Σύγχρονος καπιταλισμός: γονεοκτονίες & πολιτικές υποθάλψεις
Πόσο πραγματικά μπορεί να ενδιαφέρουν οι αμερικανικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου
Στην εγκληματολογία και στους ασχολούμενους με τα ποινικά, οι γονεοκτονίες είναι εύκολα εξιχνιάσιμα εγκλήματα. Ακόμη κι αν ο δράστης – τέκνο προδίδεται απ’ το υπόλειμμα αίματος του θύματος που έμεινε μετά το πλύσιμο των ποδιών του μεταξύ νυχιού και σάρκας δακτύλου!. Σε μεταφορικό επίπεδο τα πράγματα δε φαίνεται να είναι το ίδιο εύκολα. Παιδί της αστικής τάξης ο καπιταλισμός. Σ’ αυτή και τα συντηρητικά – δεξιά κόμματά της προσέτρεχαν οι ισχυροί του συσσωρευόμενου πλούτου για προστασία κι υποστήριξη, είτε επρόκειτο για την εργατική νομοθεσία (περιορισμό των συνδικαλιστικών διεκδικήσεων), είτε για τους κανόνες του ανταγωνισμού και τον εξοβελιστέον (;) αθέμιτο. Στην ύστερη, μετά το ’89 φάση του, αδίστακτος κι ασύδοτος έχει στραφεί ισοπεδωτικά και μητροκτόνα κι εναντίον των αστικών, συντηρητικών, δεξιών κομμάτων, όπως κι εναντίον βασικών θεμελιωδών αρχών και πρακτικών μιάς τάξης πραγμάτων, που με το πέρασμα των αιώνων, είχαν διαμορφωθεί και ίσχυαν. Κι αυτός ο οδοστρωτικός αφανισμός, δεν έγινε – γίνεται, για να προσεταιριστεί τα λοιπά (αστικά εν πολλοίς κι αυτά) κόμματα: κεντροαριστερά, σοσιαλδημοκρατικά, ακόμη και κάποια οικολογικά κ.λπ., αλλ’ επειδή προφανώς δεν τα θεωρεί, τα δεξιά ικανά να εμποδίσουν τυχόν ριζοσπαστικοποίηση των αντιπάλων τους.
Στη Γαλλία του Διαφωτισμού και της Μεγάλης Επανάστασης, το δεξιό και το κεντροδεξιό κόμματα, δεν ήταν ανίατα διεφθαρμένα και διαβρωμένα. Δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν τον πρ. πρόεδρο François Hollande να θεσπίσει το «φόρο των εκατομμυριούχων», που προέβλεπε φορολογία 75% στους μισθούς που υπερβαίνουν το 1 εκατ. ευρώ ετησίως! Και είχε με το μέρος του τη μεγάλη πλειοψηφία των Γάλλων υποστηριζόντων αυτόν τον προσωρινό φόρο. Ο Hollande συκοφαντήθηκε, γελοιοποιήθηκε απ’ τα μμε, αλλά τα συντηρητικά κόμματα έπρεπε να διεμβολιστούν από έναν ‘‘ουδέτερο’’ – βαφτισμένο κεντρώο τραπεζίτη, «ανανεωτή» για τα φιλικά μμε, «πραγματιστή» κι υπέρμαχο της «ανάπτυξης», που θα καταργούσε τον επαχθή νόμο. Κάτι η ‘‘μεταπήδηση’’ τμήματος του εκλογικού σώματος, απ’ το ‘‘βυθιζόμενο’’ συντηρητικό σκάφος, σ’ ένα δεξιώτερο σωσίβιο, κάτι τα αυτά μμε να το σιγοντάρουν – προβάλλουν και μετά να το επισείουν ως ‘‘μπαμπούλα’’ και μέσα σ’ ένα νέο σκηνικό πολιτικών σικέ αντιπάλων, ο τραπεζίτης σκαρφάλωσε εκπροσωπώντας κι υπηρετώντας το ξέφρενο κεφάλαιο. Νομοθετεί με νομοθετικά διατάγματα, παρακάμπτοντας τη Βουλή, αρχές νομιμότητας και πλειοψηφίας. Χάνοντας συντριπτικά το κόμμα του στις προ μηνών βουλευτικές εκλογές (7 Ιουλ. 2024), πραξικοπηματικά διόρισε πρωθυπουργό, αγνοώντας τους νικητές των εκλογών, έχοντας κάμει μυστικές διαβουλεύσεις και συνεννοήσεις με την ακροδεξιά. Κι ο λαός συσπειρούμενος στη συστηματικά δυσφημούμενη ως επικίνδυνη (για ποιόν άραγε;) Ακροαριστερά παράταξη, νικήτρια των εκλογών, βγαίνει στους δρόμους.
Καπιταλιστικά υπονομευμένοι δεν είναι και οι Tories στη Βρετανία, οι Ιταλοί συντηρητικοί; Κι ας περιμένομε να ιδούμε τη μεταΜέρκελ γερμανική χριστιανοδημοκρατία. Έτσι ιδεολογικοπολιτικά μορφώματα σαν του Orbán στην Ουγγαρία, με λαϊκίστικες ακροδεξιές στάμπες και ρετσινιές, φαίνεται αντισυστημικά να διεκδικούν το χώρο της καπιταλιστικά υπονομευμένης συντηρητικής παράταξης (δεξιάς) στην Ευρώπη, είτε να γίνουν ο κύριος αντίπαλός της για την εξουσία, βγάζοντας απ’ το παιχνίδι τα σε γενικήν υποχώρηση Αριστερά κόμματα. Ακόμη και στη χώρα μας, το δεξιώτερα της ΝΔ μεγαλύτερο πολιτικό μόρφωμα, χρησιμοποιεί αντικαπιταλιστική ρητορική! Είν’ εύκολο ν’ αμφισβητήσει κανείς την αξιοπιστία τέτοιων θέσεων. Αλλά σ’ έναν κυκεώνα συστηματικής παραπληροφόρησης, καθοδηγούμενης ‘‘ενημέρωσης’’ κι επίσημης καθημερινής ψευδολογίας, ο προβληματισμός είναι προτιμότερος απ’ την ασυζητητί απόρριψη. Ό,τι πέραν των κλυδωνιζόμενων δεξιών/συντηρητικών κομμάτων στη δυτική Ευρώπη χρωματίζεται ως απεχθής ακροδεξιά (μ’ εξαίρεση τη γερμανική εκδοχή), χρειάζεται προσεκτική, βαθύτερη παρατήρηση, απ’ την εύκολα cliche, στερεότυπη φράση – επώαση αυγών του φιδιού.
Σαρώνοντας τη δεξιά, ο καπιταλισμός, αποδυναμώνει και την ήδη στοχοποιημένη, πολιορκημένη Αριστερά, που πρέπει να κάμει ενωτικές υπερβάσεις για ν’ αντιπαρατεθεί στην πολιτική έκφραση διαφορετική κάθε φορά, του πραγματικού αντιπάλου, του ξέφρενου κι ασύδοτου νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Υπερβάσεις σαν αυτές στο β΄ γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία (7 Ιουλ. 2024). Η αποδυνάμωση και φτωχοποίηση της, ό,τι αποτελεί σήμερα αστική τάξη (: μεσαίο χώρο, όπως αποϊδεολογικοποιημένα αποκαλείται) στην Ευρώπη, με τον εκμαυλισμό απ’ τα μ.μ.ε. και τα μ.κ.δ., δεν αφήνει περιθώρια για δικτατορίες όπως στο Μεσοπόλεμο, αλλά σηματοδοτεί, όπως στην αρχαία Ρώμη, το πέρασμα απ’ τις εθνικές ολιγαρχίες στην καπιταλιστική παντοκρατορία. Προϊδέαση κατάλληλη απ’ τον Ντ. Τραμπ. Στην εκστρατεία του στη Φλόριντα απευθυνόμενος στο κοινό, δήλωσε πως εάν πάει να τον ψηφίσει, «σε 4 χρόνια δεν θα χρειαστεί να ψηφίσετε πάλι. Θα το ’χουμε φτιάξει τόσο καλά, δεν θα χρειαστεί να ξαναψηφίσετε». «Χριστιανοί, πηγαίντε να ψηφίσετε, μόνο αυτή τη φορά. Δεν θα χρειαστεί να το κάνετε ποτέ ξανά. 4 χρόνια ακόμα, το ξέρετε, θα διορθωθεί, θα είναι εντάξει, δεν θα χρειαστεί να ξαναψηφίσετε πια»! (27.07.2024). Στην πιο προχωρημένη αυτή χώρα (ΗΠΑ), και μια φορά αποτυχία ενός υποψήφιου προέδρου, τον έβγαζε για πάντα απ’ την προεδρική διεκδίκηση. Τώρα ο πραξικοπηματικά αποπειραθείς πριν 4 χρόνια, να μην παραδώσει την εξουσία με εισβολή ατάκτων στο Καπιτώλιο, αδίκαστος κι ατιμώρητος παίζει, με πιθανότητα επιτυχίας, τα ρέστα του να εκλεγεί…
Σε έναν προεκλογικόν αγώνα χωρίς ενδιαφέρον τελικής έκβασης, τουλάχιστον λιγώτερον απ’ το ποια ποδοσφαιρική ομάδα θα κατακτήσει το πρωτάθλημα στην Αγγλία, οι δυο υποψήφιοι Πρόεδροι ανταγωνίζονται για το ποιός θα καταφέρει να συγκεντρώσει τα περισσότερα χρήματα στην εκστρατεία. Ούτε αγώνας ιδεών, προγραμμάτων ή προτάσεων, ούτε κριτική στις εφαρμοσθείσες πολιτικές. Αιώνια ξαναμασημένη τροφή οι αμβλώσεις κι η οπλοκατοχή, άλυτα στο διηνεκές, πασπάλισμα δήθεν αντιπαράθεσης προεκλογικού λόγου, ποτέ θέμα π.χ. οι συντάξεις κι η χορήγησή τους με κρατική μέριμνα της κoινωνικής ασφάλισης των εργαζoμένων. Αν η προεκλογική συγκέντρωση χρημάτων μεταφερόταν αυτούσια και στα καθ’ ημάς, ας σκεφθούμε μια Siemens π.χ. ποιον θα χρηματοδοτούσε απλόχερα για την αγορά ενός φωτοτυπικού στο γραφείο του, ζωή να έχει ο πολιτικός!
Όταν κι οι μαχητικοί εκφραστές της αστικής διανόησης, σφοδροί πολέμιοι της ακροδεξιάς, αργά ή γρήγορα εκλείπουν, ας μην στεκόμαστε, ούτε παθητικοί θεατές, όπως στις αμερικανικές εκλογές, ούτε ακούσια αποδεχόμενοι ξανά τη μετατροπή στην προ του 1789 μορφή του υπήκοου, από πολίτες. Το πρώτο βήμα, που μας επεσήμανε δεκαετίες πριν καλός φίλος ποιητής, είναι η Αντιπληροφόρηση ‘‘…Να αναχθείς από το σύμπτωμα στο φαινόμενο. Να αντιπληροφορήσεις. Καταργώντας τη διαφορά ανάμεσα σε παλιές και νέες ειδήσεις, ‘‘επίκαιρες’’ και ‘‘ανεπίκαιρες’’, σημαντικές και ασήμαντες, πολιτικές ή πολιτιστικές, καθώς και κάθε άλλη διάκριση που επιχειρεί να επιβάλλει μια εκ των προτέρων ταυτότητα στην πληροφόρηση’’. Χρέος μας συλλογικό και ατομικό είναι να προσπαθούμε, επιλεκτικώς και ενδεικτικώς, να αντισταθούμε και να αντισταθμίσομε την αγοραία πληροφόρηση […] με την κριτική αντιπληροφόρηση’’. Να προσπαθούμε, μέσα στον σάλαγο της αγοράς, του θορύβου και του κουρνιαχτού συγκάλυψης της νεοφιλελεύθερης γονεοκτονίας και των άλλων ανομημάτων, ‘‘να ενωτιστούμε πρώτα από όλα για την δική μας πληρότητα των αισθήσεων, τα βαθύτερα και διαρκέστερα μηνύματα του καιρού μας’’.
Δημήτρης Παλούκης