Ομιλία Γιώργου Παληγεώργου, συγγραφέα, οικονομολόγου και συντονιστή ΛΑΕ ΑΑ στην Αιτωλοακαρνανία για την παρουσίαση του βιβλίου «8 μήνες που συντάραξαν την Ελλάδα (Ιανουάριος-Αύγουστος 2015)» του Δημήτρη Στρατούλη.
Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι καλησπέρα σας κι από μένα!
Βρίσκομαι στο μεταίχμιο μιας χαρμολύπης.
Πριν λίγες μέρες ο Δημήτρης Στρατούλης κήδεψε την αγαπημένη του μάνα, τη Ρεβέκκα Στρατούλη. Μια σπουδαία γυναίκα που έφυγε πλήρης ημερών και που έδωσε στα παιδιά της αλλά και στην κοινωνία που έζησε τις μεγάλες αξίες του ανθρωπισμού και της ζωής. Θα ήθελα όσα πω απόψε για το βιβλίο του Δημήτρη, να τα αφιερώσω (και) στη μνήμη της.
Από την άλλη, σήμερα νιώθω και χαρά, ότι η άνοιξη έφτασε στην Αιτωλοακαρνανία και στο Αγρίνιο με όμορφο κι ελπιδοφόρο τρόπο, κομίζοντας και το συγκλονιστικό βιβλίο «8 ΜΗΝΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΤΑΡΑΞΑΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ιανουάριος –Αύγουστος 2015» του Δημήτρη Στρατούλη.
Ο Δημήτρης είναι πασίγνωστος σ’ όλη τη χώρα, πόσο μάλλον ως Αστακιώτης στην Αιτωλοακαρνανία, οπότε οι συστάσεις γι’ αυτόν περιττεύουν. Όμως δεν μπορώ να μην αναφέρω ότι είναι ένας αγαπημένος φίλος και σύντροφος στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες. Πρέπει επίσης να πω ότι είναι μια κορυφαία πολιτική και πνευματική φυσιογνωμία της χώρας μας και ταυτόχρονα ένας απλός άνθρωπος που σε κερδίζει με την ειλικρίνειά του και την αξιοπιστία του και βέβαια με τη ζεστή ανάσα του λαϊκού αγωνιστή.
Θα ήθελα λοιπόν να ευχαριστήσω το Δημήτρη για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε, ζητώντας μου να είμαι ένας απ’ τους αποψινούς παρουσιαστές του νέου του βιβλίου. Είναι για μένα πολύ μεγάλη τιμή!
Έρχομαι στο βιβλίο που απόψε παρουσιάζουμε. Θα ξεκινήσω από την επιστημονική αξία του βιβλίου, που, ας πούμε, μου το επιτρέπει η εμπειρία από τα 25 χρόνια διδασκαλίας μου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Θα έλεγα με βεβαιότητα πως όσες φοιτήτριες κι όσοι φοιτητές φιλοδοξήσουν να εκπονήσουν διδακτορικές διατριβές στη σύγχρονη ιστορία και κύρια στην πρόσφατη πολιτική ιστορία της χώρας, καθώς κι οι μέντορές τους, θα βρουν πολλή σε ποσότητα τροφή και απόλυτα αξιόπιστη σε πληροφορίες και αναλύσεις για να συγκροτήσουν το έργο τους.
Θα λέγαμε μάλλον πως ο ιστορικός του μέλλοντος θα καταπιαστεί με το πόνημα του Δημήτρη Στρατούλη και θα στείλει το περιεχόμενό του στο διηνεκές της ιστορίας γιατί στο βιβλίο αυτό εκτός απ’ τις πληροφορίες και τις αναλύσεις υπάρχει και η κριτική και η αυτοκριτική ματιά, με σαφή κριτήρια, με στέρεα επιχειρήματα, αλλά και με τη σκέψη για το πώς παράγεται η νέα κοινωνική (και πολιτική) αισιοδοξία.
Επειδή η ζωή δεν είναι ευθεία γραμμή οφείλουμε συχνά να γυρίζουμε πίσω για να δούμε, αν όχι όλα, τουλάχιστον όσα περισσότερα πατήματα της ανθρώπινης πορείας μπορούμε σε κάθε εποχή που εξετάζουμε. Για να μπορέσουμε να εξηγήσουμε τα λάθη ή τις αβελτηρίες, για να τα αναθεωρήσουμε ή να τα τροποποιήσουμε στο εφήμερο αλλά κρίσιμο παρόν μας. Να διδαχτούμε δηλαδή από την ιστορία και να πορευτούμε με ικανά εφόδια στο μέλλον.
Βέβαια ο Δημήτρης δεν είναι ιστορικός, με την τυπική τουλάχιστον εκδοχή. Γι αυτό, το βιβλίο του δεν (μπορεί να) είναι η αποτύπωση της ιστορίας μιας περιόδου που θα διδαχτεί σε μια αίθουσα Γυμνασίου ή σε ένα Πανεπιστημιακό αμφιθέατρο. Ταυτόχρονα όμως ο Δημήτρης άθελά του είναι και ιστορικός και μάλιστα καινοτόμος και ρηξικέλευθος, αφού τολμά και καταφέρνει με εξαιρετική επιτυχία να γράψει πολιτική ιστορία απ’ τη μεριά των ηττημένων. Πάντως το νέο βιβλίο του Δημήτρη σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι αφήγηση παρωχημένων γεγονότων, κάτι δηλαδή σαν απομνημόνευμα. Ο Δημήτρης είναι αρκετά νέος ακόμα και ηλιακά και πνευματικά κι έχουμε ακόμα και θα έχουμε στο μέλλον μεγάλες απαιτήσεις απ’ αυτόν.
Ο Δημήτρης Στρατούλης είναι ένας αεικίνητος άνθρωπος της διαρκούς πολιτικής μάχης, οπότε θα έλεγα για όσους διαβάσουν το βιβλίο του τώρα αλλά και στα προσεχή χρόνια, θα δουν ένα σπουδαίο ιδεολογικό και πολιτικό περιεχόμενο. Θα έλεγα λοιπόν ότι το παρόν βιβλίο παρ’ ότι έχει εξαιρετικό ιστορικό ενδιαφέρον και θα είναι βασικό αγκωνάρι της μελλοντικής ιστορίας της χώρας μας, πρέπει να το δούμε ως βιβλίο αμιγώς πολιτικό, όπως πολύ σωστά υποψιάζεστε. Εξάλλου τα γεγονότα που εξετάζονται σ’ αυτό, αν και ιστορικά, είναι ακόμα νωπά.
Όπως φανερώνει ο τίτλος του βιβλίου, κεντρικός του θεματικός άξονας είναι τα πολιτικά γεγονότα απ’ το Γενάρη του 2015 ως τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς. Πολιτικά γεγονότα που συντάραξαν τους Έλληνες πολίτες και περισσότερο αυτούς που μάτωσαν για να συγκροτηθεί ένα δυνατό ριζοσπαστικό εργατικό και λαϊκό κίνημα. Αυτούς δηλαδή που έλπιζαν πως θα δικαιωνόταν πολιτικά μέσα από την οργανωτική και αγωνιστική ενότητα της πολυδιασπασμένης ως τότε αριστεράς, στα πρωτόγνωρα για τη σύγχρονη Ελληνική κοινωνία χρόνια της πρώτης μνημονιακής καταιγίδας.
Οι περισσότεροι από εμάς εκείνα τα γεγονότα τα ζήσαμε. Άλλοι ως απλοί πολίτες, άλλοι ως ανήσυχοι πολιτικοποιημένοι πολίτες, άλλοι ως ενταγμένοι σε σχηματισμούς της Αριστεράς ως μέλη κάποιας συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ, άλλοι ως μέλη του ΚΚΕ ή των οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που δε συμμετείχαν στο ΣΥΡΙΖΑ.
Όμως υπάρχει ένα μεγάλο και πολύ κρίσιμο πληθυσμιακό μέγεθος σήμερα, που δεν έζησε τα γεγονότα αυτά ή τα γνωρίζει με ελλείψεις και ίσως ένα τμήμα του να μην τα γνωρίζει καθόλου. Σκεφτείτε ότι την άνοιξη του 2010 που το ΠΑΣΟΚ και ο Γ. Παπανδρέου ανακοίνωναν στον Ελληνικό λαό απ’ το Καστελόριζο το πρώτο αλυσόδεμά της χώρας στους μηχανισμούς στήριξης(1ο μνημόνιο), οι σημερινοί 25ρηδες ήταν μαθητές του Δημοτικού Σχολείου.
Έτσι λοιπόν λέω ότι το πόνημα του Δημήτρη Στρατούλη που συζητάμε απόψε, αν για μας που ηλικιακά ήμασταν παρόντες τότε, είναι ένα χρησιμότατο πολιτικό εφόδιο για να εξετάσουμε απ’ αρχής εκείνα τα πολιτικά γεγονότα και να βγάλουμε με γνώση και με την ηρεμία της χρονικής απόστασης τα σωστά πολιτικά συμπεράσματα, για τη νεολαία μας, το μεγάλο ελπιδοφόρο τμήμα της κοινωνίας μας, αυτό το βιβλίο είναι ο πιο καθαρός πολιτικός χάρτης της εποχής, είναι το απόλυτο σύγχρονο πολιτικό εγκόλπιο.
Τα κλασσικά λεγόμενα μνημόνια που δεν ήταν τίποτε άλλο από την πολιτική και οικονομική υποθήκευση της Ελλάδας στη διεθνή τοκογλυφία, μας όρισαν ως αποικία χρέους, με αποκλειστικό υπεύθυνο το εθελόδουλο πολιτικό σύστημα της χώρας. Απ’ τον ολετήρα των μνημονίων πέρασαν η Κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου(ΠΑΣΟΚ), Λ.Παπαδήμου(ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ. ΛΑ.Ο.Σ.), Α. Σαμαρά(Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ) αρχικά(στη συνέχεια η ΔΗΜΑΡ αποχώρησε). Όλες αυτές οι κυβερνήσεις από τον Οκτώβρη του 2009 έως το Γενάρη του 2015 ήταν βραχύβιες, σχεδόν θνησιγενείς. Το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας τότε φανέρωνε με τον πιο κραυγαλέο τρόπο την αδυναμία του να αναπαραχθεί.
Δε θα σας απασχολήσω με τα βασικά γεγονότα του πρώτου 8μήνου του 2015, που με τρόπο μοναδικό περιγράφει ο Δημήτρης Στρατούλης, γιατί έτσι θα σας αφαιρούσα την απόλαυση της ανάγνωσής τους. Όμως θα σχολιάσω κάποια (τέσσερα σημεία) της συμπεριφοράς της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ μετά το ιδρυτικό συνέδριό του τον Ιούλιο του 2013 και έως την ψήφιση του 3ου και φαρμακερότερου μνημονίου τον Αύγουστο του 2015.
- Μετά το Συνέδριο του 2013 κι ενώ στην κοινωνία υπήρχε κλίμα και αέρας ριζοσπαστικοποίησης, παρά τη σκανδαλώδη προβολή των ΜΜΕ στη ναζιστική Χρυσή Αυγή που έπαιζε ύπουλα το αντιμνημονιακό χαρτί, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ υποβάθμιζε ή εξαφάνιζε πολλές συνεδριακές θέσεις που κωδικοποιούσαν πολιτικά την εναλλακτική προοπτική της χώρας και την ελπίδα. Παρ’ ότι η Ελληνική κοινωνία προσέγγιζε μ’ ενθουσιασμό το ΣΥΡΙΖΑ η ανησυχία της ηγεσίας του (Τσίπρας, Δραγασάκης και Σια) ήταν μην κατακτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ αυτοδύναμος την εξουσία και βρεθεί στη δύσκολη θέση να εφαρμόσει αντιμνημονιακή –φιλολαϊκή πολιτική. Ήθελε οπωσδήποτε και κυβερνητικό συνεταίρο(ΑΝΕΛ) από το παραδοσιακό παλιό κεντρικό πολιτικό σύστημα, κάπως, τάχα, να τον εμποδίζει. Ήταν μια σαφής προσπάθεια να κρατήσει στην κυβερνητική ζωή το παραπαίων παλιό κεντρικό πολιτικό σύστημα.
- Μετά την κατάκτηση της εξουσίας στις 25 Γενάρη του 2015, ο Τσίπρας, στις 17 Φλεβάρη 2015, πρότεινε στους εμβρόντητους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Προκόπη Παυλόπουλο και τους έσυρε παγωμένους στην αποδοχή και ψήφισή του, ενώ υπήρχε η εκλογική δυνατότητα να εκλεγεί αριστερός Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η κίνησή σου αυτή ήταν μια σαφής στροφή προς τις επιλογές του παλιού κατεστημένου και θεσμικά, αλλά και μήνυμα για το ποια στρατηγική και ποιες πολιτικές θα ακολουθούσε ως πρωθυπουργός.
- Η επιλογή του δημοψηφίσματος στις 5 Ιουλίου του 2015 από τον Τσίπρα αποδείχτηκε ως τέχνασμα για την εφαρμογή προαποφασισμένων μνημονιακών πολιτικών. Έμμεσα είχε δηλώσει πως περίμενε το δημοψήφισμα να προκρίνει το ΝΑΙ. (είχε πει χαρακτηριστικά ότι θα υλοποιήσω την απόφαση του Ελληνικού λαού όποια και να ‘ναι). Ένας υπεύθυνος και ειλικρινής πρωθυπουργός υποστηρίζει την πρότασή του κι όταν υπερψηφίζεται πανηγυρικά(61,3%) την υλοποιεί κι όταν καταψηφίζεται παραιτείται. Άλλη μια κραυγαλέα απόδειξη ότι ήταν προσυνεννοημένος να στρίψει δια του δημοψηφίσματος. Η υπογραφή της συμφωνίας για το 3ο μνημόνιο στις 13 Ιούλη του 2015, κόντρα στο μεγάλο ΟΧΙ του Ελληνικού λαού, απέδειξε του λόγου το αληθές.
- Τέλος η ψηφοφορία στη Βουλή για νομιμοποίηση του 3ου μνημονίου από βουλευτές του κουτσουρεμένου ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τους ορκισμένους μνημονιακούς βουλευτές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, των ΑΝΕΛ και του Ποταμιού, στις 14 Αυγούστου του 2015. Η απόφαση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ ήταν πια καθαρή, να χρησιμοποιήσει το κόμμα ως παρένθετη μητέρα για την αναπαραγωγή του ανίκανου παλιού πολιτικού συστήματος να αναπαραχθεί με καθαρούς δημοκρατικούς όρους. Η ψηφοφορία αυτή επανέφερε τις κλασσικές μνημονιακές πολιτικές στη χώρα και άνοιξε το δρόμο για την επάνοδο της ατόφιας δεξιάς στην εξουσία.
Παρ’ όλα αυτά σ’ εκείνη την ψηφοφορία δεν έγινε κατορθωτό απ’ την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ να διαπομπεύσει την Αριστερά. 32 βουλευτές, πολλοί από αυτούς υπουργοί, μεταξύ των οποίων κι ο Δημήτρης Στρατούλης, θυσίασαν τα αξιώματα και κράτησαν ψηλά την τιμή του Ελληνικού λαού, της δημοκρατίας και της Αριστεράς, ψηφίζοντας βροντερά ΟΧΙ στο 3ο μνημόνιο, όπως ακριβώς πριν από 40 μέρες ΟΧΙ είχε ψηφίσει η συντριπτική πλειοψηφία του Ελληνικού λαού.
Όμως όπως η ζωή συνεχίζεται, συνεχίζεται και η ιστορία, συνεχίζεται και η πολιτική ιστορία, συνεχίζεται και η πολιτική δράση των κοινωνιών και των λαών.
Σήμερα, παρά τα ψευδώς θρυλούμενα ότι Ελλάδα βγήκε από μνημόνια(θυμάστε τη φιέστα στην Ιθάκη τον Αύγουστο του 2018), ζούμε ένα ανελέητο οικονομικό φιλελευθερισμό με ισοπέδωση της λαϊκής τάξης από την απίστευτη ακρίβεια και την ανυπόφορη φτώχεια και στον αντίποδα τη γιγάντωση της ολιγαρχίας του πλούτου στο πλαίσιο των καταστροφικών πολιτικών της ΝΔ και της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Η πολιτική και οικονομική εργαλειοποίηση του COVID σε βάρος τελικά του Δημόσιου συστήματος υγείας και της λαϊκής οικονομίας, αποτέλεσε ένα επιπλέον οδυνηρό μνημόνιο.
Οδυνηρό ακόμα μνημόνιο αποτελεί το ενεργειακό που στραγγαλίζει τα λαϊκά εισοδήματα την ώρα που ο ενεργειακός πλούτος της χώρας έχει εκχωρηθεί σε ημέτερους και ασύδοτους ιδιώτες.
Ταυτόχρονα όσοι ερίζουν για την εκ νέου ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών την μετά τις προσεχείς εκλογές εποχή όχι μόνο δεν άσκησαν αντιπολίτευση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, αλλά ψήφισαν μαζί της τα περισσότερα αντιλαϊκά νομοσχέδια. Παλιά μου τέχνη κόσκινο….
Οι πολίτες όμως θέλουν μια άλλη καθαρή πολιτική πρόταση για το πως θα αμυνθούν στη νέα λαίλαπα που θα ακολουθήσει μετά τις εκλογές κι ακόμα για το πως μπορούν να διεκδικήσουν αυτά που δικαιούνται. Μια άλλη καθαρή πολιτική πρόταση, γιατί όλα μπορούν να γίνουν αλλιώς.
Μια μαχητική αριστερή-προοδευτική κοινοβουλευτική αντιπολίτευση που να εκφράζει την τεράστια λαϊκή τάξη που χειμάζεται, ΚΑΙ που θα συμπορεύεται με ένα αγωνιστικό κοινωνικό κίνημα, αυτή τη στιγμή, είναι απόλυτα αναγκαία. Οι προϋποθέσεις υπάρχουν. Μένει να ομονοήσουμε σ’ αυτή την κατεύθυνση.
Είμαστε εδώ με μεγάλο σύμμαχο τη νέα γενιά για να παράξουμε τη νέα πολιτική αισιοδοξία για τους ηττημένους, για την Αριστερά, για την Ελληνική κοινωνία.
Δημήτρη σ’ ευχαριστούμε πολύ!
Το βιβλίο σου μας μαθαίνει, μας διδάσκει, μας εμπνέει!
Είμαι βέβαιος ότι θα αγκαλιαστεί από κάθε ελεύθερο δημοκρατικό πολίτη!