Μπροστά και Αριστερά!
”…πως εδώ πρέπει ν’ ανήκει, ότι εδώ βρίσκεται, σ’ αυτούς που τ’ αξίζουν ” Μπέρτολτ Μπρεχτ
Η Αριστερά και τα λαϊκά στρώματα, παρά την αναμενόμενη εκλογική ήττα που κατέγραψαν στις διπλές βουλευτικές εκλογές του φετινού Μάη και Ιούνη (αυτή είχε συντελεστεί ήδη από το καλοκαίρι του 2015) αργά ή γρήγορα θα επανέλθουν στο προσκήνιο και στους δρόμους του αγώνα, γιατί συνεχίζουν να υπάρχουν και να εξελίσσονται οι θεμελιώδεις αντιθέσεις του ελληνικού κοινωνικού/οικονομικού σχηματισμού. Το ζήτημα είναι ο χρόνος, ο τρόπος, οι όροι, τα μέσα κι οι προϋποθέσεις. Η προηγούμενη μαζική είσοδος της κοινωνικής πλειοψηφίας στο πολιτικό γίγνεσθαι έφερε στην κυβέρνηση ένα κόμμα με προέλευση και αναφορά την Αριστερά. Αλλά αυτό έγινε με όρους ανάθεσης κι όχι ενεργούς συμμετοχής σ’ ένα ριζοσπαστικό σχέδιο.Τα αποτελέσματα τα είδαμε και τα ζούμε όλοι σήμερα.
“Το κομμένο σχοινί μπορείς να το ξαναδέσεις. Θα κρατήσει πάλι, ωστόσο θα’ ναι κομμένο. Μπέρτολτ Μπρεχτ
Θα πρέπει να αναζητήσουμε τις βαθύτερες αιτίες αυτής της ήττας. Τι έγινε ή τι δεν έγινε (που έπρεπε να γίνει) πριν και μετά την 5η Ιουλίου του 2015. Τί έλεγε ή τί δεν έλεγε, τί έκανε και τί δεν έκανε η κάθε εκδοχής Αριστερά. Εκ του αποτελέσματος βλέπουμε πως όλες οι προηγούμενες προσπάθειες έμειναν πολύ πίσω από τις ανάγκες. Η κάθε δύναμη έχει τις ευθύνες της. Ανεξάρτητα από τον απαράδεκτο συμβιβασμό της ταπεινωτικής συνθηκολόγησης με την υπογραφή και την ψήφιση του 3ου μνημονίου σχεδόν από τα 3/4 της βουλής, αλλά και την υπονόμευσή του από δυνάμεις της ιστορικής αριστεράς (με αποστασιοποίηση: “ΟΧΙ στο ΟΧΙ-ΟΧΙ στο ΝΑΙ”, αποχή, λευκή και άκυρη ψήφο στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015) η μεγάλη πλειοψηφία του 61,3% που ψήφισε ΟΧΙ από ότι αποδείχτηκε, δεν μπόρεσε, δεν ήθελε ή εντέλει δεν ήταν έτοιμη για κάτι παραπάνω πέραν της ανάθεσης δια της ψήφου στην τότε κυβέρνηση να το διαχειριστεί. Δεν υπεραπίστηκε καν την επιλογή της, ούτε με την ψήφο της στις βουλευτικές εκλογές που ακολούθησαν δυο μήνες μετά. Όλα τα αριστερά και ριζοσπαστικά ψηφοδέλτια που πάλεψαν για το ΟΧΙ έμειναν εκτός Βουλής Κι αυτό καθαυτό έλεγε πολλά. Περίπου μια από τα ίδια είδαμε τέσσερα χρόνια αργότερα με τη ΝΔ αυτή την φορά στην κυβέρνηση με 40% και ακόμη χειρότερα σήμερα.
Έγινε πια φανερή, μετά από οχτώ χρόνια, και η αδυναμία αισθητής εκλογικής παρέμβασης συνολικά του πολιτικού υποκειμένου της ριζοσπαστικής αριστεράς, που είναι και το ζητούμενο. Και το εννοούμε με την πλήρη έννοια του όρου (κίνημα – μέτωπο – κόμμα) σε μία διαλεκτική σχέση, σύνδεση και αλληλεπίδραση μεταξύ τους.
Κι εδώ τίθενται τα πρώτα ατάκτως ερριμμένα, ερωτήματα:
Με ποιές αρχές, ιδεολογία, θέσεις, πολιτικό σχέδιο και πρόγραμμα, στρατηγική, τακτική, οργανωτική μορφή και συμμαχίες θα προχωρούσε ένας σύγχρονος πολιτικός φορέας της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (που παραμένει το ζητούμενο) – ούτως ώστε να μη μετατραπεί σε ελιτίστικη λέσχη διαλέξεων ή σε ένα αναπαλαιωμένο γραφειοκρατικό μόρφωμα, διεκπεραιωτή ειλημμένων αποφάσεων των πεφωτισμένων.
Θα βάλουμε μπροστά το κάρο (εκλογική επιβίωση) και πίσω το άλογο (πολιτικό περιεχόμενο, πρόγραμμα, δημοκρατική/συμμετοχική λειτουργία και λήψη αποφάσεων) ή από την άλλη θα βάλουμε το άλογο (εκλογική καταγραφή), αλλά δίχως το κάρο;
Είναι διατεθειμένες οι κομματικές γραφειοκρατίες που ευδοκιμούν στην Αριστερά να υπερβούν τον εαυτό τους;
Ποιος ο ρόλος των κομματικά ανένταχτων που είναι κι η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου της Αριστεράς, αλλά δεν είναι πολιτικά ενοποιημένοι;
“Ίσως πάλι ν’ ανταμώσουμε, μα εκεί που μ’ άφησες δεν πρόκειται ποτέ να με ξαναβρείς.” Μπέρτολτ Μπρεχτ, Το κομμένο σχοινί
Η ασφυξία και τα αδιέξοδα μεγάλου μέρους της κοινωνίας σήμερα κυοφορούν αλλαγές στα έγκατα. Mπορεί σήμερα βουβό, συχνά εκφρασμένο από σφιγμένα βλέμματα παραμένει ενεργό, σαν ένα βραδύκαυστο φιτίλι που κανένας δεν προσέχει ως την ώρα της έκρηξης. Αναζητά σοβαρό πολιτικό σχέδιο και πρόταση, δρόμο και αφήγηση ότι όλα μπορούν να ξαναρχίσουν, να είναι αλλιώς. Όποιος θέλει να το επικαλείται καλά θα κάνει να κάτσει να σκεφτεί πώς όλος αυτός ο κόσμος σήμερα θα ανακτήσει το θάρρος του. Πώς θα ανακαλύψει ξανά την αυτοπεποίθηση και τη συλλογικότητα. Όποιος θέλει να «εκπροσωπήσει» αυτό το μέρος της κοινωνίας πρέπει να ξεκινήσει από κει.
“Δε νοσταλγώ τίποτα και ούτε πρόκειται. Ίσως να νοσταλγώ το μέλλον.”
Μακριά από λογικές αγνωστικισμού που πετάνε μαζί με τα απόνερα και το παιδί, η περίοδος που διανύουμε είναι μεταβατική, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το ποιοι και πόσοι από εμάς θα βρίσκονται στις προσπάθειες για την κοινωνική απελευθέρωση, που θα υπάρξουν είναι επίσης το ζητούμενο. Το απροσδόκητο κι οι εκπλήξεις, ευχάριστες και δυσάρεστες, είναι μπροστά μας. Το’ χουμε χρησιμοποιήσει πρόσφατα το παρακάτω απόσπασμα του Αντόνιο Γκράμσι, όμως παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο : “Είμαι πεισμένος πως, ακόμα κι όταν όλα έχουν χαθεί ή μοιάζουν να έχουν χαθεί, πρέπει ήρεμα να ξαναρχίζουμε το έργο μας από την αρχή. Είμαι πεισμένος πως πρέπει πάντα να στηριζόμαστε στον εαυτό μας και στις δικές μας δυνάμεις. Να μην περιμένουμε τίποτα από κανέναν και έτσι να μη συσσωρεύουμε απογοητεύσεις. Πως πρέπει να προγραμματίζουμε, να κάνουμε αυτό που ξέρουμε και μπορούμε να κάνουμε, και να ακολουθήσουμε τον δρόμο μας.”
”Η ιστορία δεν έχει τέλος, μόνο αρχή…
Είναι καλύτερα να αποχαιρετάς όταν φτάνεις. Έτσι δεν πονά τόσο όταν φεύγει κανείς”, μου λέει ο γερο-Αντόνιο δίνοντάς μου το χέρι για να μου πει ότι φεύγει πια, δηλαδή ότι έρχεται. Από τότε ο γερο-Αντόνιο, όταν έρχεται χαιρετά με ένα ”αντίο” και αποχαιρετά κουνώντας το χέρι κι απομακρυνόμενος μ’ ένα ”έρχομαι”.” Subcomandante Marcos, Iστορίες του γερο-Αντόνιο
Σ’ αυτήν την αντιηρωική εποχή που ζούμε, όταν θέλεις να αλλάξεις τον άκαρδο αυτό κόσμο, θα πρέπει, πριν απ’ όλα, να είσαι βαθιά ερωτευμένος με την ίδια τη ζωή, αφού “τίποτα το ανθρώπινο δεν μας είναι ξένο”. Ο αγώνας για την κοινωνική απελευθέρωση και η επανεκκίνηση για την αξιοβίωτη ζωή εκ των ων ουκ άνευ. Συνεχίζουμε. Ο καθένας όπως ξέρει και μπορεί.
Χίος 8/7/2023
Βασίλης Μαυρέλος, Εμμανουέλα Ξενιάδη
