3ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ
ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ
του Λ. Μαγιάκη, μέλους Κεντρικής Επιτροπής Αριστερού Ρεύματος
«Είναι απόλυτο χρέος του Αριστερού Ρεύματος να τονώσει μέσα από το παρόν Συνέδριο την έννοια της συμμετοχής και της ένταξης»
Βαδίζοντας προς το 3ο συνέδριο του ΑΡ είναι ανάγκη να αναφερθούμε συνοπτικά σε κάποια δεδομένα στα οποία και θα πρέπει να στηριχθεί και η ανάλυση μας.
Η κυριαρχία του καπιταλισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και μάλιστα της πιο ακραίας εκδοχής του, του νεοφιλελευθερισμού, είναι δεδομένη.
Ο νεοφιλευθερισμός αποτελεί την κυρίαρχη ιδεολογία των ελίτ που έχει αναγορεύσει την «αγορά» σε υπέρτατο ρυθμιστή της οικονομίας. Απορρίπτει την ύπαρξη της κοινωνίας και αναφέρεται αποκλειστικά στα άτομα.
Θέλει τα κράτη να υπάρχουν για να δημιουργούν τις βέλτιστες συνθήκες ώστε το μεγάλο κεφάλαιο να μεγιστοποιεί τα κέρδη του μέσω των ιδιωτικοποιήσεων της δημόσιας σφαίρας, της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, της μείωσης των φόρων, των περικοπών των δημόσιων παροχών, καλλιεργώντας την αυταπάτη ότι θα ωφεληθούν όλοι εξ αιτίας της διάχυσης των κερδών προς τα κάτω.
Τίποτε πιο ψευδές αφού από τη δεκαετία του 90 , μετά και την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, οι ανισότητες σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκαν, οι κρίσεις (κλιματική, οικονομική, υγειονομική, προσφυγική, πολιτισμική) ενδημούν ή διαδέχονται η μία την άλλη και οι πόλεμοι στοιχίζουν εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές και καταστρέφουν ολόκληρες χώρες. Η γενοκτονία των παλαιστινίων στη Γάζα αποτελεί το πιο φρικιαστικό και απάνθρωπο επιστέγασμα αυτής της κρίσης του καπιταλισμού.
Δεδομένη όμως είναι και η υποχώρηση της Αριστεράς κυρίως στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Ελλάδα μετά και την ταπεινωτική υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Αυτό δίνει αφορμή στους κυρίαρχους κύκλους να ισχυρίζονται ότι έχει επέλθει το τέλος των ιδεολογιών, ότι εν τέλει αφού δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση από την καπιταλιστική οικονομία το ζητούμενο είναι τι είδους καπιταλισμό θέλουμε.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες και όχι μόνο καλείται το συνέδριο του ΑΡ να τεκμηριώσει τη σοσιαλιστική προοπτική σαν τη μόνη επιλογή που μπορεί να υπάρξει προς όφελος «των εργαζομένων, των ανέργων, των μικρομεσαίων επαγγελματιών, των συνταξιούχων, της νεολαίας, των προλετάριων και του πρεκαριάτου» και ταυτόχρονα να διατυπώσει το «ριζοσπαστικό εναλλακτικό μεταβατικό πρόγραμμα» προς αυτή την κατεύθυνση.
Το κείμενο των Θέσεων της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΡ είναι μια επεξεργασμένη και ισορροπημένη προσέγγιση ανάμεσα στην κριτική παρουσίαση της πολιτικής συγκυρίας στο διεθνή και στον ελληνικό χώρο και στη διατύπωση των κύριων κατευθύνσεων του «τί να κάνουμε».
Αν πάρουμε δε υπόψη όλες τις οργανωτικές αδυναμίες του ΑΡ (πχ πανδημία, εκλογικές αναμετρήσεις 2023) από το προηγούμενο συνέδριο μέχρι σήμερα οφείλουμε να συγχαρούμε την επιτροπή θέσεων για τη δουλειά της. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι σε πολλές από τι θέσεις μας απαιτείται πολύ μεγαλύτερη επεξεργασία και εμβάθυνση.
Είναι εμφανής η έλλειψη επεξεργασμένων και ολοκληρωμένων θέσεων για την εξωτερική πολιτική, τις ελληνοτουρκικές θέσεις, το ενεργειακό και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, την παραγωγική ανασυγκρότηση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την τεχνητή νοημοσύνη, την 4η βιομηχανική επανάσταση.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι υπήρξαν πολλές ουσιαστικές συμβολές τόσο από στελέχη όσο και από συνεργαζόμενους επιστήμονες που όμως δεν ολοκληρώθηκαν τελικά σε πολιτικές θέσεις.
Αν είναι να ασκηθεί μια κριτική είναι ότι το στελεχιακό δυναμικό του ΑΡ στη διετία 2021-2023 έδωσε πολύ μεγαλύτερο βάρος στις συζητήσεις με τις υπόλοιπες οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς (Πρωτοβουλία Διαλόγου και Δράσης) παρά στη συγκρότηση θεματικών επιτροπών και τη σύνδεσή τους με το συνδικαλιστικό, το αυτοδιοικητικό και τα υπόλοιπα κινήματα πανελλαδικά. Διαδικασίες που από τη μια στηρίζουν τα κινήματα στη δράση τους αλλά και από την άλλη ανατροφοδοτούν με σκέψεις, ιδέες, προτάσεις το πολιτικό υποκείμενο.
Αλλά και η ΛΑΕ-ΑΑ που συγκροτήθηκε στα τέλη του 2022 δεν μπόρεσε και αυτή να λειτουργήσει προωθητικά και να επεξεργαστεί σε βάθος θέσεις και προτάσεις.
Πολύ περισσότερο δεν μπορούσε να είναι παραγωγική προς την παραπάνω κατεύθυνση η κατά τα άλλα σωστή επιλογή για κοινή εκλογική κάθοδο του σχήματος ΜΕΡΑ 25-ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΗΞΗ.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, αλλά και πολύ περισσότερους, έλειψε όλο αυτό το διάστημα η κρίσιμη μάζα που απαιτείται για ιδεολογική, πολιτική, οργανωτική ανάπτυξη. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των στελεχών και των μελών του ΑΡ αυτό θα είναι πολύ δύσκολο να υλοποιηθεί και στο άμεσο μέλλον.
Το βάρος θα πρέπει να δοθεί στη συγκρότηση ενός μετωπικού φορέα της Αριστεράς με όσες οργανώσεις, κόμματα αλλά και ανένταχτους αγωνιστές συμφωνούν, χωρίς να αναλώνεται υπερβολικός χρόνος και ενέργεια σε συζητήσεις με συναγωνιστές που διατηρούσαν και διατηρούν τις επιφυλάξεις τους σε θέματα στρατηγικής.
Η πολιτικο-οργανωτική ανάπτυξη της ΛΑΕ-ΑΑ πρέπει να μπει σαν άμεσος στόχος και να λειτουργήσει σαν επιτυχημένο παράδειγμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Το κείμενο των Θέσεων καθορίζει επτά «προαπαιτούμενα» (σελ. 49-51) για τη συγκρότηση μετωπικού φορέα και καθορίζει το εύρος των δυνάμεων που μπορεί να συμμετέχουν σε αυτόν από την επαναστατική-αντικαπιταλιστική Αριστερά μέχρι τη ριζοσπαστική οικολογία (σελ. 53).
Όμως οι πολιτικές δυνάμεις και κοινωνικές που αντιμάχονται τον ευρωατλαντικό νεοφιλελεύθερο-ιμπεριαλιστικό κορσέ, που όλο και περισσότερο σφίγγει υπό την ηγεμονία Μητσοτάκη, την άνοδο της Ακροδεξιάς και του νεοσυντηρητισμού και αναζητούν, ή τελούν σε αναμονή, για μια άλλη εναλλακτική πολιτική προοπτική είναι πολύ ευρύτερες και δεν πρέπει να αποκλεισθούν. Χρειάζονται από όλες τις πλευρές «υπερβάσεις που οφείλουν να χαρακτηρίζονται από την κομμουνιστική αυταπάρνηση και την ανιδιοτέλεια, μακριά από μικροαστικές συνήθειες».