Δημήτρης Στρατούλης – 8 μήνες που συντάραξαν την Ελλάδα – εκδόσεις Τόπος
Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη
Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Όχι να πούνε. Φανερώνεται αμέσως όποιος τόχει
έτοιμο μέσα του το Ναι και λέγοντάς το πέρα πηγαίνει στην τιμή και στην πεποίθησίν του…Ο αρνηθείς δεν μετανιώνει. Αν ρωτιούνταν πάλι
Όχι θα ξαναέλεγε. Κι όμως τον καταβάλλει εκείνο το Όχι το – σωστό – εις όλην την ζωή του
Κωνσταντίνος Καβάφης
Ξεκινώ από το απόφθεγμα αυτό, που ο ίδιος ο Στρατούλης παραθέτει στον πρόλογο του βιβλίου του, γιατί αποτυπώνει με συγκλονιστική καθαρότητα το πολιτικό και κοινωνικό αίσθημα της Ελλάδας το 2015. Ήταν μια περίοδος βαθιάς κοινωνικής αναταραχής και πολιτικής κρίσης που σημάδεψε όχι μόνο τη χώρα αλλά και για τον ίδιο προσωπικά. Ένιωσε την ανάγκη να καταγράψει τα γεγονότα, τις μαρτυρίες και τα συναισθήματα, ώστε να μείνουν ζωντανά για τις επόμενες γενιές. Ο συγγραφέας, τότε υπουργός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ενεργό μέλος της Αριστερής Πλατφόρμας, μέσα από τη μοναδική ματιά του συγγραφέα, που υπήρξε πρωταγωνιστής των γεγονότων φωτίζει όχι μόνο τις πολιτικές διαμάχες και τις κυβερνητικές αποφάσεις, αλλά και την ψυχή του ελληνικού λαού που αντιστάθηκε με κάθε μέσο. Πώς να τα ξεχάσεις! Τον γνωρίζω από το 1986, τη χρονιά που διορίστηκα στον ΟΤΕ. Συμπατριώτης μου από καταγωγή, Αιτωλοακαρνάνας, πάντα τον ξεχώριζα για το ήθος, τον ακέραιο χαρακτήρα του και την αγωνιστικότητα του. Για όσους ισχυρίζονται ότι όλοι οι πολιτικοί είναι το ίδιο, ο Δημήτρης Στρατούλης μαζί με άλλους που κατείχαν βουλευτικά και υπουργικά αξιώματα όπως αυτόν, παραιτήθηκαν γιατί ένιωσαν την προδοσία και είναι τρανταχτό παράδειγμα ως απάντηση της πολιτικής ισοπέδωσης, που κάποιοι σκόπιμα μιλούν και πιστεύουν. Δεν είναι όλοι ίδιοι. Γιατί αυτοί δεν ήθελαν να είναι κομμάτι αυτών που αθέτησαν τον λόγο τους απέναντι στον λαό. Που το ΟΧΙ το έκαναν ΝΑΙ. Δεν κοίταξε το προσωπικό του όφελος. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.
Το πρώτο οκτάμηνο του 2015 υπήρξε μία από τις πιο πυκνές και δραματικές περιόδους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Μια περίοδος ελπίδας, ρήξης, αντιφάσεων, λαϊκής ενεργοποίησης και τελικά απογοήτευσης για πολλούς. Καταγράφει μέσα από το βιβλίο του «8 μήνες που συντάραξαν την Ελλάδα» τις εσωτερικές διεργασίες, τις αποφάσεις που καθόρισαν το μέλλον της χώρας και τα διλήμματα που διαμόρφωσαν τη φυσιογνωμία της Αριστεράς. Οι αναγνώστες καλούνται να βιώσουν και να θυμηθούν μαζί με τον συγγραφέα την ένταση των διαπραγματεύσεων, τις κοινωνικές κινητοποιήσεις, τις αντιφάσεις των πολιτικών ηγεσιών αλλά και τις ελπίδες που δεν έσβησαν ποτέ. Είτε συμφωνούν είτε όχι με το περιεχόμενο του εν λόγω βιβλίου, θα ξεδιπλώσουν μαζί του στιγμές κρίσιμες, όπως οι μεγάλες απεργίες, οι μαζικές διαδηλώσεις, αλλά και τα παρασκήνια των αποφάσεων που στιγμάτισαν την ιστορία της Ελλάδας. Ο Στρατούλης δεν διστάζει να καταθέσει με ειλικρίνεια τα λάθη και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η Αριστερά στην προσπάθειά της να αντιπαρατεθεί στα μνημόνια και τις πολιτικές λιτότητας. Η γλώσσα του βιβλίου συνδυάζει το πολιτικό πάθος με την αναλυτική σκέψη, καθιστώντας το βιβλίο προσβάσιμο τόσο σε ειδικούς όσο και στο ευρύ κοινό που ενδιαφέρεται να κατανοήσει τη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Η ανάγνωση του δεν αφήνει αδιάφορο, αφού προκαλεί τον αναγνώστη/αναγνώστρια να αναλογιστεί το παρόν και το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και το ρόλο που καλούμαστε όλοι να παίξουμε μέσα σε αυτό.
Σε μια εποχή όπου οι μνήμες αδυνατούν, το βιβλίο αυτό είναι μια πολύτιμη υπενθύμιση ότι η ιστορία γράφεται από ανθρώπους που αγωνίζονται, που πιστεύουν και που διεκδικούν. Πιστεύει ακράδαντα πως η συλλογική δράση και η αλληλεγγύη μπορούν να αλλάξουν την πορεία μιας κοινωνίας, ακόμα και όταν όλα φαίνονται χαμένα. Η ανάγκη για διαφάνεια, δικαιοσύνη και δημοκρατία αυτούς τους 8 μήνες έγινε πιο επιτακτική από ποτέ.
Αυτό που καθιστά το βιβλίο πολύφωνο και χρήσιμο για κατανόηση εκείνης της περιόδου, είναι γιατί μιλά για τα “από τα πάνω” και “τα από κάτω”. Ποια είναι αυτά; Στα «από τα πάνω» αναφέρεται στη ματιά των θεσμών, κυβερνήσεων, ηγεσιών, ισχυρών προσώπων και οργανισμών. Η Ιστορία ή η πολιτική αφήγηση εστιάζει στις αποφάσεις των λίγων, στους ηγέτες, στις κεντρικές στρατηγικές και στις διακρατικές συμφωνίες. Δίνει έμφαση στη διαχείριση της εξουσίας: υπουργικά συμβούλια, κοινοβουλευτικές αποφάσεις, οικονομικά επιτελεία, ευρωπαϊκούς θεσμούς, Τρόικα/θεσμούς κ.λπ. Για παράδειγμα μας αφηγείται τις συναντήσεις Τσίπρα–Γιούνκερ–Ντράγκι και τις κινήσεις του Eurogroup. Τα “από τα κάτω” που ενδιαφέρει και υπενθυμίζει τους αναγνώστες-ενεργούς πολίτες, παρατηρητές, παραπληροφορημένους των ΜΜΕ, είναι η ματιά από την πλευρά της κοινωνίας, των κινημάτων, των πολιτών, των εργαζομένων, των «αφανών» πρωταγωνιστών. Τονίζει ότι η ιστορία δεν γράφεται μόνο από κυβερνητικές αποφάσεις αλλά και από τη δράση των μαζών. Παράδειγμα: Αντί να περιγράψει μόνο τις διαπραγματεύσεις του 2015, φωτίζει τις λαϊκές συνελεύσεις, τα κοινωνικά ιατρεία, τα κινήματα κατά των πλειστηριασμών, τη συγκίνηση και την ελπίδα του κόσμου πριν και μετά το δημοψήφισμα. Ένα από τα μηνύματα που βγαίνουν από την ανάγνωση είναι να μη χάσουν οι πολίτες την πίστη τους στη δύναμη της συλλογικής δράσης και να παλέψουν για μια κοινωνία πιο δίκαιη και αλληλέγγυα. Η αλλαγή ξεκινά πάντα από τη συμμετοχή και την ελπίδα.
«Τίποτα δεν πάει χαμένο όταν έχει γίνει με πίστη και αγώνα. Το νήμα μπορεί πάντα να ξαναπιαστεί.» Με αυτή τη φράση κλείνει ο Στρατούλης το βιβλίο του, σαν υπενθύμιση ότι οι αγώνες δεν χάνουν ποτέ τον καρπό τους, ότι η Ιστορία γράφεται από όσους τολμούν να πουν Ναι ή Όχι με το βλέμμα καθαρό και την καρδιά γεμάτη θάρρος. Είναι μια πρόσκληση σε κάθε αναγνώστη να αναλάβει τον δικό του ρόλο, να κρατήσει ζωντανή τη φλόγα της συλλογικής ελπίδας, γιατί ακόμα και όταν όλα μοιάζουν σκοτεινά, το νήμα μπορεί πάντα να ξαναπιαστεί.
Καλοτάξιδο να είναι Δημήτρη Στρατούλη!
