Παράδοση Ναυπηγείων Σκαραμαγκά στον εφοπλιστή Προκοπίου.
Αποβιομηχάνιση, ιδιωτικοποίηση, αφελληνισμός βιομηχανίας
Νίκου Γεωργακάκη
Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον αλλά και απογοήτευση τα τεκταινόμενα στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όπου την τελευταία περίοδο, επί κυβερνήσεως ΝΔ ολοκληρώνεται ο ιδιωτικός έλεγχος της στρατηγικής σημασίας επιχείρησης με την παράδοσή του στον εφοπλιστή Προκοπίου.
Η επιχείρηση που ως γνωστό είχε τεθεί σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης, σήμερα, μετά από συνεχείς περιπέτειες αποφασίζεται νέα ιδιωτικοποίησης, με την παράδοσή του στον εφοπλιστή Προκοπίου.
Η ειδική διαχείριση είχε προκύψει με διάταξη που έφερε η κυβέρνηση ΝΔ στη Βουλή, σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων που θέσπιζε το διαχωρισμό της άδειας λειτουργίας των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και πρόβλεπε δύο άδειες λειτουργίας ναυπηγείων, αορίστου χρόνου στην Ανώνυμη Εταιρία Ελληνικά Ναυπηγεία (ΕΝΑΕ) και στην Ανώνυμη Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.).
Με την τελευταία εξέλιξη ακυρώνεται οριστικά η δυνατότητα δημόσιου ελέγχου και οριστικοποιείται όχι απλά η ιδιωτικοποίηση αλλά και αφελληνισμός της επιχείρησης αυτής λόγω της σημαντικής διασύνδεσης Προκοπίου με ενδιαφέροντα και συμφέροντα ΗΠΑ και Γερμανίας.
Παράλληλα, όλοι οι εργαζόμενοι πετιούνται στο δρόμο και μάλιστα χωρίς όλα όσα τους οφείλονταν.
Όπως είναι γνωστό από Μάρτιο 2022 υπήρξε συμφωνία Ε.Ε. – ΗΠΑ για προμήθεια της Ευρώπης με LNG και στη υλοποίησή της δραστηριοποιήθηκε ο Όμιλος Προκοπίου, Στο πλαίσιο συζητήσεων για τη συμφωνία η γερμανική Uniper διαπραγματεύτηκε με την Dynagas, συμφερόντων Γιώργου Προκοπίου, για τη ναύλωση των Transgas Force και Transgas Power (χωρητικότητας 174.000 κυβικών μέτρων και κατασκευής 2021 έκαστο), τα οποία μπορούν να λειτουργούν τόσο ως μεταφορείς LNG όσο και ως μονάδες FSRU.
Αυτή η πολιτική ήταν και είναι σε βάρος του τόπου, ακριβώς λόγω της στρατηγικής σημασίας της βιομηχανικής αυτής επιχείρησης.
Είναι απαράδεκτη γιατί οι κυβερνήσεις επηρεαζόμενες από τις επιδιώξεις των ιδιωτών δεν στήριξαν μία εθνική ναυπηγική πολιτική.
Αν και η σχετική διαδικασία μέχρι την παράδοση στον. Όμιλο Προκοπίου υπήρξε χρονοβόρα, όμως ολοκληρώθηκε πλέον και έτσι ακολούθησε η υπογραφή της σύμβασης μεταβίβασης την 1η Μαρτίου 2023 στην έδρα του υπουργείου Οικονομικών και την παράδοση των περιουσιακών στοιχείων.
Έτσι στην εταιρεία του Γιώργου Προκοπίου πέρασε το ενεργητικό του μισού ναυπηγείου του Σκαραμαγκά μετά την υπογραφή την περασμένη Τετάρτη 1/3 της σύμβασης μεταβίβασης. Πρόκειται για το «κομμάτι» που ανήκει στην ευθύνη της ειδικής διαχείρισης. Να σημειωθεί ότι η μονάδα είχε χωριστεί σε δύο μέρη με κοινή απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης και της Κομισιόν. Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα θα υπογραφεί η σύμβαση μεταβίβασης για το άλλο μισό το οποίο ανήκει στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ).
Η κυβέρνηση, βέβαια είχε προετοιμάσει την εξέλιξη αυτή, ικανοποιώντας τις όποιες αξιώσεις του επιχειρηματικού ομίλου, του νέου ιδιοκτήτη Προκοπίου ώστε να του παραδοθεί όπως αξίωνε, «καθαρό» το ναυπηγείο από εργαζόμενους και χωρίς εκκρεμότητες.
Το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, είχε προβεί σε νομοθετικό, διοικητικό και πολιτικό επίπεδο στην επίλυση σειράς ζητημάτων (νομοθετήθηκε πλέγμα διατάξεων το οποίο ρυθμίζει ζητήματα αιγιαλού, χωροθετήσεων και υπαγωγής σε καθεστώς στρατηγικής επένδυσης ταχείας αδειοδότησης και κυρίως την χρήση γης για οποιαδήποτε επενδυτικό σκοπό).
Με την πρόσφατη αυτή εξέλιξη, όλοι οι εργαζόμενοι πετάχτηκαν έξω και μάλιστα χωρίς όλα όσα τους οφείλονταν.
Η δέσμευση του νέου ιδιοκτήτη αφορά προσλήψεις μόνο 490 εργαζόμενων για τους οποίους το Πολεμικό Ναυτικό θα καταβάλει τους μισθούς τους έως 30 Ιουνίου, ενώ από 1η Ιουλίου 2023 ο επιχειρηματίας δεσμεύεται για προσλήψεις μόνο 250 εργαζομένων που δεν θα είναι απαραίτητα από πρώην εργαζόμενους του Ναυπηγείου αλλά και από την ελεύθερη αγορά και με νέες συμβάσεις ορισμένου χρόνου και χαμηλότερους μισθούς.
Οι δηλώσεις Προκοπίου , πως θα κάνει σημαντικές επενδύσεις και ειδικά πως θα πάρει υπόψη τα συμφέροντα των εργαζόμενων δεν τεκμαίρεται με βάση τα δημοσιεύματα και τα ως σήμερα γνωστά.
Οι πρώην εργαζόμενοι στο Ναυπηγείο μετά από τις πρόσφατες εξελίξεις δεν έχουν λόγο να περιμένουν κάτι αισιόδοξο από μέρους του εφοπλιστή Προκοπίου.
Είναι ενδεικτική η περίπτωση, ομάδας 70 εργαζομένων που είχαν πρωτοστατήσει στον αγώνα για τη σωτηρία των Ναυπηγείων αλλά και που αγωνίστηκαν δυναμικά απέναντι στην δόλια πτώχευση της μονάδας παραγωγής τρένων. Η αντιμετώπισή τους υπήρξε απαράδεκτη, αφού φρόντισε η ειδική διαχείριση σε αγαστή συνεργασία με το υπουργείο οικονομικών να τους αποκλείσει ώστε ο νέος ιδιοκτήτης να έχει μικρότερες επιβαρύνσεις και υποχρεώσεις, αποφασίζοντας να μην δοθεί καμία αποζημίωση στην ομάδα αυτή και να μην συμπεριληφθούν ως πρόσθετοι στους 490 εργαζόμενους.
Κοντολογής, στον Προκοπίου μεν έχει παραχωρηθεί η δυνατότητα να πράξει ότι θέλει στο πρώην αυτό Ναυπηγείο, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις για κάποια συγκεκριμένη ναυπηγική δραστηριότητα του.
Είναι αναμενόμενη η εγκατάλειψη από το Ναυπηγείο όσον αφορά τη ναυπηγική δραστηριότητα αυτή αφού μάλιστα όπως έχει γίνει γνωστό έχει τεθεί ως στόχος δραστηριοτήτων, μόνο σκάφη αναψυχής 60 ως 90 μέτρα(yacht&megayacht). Άλλωστε η έλλειψη των 3 πλωτών δεξαμενών (Νο1, 2, 3) στο ναυπηγείο μαρτυρά ξεκάθαρα την μη εξυπηρέτηση επισκευών σε εμπορικά ποντοπόρα πλοία.
Με βάση όσα είναι γνωστά σήμερα, στον Προκοπίου μεν έχει παραχωρηθεί η δυνατότητα να πράξει ότι θέλει στο πρώην αυτό Ναυπηγείο, αλλά όλες οι ενδείξεις φανερώνουν μετατόπιση, όσον αφορά το αντικείμενο εργασιών με υποβάθμιση της ναυπηγικής δραστηριότητας του.
Να επισημανθεί εδώ το γεγονός ότι για να προχωρήσει η παράδοση των Ναυπηγείων στον Γ Προκοπίου η κυβέρνηση έδρασε τάχιστα. Ήταν λογικό λοιπόν που, ο εφοπλιστής, απευθυνόμενος προς την κυβέρνηση την ευχαρίστησε με τη δήλωση ότι: «τακτοποιήσατε με εξαιρετική ταχύτητα και δικαιοσύνη προς όλους» πολλά «θέματα που ήταν σε εκκρεμότητα», όπως και «η πολύ σωστή αντιμετώπιση των εργαζομένων». Ο Γ. Προκοπίου δήλωσε πως τον ενδιέφερε και η συνεργασία των εργαζομένων αλλά το ενδιαφέρον ήταν υποκριτικό δηλώνοντας: «θέλουμε τη συνεργασία των εργαζομένων, αλλά πρέπει να έχουν αντικείμενο», δηλαδή θα είναι απολυμένοι μέχρι νεωτέρας. Αν βρεθεί αντικείμενο ίσως προσληφθούν. Βέβαια στο συμφωνητικό έχει οριστεί ότι θα πρέπει να ξεχάσουν τις εργασιακές σχέσεις που είχαν.
Να αναφερθεί επίσης, πως στην όλη υπόθεση, υφίστανται εκκρεμότητες αφού με βάση δημοσιεύματα ο Γιώργος Προκοπίου προβαίνει σε διερευνητικές επαφές με ξένα ναυπηγεία για τη διαχείριση του Σκαραμαγκά. Μεταξύ αυτών φέρεται να είναι η ολλανδικών συμφερόντων Damen και η ASRY ArabShipbuilding and RepairYardCompany από το Μπαχρέιν.
Εκτιμάται διαφοροποίηση δραστηριοτήτων στο χώρο του Ναυπηγείου και διακινείται η πληροφορία πως έχει επιλεγεί ο χώρος των Ναυπηγείων για δημιουργία μονάδας Ηλεκτρικής Ενέργειας με χρήση LNG κάτι που έχει ξεσηκώσει τους κατοίκους των γύρω περιοχών . Οι κάτοικοι της περιοχής ανησυχούν επειδή η ευρύτερη περιοχή των Ναυπηγείων, όπως γνωρίζουμε, είναι σε τεράστιο βαθμό επιβαρυμένη και η λειτουργία με LNG δημιουργεί ανησυχία για περαιτέρω περιβαλλοντική ζημιά ή ακόμη και για βιομηχανικό ατύχημα.
Η εγκατάσταση του σταθμού γειτνιάζει με πολλές επικίνδυνες βιομηχανικές εγκαταστάσεις (διυλιστήρια, υγραέρια, χημική βιομηχανία, δραστηριότητα πλοίων μεταφοράς πετρελαιοειδών κλπ) και επομένως δεν είναι αδικαιολόγητο που λαός της περιοχής είναι στο πόδι, βλέποντας να αυξάνεται έτι περισσότερο ο κίνδυνος για ένα Βιομηχανικό Ατύχημα Μεγάλης Έκτασης.
Επίλογος
Θεωρώ ότι με βάση τα παραπάνω κατανοούμε τι έχει συντελεστεί στο Ναυπηγείο και επιβεβαιώνεται πως και η σημερινή κυβέρνηση δεν νοιάζεται για τα συμφέροντα του λαού αλλά για αυτά εφοπλιστών και των μεγαλοεπιχειρηματιών. Η όλη εξέλιξη αποτυπώνει τη βήμα, βήμα, αρνητική πορεία για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά μια πορεία διάλυσης και παράδοσης τους σε ιδιώτες που βέβαια δεν είναι θέμα σημερινό αλλά έρχεται από το χτες, με διαχρονικές και συνολικές κυβερνητικές ευθύνες. Δεν έχουμε παρά να θυμηθούμε, πως, το 2019 (Ιούλιο) είχαμε την εκποίηση ζωτικών παραγωγικών υποδομών του. Ναυπηγείου συγκεκριμένα την εκποίηση ΝΤΡΟΠΗ των πλωτών δεξαμενών Νο 1 & Νο 3και του μεγάλου πλωτού γερανού των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά που απομακρύνθηκαν και παραδόθηκαν στο ναυπηγείο Spanopoulos Group στη Σαλαμίνα, που αναδείχτηκε νικητής του σχετικού διαγωνισμού πώλησης περιουσιακών στοιχείων της ΕΝΑΕ. Μια δεξαμενή (Νο 1 ) που τα εγκαίνια της ανάγονται στο 1964, όταν ο Σκαραμαγκάς απασχολούσε 3.500 εργατοτεχνίτες και 450 διοικητικούς.
Ο Ναυπηγικός τομέας σταδιακά, έκτοτε, περιορίζεται, υποβαθμίζεται., οι υποδομές εγκαταλείπονται ενώ και οι εργαζόμενοι μειώνονται δραστικά.
Όσον αφορά δε τη λειτουργία της μονάδας με εισαγόμενο από ΗΠΑ LNG που είναι με βάση όλα τα δημοσιεύματα ακριβότερη άλλων επιλογών, μπορεί μεν να μην είναι προς το συμφέρον της χώρας και της οικονομίας, όμως ικανοποιούνται ενδιαφερόμενοι παίκτες (όπως ΗΠΑ, Προκοπίου) όπως επίσης τυχαίνει να εξυπηρετείται ο κύριος στόχος σήμερα των (ΗΠΑ, Βρυξελλών ), η γενικότερη δηλαδή απεξάρτηση από Ρωσία.
Όλα τα προαναφερθέντα εξηγούν νομίζω την απογοήτευσή μας. Όμως προκύπτει αβίαστα και η ανάγκη μια άλλης ανορθωτικής αναπτυξιακής πορείας το τόπου στην οποία η συμβολή του ναυπηγικού κλάδου μπορεί να είναι πολύπλευρη.