων.

Κοντολογής οι  πρόσφατες εξελίξεις είναι δυσοίωνες και  αυτό σημαίνει πως ο προοδευτικός κόσμος δεν πρέπει να εφησυχάζει αλλά να δρα προς υπεράσπιση της Ειρήνης. Επίσης πρέπει να πιέσει με κάθε τρόπο  για ένα αναβαθμισμένο, πραγματικά αποτελεσματικό ρόλο του ΟΗΕ, που τις τελευταίες δεκαετίες έχει αρκετά  υποβαθμιστεί.