ΜΕΤΡΩΝΤΑΣ ΘΑΝΑΤΟΥΣ ΟΠΑΔΩΝ
του Βασίλη Λιόση
Το 1983 δολοφονείται ο οπαδός του ΠΑΟΚ, Α. Δημητριάδης. Το 1986 μια φωτοβολίδα καρφώνεται στην καρωτίδα ενός φιλάθλου που βρέθηκε τυχαία στο Αλκαζάρ. Το 1991 δύο οπαδοί του ΠΑΟΚ πέφτουν νεκροί μετά από ρίψη μολότοφ. Την ίδια χρονιά 15χρονος πέφτει νεκρός από κροτίδα στην κοιλιά στη Νέα Ιωνία σε επεισόδια οπαδών. Το 1995 μαχαιρώνεται και πεθαίνει οπαδός του ΠΑΟ. Το 2007 μετά από ραντεβού οργανωμένων πέφτει νεκρός ο Μιχάλης Φιλιόπουλος. Το 2014 τραυματίζεται θανάσιμα οπαδός του Εθνικού στην Κρήτη σε παιχνίδι Γ΄ Εθνικής. Το 2022 τραυματίζεται θανάσιμα ο Άλκης Καμπανός. Χθες συμπλήρωσε την τραγική λίστα ένας νέος άνθρωπος, οπαδός της ΑΕΚ. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και το τραγικό δυστύχημα της θύρας 7 το 1981 (ακόμη να βρεθούν οι υπεύθυνοι) και πιθανώς άλλες περιπτώσεις που δεν έχουμε υπόψη μας, τότε δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τυχαία γεγονότα.
Και γιατί νέα παιδιά μετατρέπονται σε δολοφονικές μηχανές; Για ένα χρώμα φανέλας. Για ένα «αδειανό πουκάμισο» χάνονται ζωές νέων ανθρώπων με τα οικεία τους, και όχι μόνο αυτά, πρόσωπα να γεμίζουν άφατο πόνο.
Η εύκολη λύση είναι να μιλήσουμε για κάφρους, για ζώα, για φονιάδες, για ανθρωπόμορφα τέρατα. Εύκολο. Πολύ εύκολο και ίσως και βολικό. Αλλά αν μείνουμε στην επιφάνεια, τότε δεν ερμηνεύουμε. Αδυνατούμε να δούμε ότι διαμορφώνονται οπαδικοί στρατοί που είναι ενεργούμενα των εκάστοτε προέδρων. Και αδυνατούμε να δούμε πως πίσω από το οπαδιλίκι κρύβονται οικονομικά συμφέροντα και μηχανισμοί πολιτικής πίεσης. Αδυνατούμε να δούμε ότι κάποιοι ποντάρουν σε παιδιά απελπισμένα, που δεν είχαν τη δυνατότητα να μορφωθούν, που ίσως είναι άνεργα, που πιθανώς κουβαλούν οικογενειακά προβλήματα, απόρροια κι αυτά συγκεκριμένων κοινωνικών συνθηκών. Και βεβαίως μπορεί κάποια στιγμή οι στρατοί αυτοί να αυτονομηθούν και να παίζουν τα δικά τους παιχνίδια.
Προς άρση παρεξηγήσεων. Δεν αθωώνουμε τις δολοφονικές πρακτικές. Ούτε αναζητάμε ελαφρυντικά. Εξηγήσεις επιχειρούμε να δώσουμε και να ερμηνεύσουμε ένα κοινωνικό φαινόμενο. Να βάλουμε τα πράγματα κάτω από το μικροσκόπιο και να δούμε τους ηθικούς αυτουργούς αυτής της νοσηρής κατάστασης. Οι τιμωρίες πρέπει να είναι δεδομένες και αυστηρές.
Μαζί με τα παραπάνω ας μην ξεχνάμε και κάτι ακόμη ιδιαίτερα σημαντικό: την εισβολή των νεοναζί στα γήπεδα. Τα γήπεδα έχουν επιλεγεί ως χώρος διείσδυσης των νοσταλγών του Χίτλερ και διαμόρφωσης ναζιστικών κι εθνικιστικών πυρήνων. Είναι κάτι που δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλο τον κόσμο. Και είναι ένα φαινόμενο που δεν απασχολεί κανέναν ταγό του έθνους. Ίσα ίσα το αφήνουν και αναπτύσσεται.
Όσο υπάρχουν κοινωνικά αίτια η βία και οι δολοφονίες δεν πρόκειται να εκλείψουν. Και όχι μόνο στα γήπεδα αλλά και σε κάθε έκφανση της ζωής.
Υ.Γ.: Συχνά και με αφορμή τις δολοφονίες και την οπαδική βία ακούμε πως «χρειάζεται μία Θάτσερ για να βάλει τάξη». Πρόκειται για ένα μύθο αφού η «εκκαθάριση» της οπαδικής βίας από τα αγγλικά γήπεδα επιτεύχθηκε με την καθιέρωση πανάκριβων εισιτηρίων που ήταν απαγορευτικά για τα πιο φτωχά στρώματα. Στη συνέχεια η βία μεταφέρθηκε από τα γήπεδα στους δρόμους και τις παμπ. Απλώς, προστατεύτηκαν οι τεράστιες επενδύσεις των μεγαλοκαπιταλιστών ιδιοκτητών των ομάδων και η εκδήλωση των φαινομένων βίας άλλαξαν χώρο.