Η «νέα Μέση Ανατολή», οι φωτιές της επίθεσης και τα μεγάλα σχέδια κατακερματισμού
του Μαρουάν Τουμπάσι*
Η επίθεση του Ισραήλ αποτελεί μέρος ευρύτερου σχεδίου που στοχεύει στην αποσυναρμολόγηση των κέντρων αντιπολίτευσης, στέλνοντας σύνθετα μηνύματα
Σε μια καίρια στιγμή της περιφερειακής σύγκρουσης, η ισραηλινή στρατιωτική επίθεση εναντίον του Ιράν στις 13 Ιουνίου 2025, πριν τα χαράματα, ήρθε ως πρακτική μετουσίωση της ανανεωμένης επιθυμίας του Ισραήλ να επιβάλει το δικό του status quo με τη δύναμη των όπλων. Αλλά και να εδραιώσει μια «ισορροπία αποτροπής» σε βάρος των αντιπάλων του με το ίδιο το Ισραήλ να καθιερώνται ως κυρίαρχος πόλος στους χάρτες της «Νέας Μέσης Ανατολής», αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων διευθετήσεων -όπως έχω θίξει συχνά σε προηγούμενα άρθρα– ιδιαίτερα αφότου η Συρία «εξουδετερώθηκε» και κατακερματίζεται για να εξυπηρετήσει τα ισραηλινά σχέδια μέσω του καθεστώτος του ηγέτη του «Μετώπου Νούσρα» και της οργάνωσης HTS, Τζολάνι (σ.μτφρ. γνωστός σήμερα ως «Πρόεδρος» της Συρίας, Άχμεντ αλ Σαράα).
Κατά την άποψή μου, η επίθεση αυτή δεν ήταν απλώς αντίποινα ασφαλείας ή προειδοποίηση. Αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που στοχεύει στην αποσυναρμολόγηση των κέντρων αντιπολίτευσης, στέλνοντας σύνθετα μηνύματα στους κόλπους της ισραηλινής κοινωνίας, στην Τεχεράνη, στις πρωτεύουσες διεθνών κέντρων λήψης αποφάσεων, σε μας τους Παλαιστίνιους και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που επιβάλλουν κυρώσεις στο Ιράν ενώ πλησιάζει (17-20 Ιουνίου) η Διεθνής Διάσκεψη στη Νέα Υόρκη για το παλαιστινιακό και την υποστήριξη της λύσης των δύο κρατών. Αυτό καθιστά το γεγονός βαθύτερο από μια παροδική στρατιωτική επιχείρηση. Είναι μια πλήρως πολιτική πράξη στο πλαίσιο σύγκρουσης που προωθείται από τη σιωνιστική νοοτροπία η οποία έχει επιβάλλει βαρύ τίμημα στον λαό μας.
Από θέση αρχής, το Ιράν δεν μπορεί να επιτρέψει να περάσει αυτή η επίθεση δίχως απάντηση, για διάφορους λόγους. Ωστόσο, η Τεχεράνη κατανοεί επίσης ότι η κλιμάκωση σε μια αντιπαράθεση πλήρους κλίμακας θα προσφέρει στο Ισραήλ το πρόσχημα που επιζητεί. Ως εκ τούτου, το Ιράν αντιμετωπίζει τώρα μια διπλή δοκιμασία: Αφενός τη διατήρηση του γοήτρου αποτροπής και αφετέρου την παράλληλη αποφυγή μιας ευρείας περιφερειακής έκρηξης για την οποία έχουν προετοιμαστεί καλά εκ των προτέρων Ισραήλ και ΗΠΑ.
Ωστόσο, η ιρανική απάντηση μπορεί να έρθει με μια απροσδόκητη ή έμμεση μορφή, αξιοποιώντας άλλα εργαλεία. Αλλά αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η Τεχεράνη θα αντιδράσει απέναντι σε αυτή τη μεγάλη επίθεση, επειδή δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά μία υποχώρηση ούτε απέναντι στον λαό της, ούτε απέναντι στους συμμάχους της.
Παρά την προσπάθεια του Μπέντζαμιν Νετανιάχου να μετατρέψει την κλιμάκωση εναντίον του Ιράν σε ένα «επίτευγμα ασφαλείας» που ενισχύει την εγχώρια πολιτική του θέση και τους δεσμούς του με τον Τραμπ, οι επιπτώσεις οποιασδήποτε μακράς και δύσκολης αντιπαράθεσης -ή ενός ιρανικού πολύπλευρου πολέμου τριβής- θα μπορούσε να αποδυναμώσει την κυβέρνησή του και να τον εκθέσει πολιτικά.
Εάν η Τεχεράνη καταφύγει στην «αποστράγγιση» του Ισραήλ μέσω κυβερνοεπιθέσεων, ή διατάραξης των θαλάσσιων ναυτιλιακών οδών, ή ενεργοποιώντας πολλαπλά μέτωπα από την Υεμένη στον ανήσυχο Λίβανο, τότε ο αντίκτυπος θα επεκταθεί στην οικονομία και την κοινωνία του Ισραήλ, που έχει ήδη εξαντληθεί από τη συνεχιζόμενη επιθετικότητα εναντίον της Γάζας και του Λιβάνου. Θα επανέλθει, επομένως, στην επιφάνεια η πόλωση της ισραηλινής κοινωνίας, και οι Ισραηλινοί θα αναρωτηθούν εάν τελικά ο Νετανιάχου τους οδηγεί προς την ασφάλεια ή προς την άβυσσο.
Οποιαδήποτε διάβρωση της «ισραηλινής αποτροπής» και αν συμβεί, θα κοστίσει στον Νετανιάχου τα λίγα εναπομείναντα χαρτιά που κρατά εναντίον των αντιπάλων του, ειδικά αφού πέτυχε την Πέμπτη (12/6) τη διατήρηση της κυβέρνησής του, εμποδίζοντας τη διάλυση της Κνέσετ. Αυτό το σκηνικό θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή του τέλους για το πολιτικό μέλλον του.
Θα πρέπει επιπλέον να επισημανθεί το γεγονός ότι πίσω από το πέπλο της επίσημης αμερικανικής ψεύτικης «σιωπής» βρίσκεται μια εδραιωμένη εταιρική σχέση.
Η απροκάλυπτη στρατιωτική υποστήριξη στο Ισραήλ και η πολιτική κάλυψη στα διεθνή φόρουμ αποκαλύπτουν το βάθος της συμπαιγνίας, παρά τους ισχυρισμούς του Τραμπ ότι «δεν γνώριζε» για την επίθεση. Η αμερικανική πολιτική, είτε με πρόεδρο τον Μπάιντεν είτε με πρόεδρο τον Τραμπ ή υπό άλλες αμερικανικές κυβερνήσεις, δεν έχει αλλάξει θεμελιωδώς στη στρατηγική της ουσία: δηλαδή, την άνευ όρων υποστήριξη στο Ισραήλ ως γνήσιος απόγονος της δυτικής αποικιοκρατικής πολιτικής ενώ αγνοεί τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού μας και άλλων λαών της περιοχής, όσο τουλάχιστον τα συμφέροντα του «στρατηγικού συμμάχου» είναι εγγυημένα.
Αυτή η συμπαιγνία δίνει στο Ισραήλ ένα ευρύ περιθώριο για ελιγμούς και επιθετικότητα χωρίς φόβο τιμωρίας και εδραιώνει τη λογική της ισχύς έναντι του δικαίου στο πλαίσιο της στρατηγικής τους συνεργασίας στη βάση διαφόρων ιδεολογικών, οικονομικών παρονομαστών και παραγόντων ασφαλείας.
Αυτό που βλέπουμε σήμερα δεν είναι μόνο ένα συμβάν που αφορά θέματα ασφαλείας, αλλά η επέκταση ενός γεωπολιτικού οράματος που καταστρώθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ και υλοποιήθηκε από τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Αυτό το όραμα βασίζεται στην αποσυναρμολόγηση του εχθρικού περιβάλλοντος του Ισραήλ χρησιμοποιώντας τρία εργαλεία: τη στρατιωτική δύναμη, την εξομάλυνση και δημογραφική αλλαγή μέσω του βίαιου εκτοπισμού.
Από τη Γάζα, που βρίσκεται στο στόχαστρο πολιορκίας, λιμού και συνεχών γενοκτονικών επιθέσεων, ως τον Λίβανο, που αντιμετωπίζει καθημερινές απειλές στο πεδίο μάχης, από τη Δυτική Όχθη, που καταβροχθίζεται από τους εποικισμούς και την προσάρτηση, ως την «ιουδαιοποίηση» της Ιερουσαλήμ, και τώρα στο Ιράν που βάλλεται, ο χάρτης ανασχεδιασμού της περιοχής αποκαλύπτεται, έχοντας το Ισραήλ ως επικεφαλής υπό τη «χορηγία» των ΗΠΑ.
Για τον Νετανιάχου, καμία οντότητα ή ιδεολογία αντίστασης δεν μπορεί να παραμείνει εκτός ελέγχου. Για τον Τραμπ, η ασφάλεια του Ισραήλ δεν χτίζεται μόνο στους τοίχους, αλλά αποσυναρμολογώντας τους αντιπάλους του γεωγραφικά και δημογραφικά, ακόμη και αν αυτό απαιτεί τον εκτοπισμό λαών ή τη συντριβή ολόκληρων δυνάμεων.
Έτσι, η περιοχή σήμερα βρίσκεται στο χείλος ενός καυτού καλοκαιριού σε ένα καζάνι που βράζει. Εάν οι περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις δεν παρέμβουν, και εάν δεν έχει θεσπιστεί ένα σύστημα αποτροπής, η επερχόμενη φάση εκρήξεων μπορεί να μην περιορίζεται στο πλαίσιο της ιρανικής ή της παλαιστινιακής γεωγραφίας.
Η εποχή των παραδοσιακών εξισώσεων έχει αλλάξει και όποιος πιστεύει ότι μπορεί να οικοδομήσει ασφάλεια με βία, τότε θα είναι ο πρώτος που θα ανακαλύψει την ευθραυστότητά του σε μία στιγμή αλήθειας. Ειδικά τώρα, ενώ είμαστε εν αναμονή μίας σημαντικής ιρανικής απάντησης, υπό τις απειλές που ακούγονται αυτές τις ώρες, και παραμένει ισχυρή η πιθανότητα να εμπλακούν άλλες δυνάμεις ή να συρθούν στην αρένα της σύγκρουσης, την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες επιζητούν να αποσταθεροποιήσουν να πετύχουν νίκες μετά την αποτυχία τους να αντιμετωπίσουν οικονομικά την Κίνα και μέσω του πολέμου διά αντιπροσώπων που κάνουν στην Ουκρανία, ενόψει της εντεινόμενης οργής των λαών διεθνώς στους δρόμους κατά των πολιτικών τους και κατά της πολιτικής του κατοχικού κράτους.
