Οι ιδιωτικοποιήσεις, όπου κι αν γίνονται, σκοτώνουν.
Της Δέσποινας Σπανού*
Τις τελευταίες ημέρες όλη η χώρα συγκλονίζεται από το έγκλημα των Τεμπών. Το τραγικό αυτό γεγονός ανέδειξε όλη την διάλυση των υποδομών, ιδιαίτερα μετά τα μνημόνια και το ξεπούλημα βασικών υπηρεσιών που έχουν στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτών. Οι αντιδράσεις και οι κινητοποιήσεις που ξέσπασαν είχαν αιτήματα την τιμωρία των πραγματικών ενόχων, την επανακρατικοποίηση του ΟΣΕ, το σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων και της εμπορευματοποίησης των δημοσίων κοινωνικών αγαθών. Και εδώ υπάρχει αναδεικνύεται το καινούργιο. Υπάρχει διάσταση μεταξύ της λαϊκής απαίτησης και της πλειοψηφίας του πολιτικού συστήματος. Ο λαός απαιτεί την επανακρατικοποίηση του ΟΣΕ, διότι παρά τις προσπάθειες των ΜΜΕ, οι συνέπειες της ιδιωτικοποίησης δεν μπορούν να κρυφτούν. Δεν μπορεί να κρυφτεί ότι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ πουλήθηκε στην ιταλική FSI το 2017, επί ΣΥΡΙΖΑ αντί 45 εκατ. € μόνο με υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου να καταβάλει άλλα 750 εκ. € μέχρι το 2035, τάχα για δρομολόγια άγονων γραμμών, ενώ η εταιρεία ανέλαβε υποχρέωση για επενδύσεις 2,5 δις, τις οποίες δεν έκανε! Τα αποτελέσματα βιώνουν όχι μόνο οι οικογένειες των θυμάτων, αλλά συνολικά ο Ελληνικός λαός. Το ίδιο έχει συμβεί και με τα αεροδρόμια, τα λιμάνια, τους δρόμους. Ξεπουλιούνται όλες οι υποδομές της χώρας, ουσιαστικά ο λαός πληρώνει τους αγοραστές για να πάρουν ό,τι του ανήκει, με ευθύνη βέβαια όλων των μνημονιακών κυβερνήσεων!
Όμως ακόμη και μετά το έγκλημα των Τεμπών, κυβέρνηση και αντιπολίτευση επιμένουν στις ιδιωτικοποιήσεις, πιο απόλυτα και κυνικά η κυβέρνηση, πιο συμβατικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο πρωθυπουργός μετά την υποκριτική συγγνώμη για τα Τέμπη, βγαίνει επιθετικά και δηλώνει ότι «θα προχωρήσει στο πρόγραμμά του για να μην μείνει τίποτα αναχρονιστικό σ’ αυτόν τον τόπο», δηλαδή να μη μείνει τίποτε φιλεργατικό και δημόσιο. Ο Αλέξης Τσίπρας δε, σε πρόσφατη συνέντευξη είπε ότι θα επαναδιαπραγματευθεί τη σύμβαση με την εταιρεία, όχι όμως ότι θα επανακρατικοποιήσει τον ΟΣΕ.
Όλοι γνωρίζουμε ότι καλές συμβάσεις δεν υπάρχουν, οι ιδιώτες δεν είναι φιλάνθρωποι, όταν εμπορευματοποιούνται τα δημόσια – κοινωνικά αγαθά, το κόστος πληρώνει ο λαός, αυξάνεται η τιμή τους και μειώνεται η ποιότητά τους.
Παρά τους δεκάδες νεκρούς όμως, παρά την κατακραυγή, η κυβέρνηση προσχώρησε και σε δύο άλλες νομοθετικές παρεμβάσεις, μία για την προωθούμενη ιδιωτικοποίηση του νερού και μία για την ιδιωτικοποίηση του Ογκολογικού Κέντρου του Νοσοκομείου Παίδων.
Το νερό είναι το αγαθό που μετά τον αέρα, είναι το πιο αναγκαίο για την ζωή. Ένα αγαθό, όχι μόνο απειλούμενο (ο λόγος πάντα για το καθαρό πόσιμο νερό), αλλά και κατανεμημένο τόσο ανισομερώς ώστε, συνυπολογίζοντας την διαρκή αύξηση του πληθυσμού και τις συγκρούσεις για τον έλεγχο των υδάτινων αποθεμάτων, εκτιμούμε ότι μπορεί ο επόμενος παγκόσμιος πόλεμος να γίνει για το νερό! Οι ιδιωτικοποιήσεις του νερού έγιναν σε πολλές χώρες, με τραγικές συνέπειες για τον λαό. Η Θάτσερ ήταν η πρώτη που ιδιωτικοποίησε το δίκτυο ύδρευσης σε Αγγλία – Ουαλία (1979) με συνέπεια τον διπλασιασμό των τιμολογίων. Στην Αργεντινή, στην Νικαράγουα, στην Τανζανία, όπου ιδιωτικοποιήθηκε το δίκτυο, οι λογαριασμοί αυξήθηκαν και μειώθηκε η ποιότητα του νερού, στη δε Ν. Αφρική ξέσπασε επιδημία χολέρας λόγω του κακοσυντηρημένου ιδιωτικοποιημένου δικτύου ύδρευσης του Γιοχάνεσμπουργκ. Στη Πορτογαλία η ιδιωτική εταιρεία αύξησε τους λογαριασμούς 400%, στη δε Βολιβία ξέσπασε πραγματική επανάσταση το 2000, όταν η ιδιωτική εταιρεία τριπλασίασε τα τιμολόγια και επεδίωξε να «ιδιωτικοποιήσει» και το νερό της βροχής. Ο λαός όμως κέρδισε.
Η Διεθνής εμπειρία όμως, ουδόλως προβληματίζει τη κυβέρνηση Μητσοτάκη. Προσπαθεί με κάθε τρόπο να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση του νερού. Πρώτα επιχείρησε να την προωθήσει με την μορφή ΣΔΙΤ και μέσω αυτού να παραχωρήσει σε ιδιώτες τα φράγματα Μόρνου, Ευήνου, Υλίκης και Μαραθώνα, τις γεωτρήσεις της Πάρνηθας και του Βοιωτικού, καθώς και του δικτύου που μεταφέρει το νερό στην Αθήνα. Με προσφυγή πολιτών και εργαζομένων στο ΣτΕ, ο νόμος κρίθηκε αντισυνταγματικός.
Στο παρόν νομοσχέδιο οι κρατικές αρμοδιότητες ρύθμισης και ελέγχου όλων των φορέων παροχής της δημόσιας υπηρεσίας ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας, αφαιρούνται από το αρμόδιο Υπουργείο και ανατίθενται στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), που μετονομάζεται σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Το κράτος δηλαδή παραδίδει βασικές αρμοδιότητες (αδειοδοτικές, τιμολογιακές κ.ά.), οι οποίες κατά το Σύνταγμα του ανήκουν αποκλειστικά σε Ρυθμιστικές Αρχές, που έχουν αρμοδιότητα μόνο σε δραστηριότητες της αγοράς! Η ανάθεση αποκλειστικών αρμοδιοτήτων του κράτους σε Ρυθμιστικές Αρχές, όπως έγινε και με την ενέργεια, είναι το πρώτο βήμα της ιδιωτικοποίησης.
Η κυβέρνηση δεν είναι η πρώτη που επιχειρεί την ιδιωτικοποίηση του νερού. Η αρχή έγινε το 1999 από τον Σημίτη (ν. 2744), που έδινε τη δυνατότητα να διατεθεί το 49% των μετοχών της ΕΥΔΑΠ, σε ιδιώτες επενδυτές και τότε δόθηκε το 38,67% και διατηρήθηκε στο Δημόσιο το 61,33%!
Ο ΣΥΡΙΖΑ ενέταξε τις μετοχές της ΕΥΔΑΠ και άλλων πέντε εταιρειών κοινής ωφέλειας στο Υπερταμείο. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. τώρα νομοθετεί παρά τις γνωμοδοτήσεις του ΣτΕ, το οποίο αναγνωρίζει το νερό ως δημόσιο αγαθό, αναγκαίο στους πολίτες και όχι αντικείμενο εμπορευματοποίησης. Στις ρυθμίσεις αυτές αντιδρούν ακόμη και αυτοδιοικητικοί της Ν.Δ., η μάχη όμως θα δοθεί στους δρόμους!
Το ίδιο κάνει η κυβέρνηση και με το Ογκολογικό Κέντρο του Νοσοκομείου Παίδων, το οποίο ιδιωτικοποιεί μέσω της μετατροπής του σε Ν.Π.Ι.Δ., προκειμένου να ενσωματωθεί με το Ογκολογικό Κέντρο «Ελπίδα» της κ. Βαρδινογιάννη, το οποίο όμως έχει μόνο κλίνες, ενώ όλες οι άλλες υποδομές για τη θεραπεία των μικρών ασθενών (Παιδιατρικές Κλινικές, ΜΕΘ, Χειρουργεία) είναι δημόσιες και χρηματοδοτούνται από τον Ελληνικό λαό. Ουσιαστικά χαρίζουν δημόσιες δομές σε ιδιώτες και αφήνουν τους μικρούς ασθενείς και τις οικογένειές τους στο έλεος των χορηγών (προβλέπεται οικονομική αυτοτέλεια για το Ν.Π.Ι.Δ.), δηλαδή αν δεν υπάρχουν χορηγίες, το κόστος θα το αναλαμβάνουν οι οικογένειες. Το νομοσχέδιο ψήφισε μόνο η Ν.Δ., καταψήφισαν ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και Μέρα25, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ απείχε! Γιατί άραγε; Μήπως λόγω οικογένειας Βαρδινογιάννη;
Απ’ όλα αυτά συμπεραίνουμε, ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. ανάλγητα προωθεί, ακόμη και στο τέλος της θητείας της, όσες ιδιωτικοποιήσεις μπορεί, αδιαφορώντας για τον λαό αλλά και η αντιπολίτευση ανέχεται, συναινεί ή έχει «στρώσει το χαλί».
Ο λαός όμως αντιστέκεται, διαμαρτύρεται, αμφισβητεί. Αλλάζει το πολιτικό σκηνικό και οι αγώνες μπορούν να οδηγήσουν σε ανατροπές, ώστε το σύνθημα που φωνάζουν οι διαδηλωτές «Υγεία, Παιδεία, Συγκοινωνίες, Ρεύμα και Νερό δεν είναι εμπορεύσιμα, ανήκουν στον λαό» να επιβληθεί στην πράξη.
* Δέσποινα Σπανού είναι πρώην Αντιπρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, Στέλεχος της ΛΑΕ – ΑΑ
