Σχόλια στα ενεργειακά προγράμματα των κομμάτων ενόψει των εκλογών της 21ης Μαΐου 2023.
Ν. Γεωργακάκης¹ – Δ.Μπαμπασίκας²
Γενικές Παρατηρήσεις:
- Όλα τα κόμματα φαίνεται να προσανατολίζονται σε μια πιο φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή ενέργειας. Συγκεκριμένα στρέφονται προς τις ΑΠΕ, κύρια για την κάλυψη της ηλεκτρικής κατανάλωσης.
- Υπάρχουν διαφορές ως προς την ταχύτητα εκπλήρωσης των στόχων και φαίνεται να ανταγωνίζονται- φτάνοντας σε ακρότητες κατά την άποψή μας- στο ποιος είναι πιο «πράσινος».
- Ανεξάρτητα από το τι θέλουν να δείξουν και να πείσουν, εκείνο το οποίο αποσιωπάται είναι το κόστος της μετάβασης από μια οικονομία που ενεργειακά στηρίζονταν για 100 και πλέον χρόνια και στηρίζεται ακόμη στον «άνθρακα -‘Υδρογονάνθρακες»,σε μια πιο φιλική για το περιβάλλον ενέργεια.
- Το κόστος αυτό είναι τεράστιο και το ερώτημα που προκύπτει είναι πώς αυτό το κόστος θα κατανεμηθεί, αν θα πληρωθεί αναλογικά από τις διάφορες κοινωνικές τάξεις και ομάδες και φυσικά σε ποιο βάθος χρόνου.
- Αντιλαμβανόμαστε, ότι, η κλιματική Αλλαγή είναι ένα φαινόμενο που ξεπερνάει τα σύνορα της κάθε χώρας, άρα προϋποθέτει μια συνεργασία και αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών. Επίσης γνωρίζουμε πως οι μεγάλοι ρυπαντές (χώρες και ενεργειακοί όμιλοι) είναι αυτοί που σφυρίζουν αδιάφορα στην αντιμετώπισή της και ωθούν τις καταστάσεις σε επικίνδυνα όρια.
- Με βάση τις παραπάνω διαπιστώσεις θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε τις θέσεις των κομμάτων, θεωρώντας ότι αυτό που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, δηλαδή την κλιματική Αλλαγή, χρειάζεται μια σταθερή και συνεπή πολιτική για πολλά χρόνια , μια πολιτική που πρέπει να αποφασιστεί και συμφωνηθεί απ’ όλα τα κόμματα και να μη αλλάζει με κάθε αλλαγή κυβέρνησης.
- Πρέπει να είναι μια μακροχρόνια πολιτική σε αντιστοιχία με τα χαρακτηριστικά και συμφέροντα της χώρας μας χωρίς υπερβολές και υποκρισία για το ποιος είναι πιο «πράσινος» και ποιος όχι. Αυτό το θέμα πρέπει να λήξει, όλοι συμφωνούμε για την ύπαρξη του προβλήματος ή σχεδόν όλοι και όλοι μας θέλουμε τα παιδιά μας να ζήσουν σ’ έναν πλανήτη που θα έχει εποχές.
- Δεν έχουμε ψευδαισθήσεις, ζούμε μέσα σε μια καπιταλιστική κοινωνία, όπου το κέρδος και το χρήμα θεωρούνται ο κινητήριος μοχλός της οικονομίας. Είναι επόμενο ποικίλα συμφέροντα να προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν την δύσκολη αυτή κατάσταση για να πλουτίσουν και ήδη το κάνουν.
- Πρέπει να προστατευτούμε από αυτά τα συμφέροντα, άρα χρειαζόμαστε ένα δίχτυ προστασίας, έτσι ώστε, όλοι να έχουν ηλεκτρικό ρεύμα, φτηνές μεταφορές και σε τελευταία ανάλυση φτηνά προϊόντα. Μια ιδέα για το τί μπορεί να συμβεί πήραμε το προηγούμενο διάστημα με τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.
Με βάση τις παραπάνω – γενικά αποδεκτές – νομίζουμε διαπιστώσεις θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε τις προτάσεις των κομμάτων στην ενέργεια και ν’ αποκαλύψουμε όσο μπορούμε την πραγματικότητα, ανασύροντας μνήμες και διαπιστώσεις του παρελθόντος. Η προσέγγισή μας θέλουμε να είναι αντικειμενική και απελευθερωμένη από κομματικές εξαρτήσεις και ιδεοληψίες.
Στο πλαίσιο αυτό θυμόμαστε την περίοδο του 2009 με Υπουργό την Τίνα Μπιρμπίλη και στην συνέχεια τον Γιώργο Παπακωσταντίνου στην Κυβέρνηση του Γ.Παπανδρέου με τις τεράστιες παροχές σε εκείνους που θα επένδυαν στην πράσινη ανάπτυξη, πολλαπλάσιες άλλων χωρών πχ της Γερμανίας με την μισή ηλιοφάνεια.
Οι επιδοτήσεις, οι τραπεζικές διασφαλίσεις και μελλοντικές σίγουρες αποζημιώσεις ήταν αυτές που έσπρωξαν πολλούς συμπολίτες μας να επενδύσουν σε μια εν εξελίξει τεχνολογία, χωρίς αντίστοιχη τεχνογνωσία και παραγωγή στην χώρα μας, φορτώνοντας με τεράστιο κόστος την όλη προσπάθεια. Φαίνεται ότι είχε χαθεί το μέτρο και για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης την περίοδο που η μεγαβατώρα ήταν στα 40-50 Ευρώ αυτοί κατοχύρωναν τιμές εικοσαετίας 400 Ευρώ!!
Αυτή ήταν η εκκίνηση της πράσινης ανάπτυξης, θέλαμε να είμαστε οι «πρώτοι» και αγοράζαμε τις ξεπερασμένες τεχνολογίες άλλων, λειτουργώντας ουσιαστικά σαν «λαγοί» σ’ έναν αγώνα δρόμου πολλών χιλιομέτρων. Κάπως έτσι έβλεπαν τον αγώνα για την σωτηρία του πλανήτη!!!. Στην συνέχεια έγινε προσπάθεια να βελτιωθεί η κατάσταση, όταν το ταμείο που πλήρωνε τις υπερβολικά υψηλές τιμές φαλίρισε.
Συνεχίζουμε μέχρι και σήμερα μία κατάσταση όπου ξοδεύονται εκατομμύρια ευρώ από την τσέπη των φορολογούμενων ενισχύοντας ουσιαστικά την βιομηχανία άλλων κρατών χωρίς να φροντίζουμε να χτίσουμε κάτι στην χώρα μας!!
Επίσης φαίνεται να έχει δημιουργηθεί ένα λόμπι διακομματικό που οτιδήποτε έχει να κάνει με την ενέργεια πέραν των ΑΠΕ, θεωρείται εκ προοιμίου καταστροφικό για την χώρα.Φτάνουν και σε απίθανες ανορθολογικές εξάρσεις , όπως απορρίπτοντας την συνέχιση της έρευνας υδρογονανθράκων την στιγμή που όλοι ξέρουμε πως για πολλές δεκαετίες ακόμη, θα καταναλώνουμε υδρογονάνθρακες!! Είναι παράλογο να σκεφτούμε ότι υποστηρίζουν συμφέροντα που έχουν σχέση με την μεταφορά του υγροποιημένου Φυσικού αερίου;
Και έτσι φτάσαμε σε ένα θέμα που πονάει πολύ,γιατί έρχεται κατά περιόδους στην επιφάνεια και ξεφουσκώνει στην συνέχεια χωρίς να προχωράει εδώ και χρόνια,και αυτό είναι η Έρευνα Υδρογονανθράκων. Τείνουμε να πιστέψουμε πως λειτουργεί σαν ηρεμιστικό από τις κυβερνήσεις σε περιόδους κρίσης ακόμη και σε προεκλογικές περιόδους. Θυμόμαστε την περίοδο των μνημονίων, τις προκηρύξεις διαγωνισμών εκχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και εξόρυξης (2014)λίγο πριν τις εκλογές του 2015, και τις μεγάλες εκτιμήσεις για το πετρελαϊκό δυναμικό. Παραλίγο θα πιστεύαμε ότι θα συναγωνιστούμε τους Άραβες στην παραγωγή.
Θυμόμαστε πως η έρευνα ξεκίνησε το 1976-1985 με την ΔΕΠ και συνεχίστηκε με την ΔΕΠ-ΕΚΥ από το1986-1998. Η ΔΕΠ-ΕΚΥ απορροφήθηκε από τα ΕΛΠΕ και η διαχείριση έχει περάσει σήμερα στο αρμόδιο φορέα (την ΕΔΕΥΕΠ).
Τα χρόνια περνούσαν και οι απαραίτητες γεωτρήσεις που θα έδιναν απάντηση στο αν έχουμε υδρογονάνθρακες , που; και σε τί ποσότητες δεν γίνονταν και οι εταιρείες εγκατέλειπαν τις προς παραχώρηση περιοχές χωρίς απτά αποτελέσματα.
Από το 1998 ως το 2014 πέρασαν 16 χρόνια αδράνειας από συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις, που και τώρα με το ένα πόδι βρίσκονται στο ναι και το άλλο στο όχι. Είναι οι ίδιες δυνάμεις που για χρόνια (από το 1976) χρησιμοποίησαν την έρευνα υδρογονανθράκων σαν όπλο ελπίδας ή αποπροσανατολισμού και όχι σαν προσπάθεια κάλυψης μέρους των ενεργειακών μας αναγκών από ίδια κοιτάσματα.
Τα πράγματα άλλαξαν και φαίνεται η ελπίδα για ενεργειακή αυτάρκεια πέρασε τώρα στις Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.Πάλι προς όφελος των λίγων και φυσικά των ξένων με μέτρα αποσπασματικά και άλλοθι τάχα την αγάπη στο περιβάλλον και την σωτηρία του πλανήτη.
Η μη έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων ισχύει μόνο στην χώρα μας, – αλλού συνεχίζεται με την παγκόσμια παραγωγή να βρίσκεται στα 100 εκ βαρέλια ημερησίως και φαίνεται η «μη έρευνα»να υποδηλώνει όρκο πίστης στην πράσινη ανάπτυξη και την σωτηρία από την αλλαγή του κλίματος. Κατά τα άλλα μπορούμε να καταναλώνουμε περί τα 300.000 Βαρέλια πετρελαίου ημερησίως και γύρω στα 6δις κ.μ. φυσικού αερίου αρκεί που δεν το παράγουμε εμείς!!
Ετήσια-Ενεργειακά-Στοιχεία-2020.xlsx (live.com)
Αυτό κι αν είναι υποκρισία!!
Τα παρακάτω διαγράμματα καταδεικνύουν ότι οι ΑΠΕ σε παγκόσμιο επίπεδο δυστυχώς δεν αποτελούν παρά ένα πολύ μικρό ποσοστό στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα, με κυρίαρχο το Πετρέλαιο, τον άνθρακα και το φυσικό αέριο.Θα χρειαστούν δεκαετίες ώστε οι ΑΠΕ να αντικαταστήσουν σε σημαντικό βαθμό τους υδρογονάνθρακες.
Κοιτώντας την μεγάλη εικόνα στα διαγράμματα, η υποκρισία αυτών που σαμποτάρουν την έρευνα πετρελαίου στην χώρα μας και βγάζουν εκτός λειτουργίας λιγνιτικά εργοστάσια που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν για κάποιες δεκαετίες ακόμη, με το σκεφτικό ότι έτσι προστατεύεται το περιβάλλον, φαντάζει μεγαλύτερη Δυστυχώς δεν υπηρετούν το περιβάλλον, αλλά ορισμένα συμφέροντα και φυσικά δεν πρέπει να περιμένουμε από αυτούς να σωθεί ο πλανήτης. Όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε πόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει και ο πλανήτης να επιζήσει.
Δεν θεωρούμε ότι δεν πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές , αλλά η σωτηρία του πλανήτη δεν κρέμεται από τις μειώσεις των εκπομπών της μικρής πατρίδας μας και με τον τρόπο που αυτές προωθούνται.
Αναρωτιόμαστε τόσο μα τόσο ανίκανοι είμαστε σαν κράτος που δεν μπορούμε να χαράξουμε μια συμφέρουσα και διακομματικά αποδεκτή για την πατρίδα μας ενεργειακή πολιτική;
Νομίζουμε ήρθε η στιγμή να πέσουν οι τόνοι για το ποιος είναι πιο «πράσινος» και να χαράξουμε μια συνεπή ενεργειακή πολιτική για το καλό των παιδιών μας και του τόπου.
Να αντιδράσουμε έχοντας επίγνωση ποιες χώρες και ποιοι ισχυροί ενεργειακοί όμιλοι κυριαρχούν στον έλεγχο των ενεργειακών πόρων επιβάλλοντας τις πολιτικές τους, ώστε να μειωθεί η ενεργειακή εκμετάλλευση μικρότερων χωρών, όπως η δική μας και φτωχότερων λαών, και να καταστεί δυνατός ο έλεγχος του κλίματος.
Επίσης είναι σημαντικό πως τον τελευταίο χρόνο, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει ενταθεί το ψυχροπολεμικό κλίμα, που μία από τις συνέπειες του είναι να εγκαταλείψει και η χώρα μας την πολυδιάστατη ενεργειακή πολιτική των τελευταίων δεκαετιών και να αποδέχεται χωρίς δεύτερη σκέψη το δόγμα του «ανήκομεν εις την Δύσιν», και μάλιστα με όρους απολυτότητας και χωρίς καμιά ευελιξία. Ας μη ξεχνάμε η προστασία του περιβάλλοντος χρειάζεται ειρήνη, συνεργασία και αλληλεγγύη μεταξύ των λαών, διαφορετικά τα λόγια παραμένουν λόγια κενά περιεχομένου.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Ας δούμε τι συμβαίνει στον κόσμο.
Επισυνάπτονται μερικά διαγράμματα από την IEA (Διεθνές Ενεργειακό πρακτορείο)
Παγκόσμια παραγωγή Ενέργειας ανά πηγή
Βλέπουμε στο διάγραμμα ότι περίπου τα ¾ του ενεργειακού μίγματος προέρχονται από Άνθρακα, Πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Επίσης βλέπουμε την αυξητική τους πορεία που διέκοψε τελευταία ο κορονοϊός.
Energy Statistics Data Browser – Data Tools – IEA
Στα επόμενα διαγράμματα βλέπουμε την κατανάλωση Φυσικού Αερίου και πετρελαίου ανά κλάδο και προϊόν αντίστοιχα. Επισημαίνουμε την αυξητική τους πορεία με εξαίρεση την περίοδο του κορονοϊού.
Κατανάλωση Φυσικού Αερίου ανά κλάδο
Κατανάλωση Πετρελαίου ανά προϊόν
Είναι να απορεί κανείς με το θράσος ορισμένων όταν ομιλούν για μείωση των εκπομπών που οφείλονται στον άνθρακα-Υδρογονάνθρακες.
Παραπομπή από την 1η σελίδα
1 Νίκος Γεωργακάκης Μεταλλειολόγος Μηχανικός
- Δημήτρης Μπαμπασίκας Φυσικός -Γεωφυσικός
