Όλο το βάρος έπεσε πάνω σε μια χούφτα ανθρώπων….αυτή έγραφε πάντα ιστορία και περίμεναν όλοι μόνο από αυτούς, τα πάντα…και τους καταλόγιζαν τα πάντα και έπρεπε να απολογούνται για όλα και να σηκώνουν τον αγώνα ξανά και ξανά στην πλάτη και να μη λυγίζουν ποτέ και να μην κάνουν λάθη….Οι υπόλοιποι, οι αμέτοχοι, οι άβρεχτοι, αυτοί που ήταν με όλους κι όλα, με όποιους και όπου βολεμένοι, αυτοί τους έκριναν, και τους χρέωναν ακόμα και για το ξεπούλημα και την προδοσία των άλλων.
Άρης Βελουχιώτης
Γιατί ένα βιβλίο του Δημήτρη Στρατούλη για τους 8 μήνες που συντάραξαν την Ελλάδα;
Θα τολμούσα να πω, πρώτα απ όλα, ως φόρος τιμής στη μνήμη των χιλιάδων κομμουνιστών, αριστερών, που δε δείλιασαν, αλλά θυσίασαν τις ζωές, τις οικογένειές τους, τα παιδιά τους, αντιπαλεύοντας ένα καταπιεστικό και άδικο σύστημα, και ως δημόσια δήλωση, μέσα από την καταγραφή των γεγονότων αυτής της κρίσιμης περιόδου, ότι οι αγώνες τους δεν πήγαν χαμένοι, ότι κάποιοι εδώ, δεν προδώσαμε, δεν υποχωρήσαμε, δε βολευτήκαμε και με όποιο κόστος, συνεχίζουμε.
Δεύτερο, γιατί τα μνημόνια χάραξαν μια κόκκινη, ανεξίτηλη γραμμή στην ιστορία της χώρας και στις συνειδήσεις του κόσμου, που δε διαγράφεται και θα καθορίζει στο μέλλον τις επιλογές του. Ο Δ. Στρατούλης, αντιλαμβανόμενος αυτήν την ιστορική βαρύτητα, αισθάνεται την ευθύνη, ως ενεργό πολιτικό στέλεχος εκείνης της περιόδου, να ενημερώσει, από τη δική του σκοπιά, τον κόσμο που βίωσε τόσο επώδυνα τη μνημονιακή περίοδο, τι ακριβώς έγινε, πώς σταδιακά κατέληξε ο ΣΥΡΙΖΑ στην καταστροφική υποχώρηση και στην πολιτική του μετάλλαξη και ποια ήταν η πολιτική τοποθέτηση και δράση του Αρ. Ρεύματος και των στελεχών του.
Τρίτο, γιατί ως υπεύθυνο πολιτικό στέλεχος και άνθρωπος, ζητά να κριθεί και ο ίδιος προσωπικά, αλλά και το Αριστερό Ρεύμα, για όλα όσα έπραξε ή δεν έπραξε την περίοδο αυτή, αλλά και πριν από αυτή, περιγράφοντας τις αντιστάσεις, τις προτάσεις, τους αγώνες, την πίεση του Αριστερού Ρεύματος, στο οποίο ανήκει και ανήκουμε πολλοί εδώ μέσα, προκειμένου να μη γίνει αυτή η ολέθρια υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στο σύστημα.
Τέταρτο, γιατί, κατά τη γνώμη μου, η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται πάντα σαν κωμωδία ή σαν τραγωδία. Δίνει περιθώρια στο δίκαιο να κερδίσει, στο άδικο να καταποντιστεί. Κι επειδή οι πολιτικοί χρόνοι είναι πολύ πιο συμπυκνωμένοι στην εποχή μας, πρέπει έγκαιρα, να μάθουμε και να διδαχθούμε από τα λάθη μας για να τα αποφύγουμε, και από τα σωστά μας για να τα επαναλάβουμε, στο κοντινό πια μέλλον.
Και να που έτσι γίνεται! Μετά από μόλις 8 χρόνια! Ο κορωνοϊός, με τη διαχείριση που έγινε από όλο το αστικό σύστημα παγκόσμια και στη χώρα μας, και τη μακάβρια αποκάλυψη της υποβάθμισης του δημόσιου συστήματος υγείας λόγω των ολέθριων μνημονιακών πολιτικών, αλλά κυρίως το προδιαγεγραμμένο δυστύχημα – έγκλημα στον ΟΣΕ στα Τέμπη, που κόστισε 57 ζωές κυρίως νέων ανθρώπων, φέρνουν στο καθαρό φως της μνήμης και της κρίσης του λαού τα μνημόνια και τις ολέθριες επιπτώσεις τους, αλλά και τα κόμματα που τα υπηρέτησαν. Η αγανάκτηση γίνεται οργή και δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων ξεχύνονται ξανά στο δρόμο, δηλώνοντας ότι τίποτε δεν είναι ίδιο από δω και μπρος, ότι το έγκλημα που διαπράχθηκε στα Τέμπη δε θα ξεχαστεί.
Το επικίνδυνο για το σύστημα και τους πολιτικούς εκφραστές τους, είναι ότι τώρα, σε αντίθεση με τις πλατείες, όσοι ξεχύνονται στους δρόμους ξέρουν! Ξέρουν ότι όλη αυτή η δυστυχία και ο πόνος είναι η συνέπεια των μνημονιακών πολιτικών του καπιταλιστικού συστήματος και των πολιτικών υπηρετών του. Τώρα στο μυαλό και στη συνείδησή τους δε χωράει πια ότι δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική κι ότι αυτή είναι η μόνη πολιτική, γιατί καμμιά πολιτική δε μπορεί να είναι οι νεκροί!
Τώρα λοιπόν, την επίμαχη αυτή ιστορική περίοδο, που το σίδερο είναι στη βράση του και κολλάει, όπως λέει ο λαός, ο Δ. Στρατούλης με το βιβλίο του, έρχεται να μας δώσει τη δυνατότητα, αναμοχλεύοντας το πρόσφατο πολιτικό παρελθόν, να δούμε ότι υπήρχε και υπάρχει εναλλακτική πρόταση απέναντι στις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές, την οποία μάλιστα, με όσες πιθανές αδυναμίες, την είχε μελετήσει και καταθέσει η Αριστερή Πλατφόρμα και στο ΣΥΡΙΖΑ και προς την κοινωνία, εξειδικεύοντάς την με το ειδικό φυλλάδιο που κυκλοφόρησε μετέπειτα η Λαϊκή Ενότητα.
Ήταν κορυφαία η ταξική σύγκρουση που διακυβεύονταν εκείνους τους κρίσιμους μήνες. Το καπιταλιστικό σύστημα βρίσκονταν στη δίνη της κρίσης του, και για να βγει όχι μόνο αλώβητο, αλλά και όσο το δυνατόν πιο κερδισμένο, θα απέτρεπε με κάθε τρόπο και κάθε μέσο την αναζήτηση και την προσπάθεια εφαρμογής οποιασδήποτε άλλης πολιτικής, που θα έδινε διέξοδο στις λαϊκές ανάγκες. Η Αριστερά, ειδικά στην Ευρώπη, ήταν αδύναμη, εξαιτίας της ιδεολογικής και πολιτικής ήττας του ’89 και δε μπόρεσε να αντιπαραθέσει τη δική της πρόταση απέναντι στη λιτότητα, δίνοντας πολιτική διέξοδο στον κόσμο που ξεχύνονταν στις πλατείες. Όλη η Ε.Ε., το ΔΝΤ, οι ΗΠΑ κυριολεκτικά έπεσαν πάνω στην Ελλάδα, αλλά και στις άλλες χώρες του νότου, προκειμένου να επιβάλλουν με κάθε τρόπο την πολιτική που εξυπηρετούσε τις τράπεζες της Γερμανίας και της Γαλλίας πρωτίστως, αλλά και όλους τους κεφαλαιούχους. Και βρέθηκε ένας λαός, ο ελληνικός, και μια πολιτική δύναμη, ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως φαίνονταν τότε, που διαμόρφωναν τις συνθήκες για να ανατραπεί αυτή η πολιτική. Χρησιμοποίησαν λοιπόν, μέσω της Τροϊκας και του Eurogroup κάθε μέσο για να τους τσακίσουν.
Ο λαός δεν τσακίστηκε, δεν ηττήθηκε, προδόθηκε από το ΣΥΡΙΖΑ, που όπως περιγράφει βήμα το βήμα ο Δημήτρης Στρατούλης, είχε από το 2012, σταδιακά αλλά σταθερά, γείρει την πλάστιγγα στην υποχώρηση και όχι στη ρήξη. Έτσι, δημιουργήθηκε η μεγάλη αντίφαση, τη στιγμή που ο λαός ριζοσπαστικοποιείται τόσο έντονα και καθοριστικά, όπως έδειξε με το 62,3% στο δημοψήφισμα, αντίθετα, οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, συντηρητικοποιούνται, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ περνάει μόνιμα στο στρατόπεδο των μνημονιακών κομμάτων εξουσίας.
Ο Δ. Στρατούλης, χωρίς πομπώδεις εκφράσεις, αλλά ούτε και επιθετικές ή προσβλητικές, περιγράφει την πορεία όλων αυτών των μηνών, οδηγώντας μας με μαεστρία και χωρίς υπερβολές, στο να ξαναζήσουμε την πίεση της Μέρκελ, του Σόιμπλε, την αγωνία των συνεδριάσεων του Eurogroup, το κλείσιμο των τραπεζών, τη διαφυγή στο εξωτερικών δεκάδων δισεκατομμυρίων καταθέσεων, την αποπληρωμή από το ΣΥΡΙΖΑ των δόσεων ύψους 8 δις ευρώ προς το ΔΝΤ, στεγνώνοντας τα ταμεία της χώρας, τις μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις στην Ελλάδα, την Ευρώπη και όλο τον κόσμο. Καταγράφει την πορεία των υποχωρήσεων του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στις πιέσεις της τρόικας, παραθέτοντας τις θέσεις της τότε ηγεσίας και πλειοψηφίας στις Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, τις δημόσιες δηλώσεις του Τσίπρα και στελεχών της τότε ηγεσίας, την προειλημμένη απόφαση της ηγετικής ομάδας να μη προχωρήσει σε σύγκρουση, αλλά σε συμβιβασμό, έχοντας την αφελή άποψη, ότι θα μπορούσε να καταλήξει σε ένα ηπιότερο μνημόνιο ή θα έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει και αντίμετρα, προς όφελος των χαμηλών λαϊκών στρωμάτων.
Παράλληλα, καταγράφει όλες τις προσπάθειες του Αριστερού Ρεύματος και της Αριστερής Πλατφόρμας, για να πείσει και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και το λαό, ότι υπάρχει μια άλλη, δύσκολη, αλλά ρεαλιστική πολιτική απέναντι στα μνημόνια, και αυτή είναι: η μονομερής διαγραφή του χρέους, η εφαρμογή αντινεοφιλελεύθερου, αντιμνημονιακού, ριζοσπαστικού προγράμματος ανασυγκρότησης της οικονομίας και παραγωγικού μετασχηματισμού σε όφελος των λαϊκών στρωμάτων, η εθνικοποίηση των τραπεζών, το σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων, η ανάπτυξη μαζικών, δυναμικών εργατικών και κοινωνικών αγώνων, ως βασική και αναγκαία προϋπόθεση για την εφαρμογή μιας αντιμνημονιακής πολιτικής, οι πολυμερείς και αμοιβαία επωφελείς διεθνείς σχέσεις και οικονομικές συμφωνίες, η σύγκρουση με Ε.Ε. και ΔΝΤ, η μη αποπληρωμή των δόσεων του δημόσιου χρέους, που θα επέφεραν και την έξοδο από την ευρωζώνη, ως επίσης τη μοναδική δυνατότητα να έχει η κυβέρνηση τα απαραίτητα εργαλεία για την εφαρμογή μιας άλλης οικονομικής πολιτικής.
Οι προτάσεις αυτές, όχι μόνον δεν γίνονταν αποδεκτές, παρόλο που έφθασαν να συγκεντρώνουν ως και το 45% στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ το 2013, αλλά χλευάζονταν από πολλά στελέχη.
Κυρίως όμως, επειδή κτυπούσαν στον πυρήνα του προβλήματος και ήταν οι μόνες που αν εφαρμόζονταν (όπως η έξοδος μιας χώρας από την ευρωζώνη) θα είχαν απρόβλεπτες συνέπειες για την πορεία της Ε.Ε., η οποία δεν ήταν προετοιμασμένη να τις αντιμετωπίσει, λοιδορήθηκαν και δυσφημίστηκαν όσο τίποτε άλλο, από όλο το ιερατείο της Ε.Ε., τους εγχώριους πολιτικούς υπηρέτες τους και όλα τα συστημικά Μ.Μ.Ε.
Δυστυχώς, και η στάση του ΚΚΕ, που έθετε την έξοδο από το ευρώ, ενταγμένη μόνο σε μια σοσιαλιστική κυβέρνηση, δε βοήθησε στο να διαπεράσει σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας η πρότασή μας.
Όπως πολύ σωστά περιγράφει ο Δ. Στρατούλης και η στάση της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, μαζί με του ΚΚΕ, το οποίο έκανε και την αψυχολόγητη επιλογή του άκυρου στο δημοψήφισμα, δε βοήθησε σαν αντίβαρο απέναντι στις πιέσεις της τρόικα, ώστε η πλάστιγγα στο ΣΥΡΙΖΑ να μη γείρει προς την πλευρά των μνημονίων, αλλά προς την πλευρά της ρήξης. Ακόμη και μετά τη μνημονιακή υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ, θεωρεί ότι, αν υπήρχε κοινό κάλεσμα Αριστερής Πλατφόρμας-ΚΚΕ-ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε λαϊκή αντίσταση, ανένδοτο αγώνα και μαχητική υπεράσπιση του ΟΧΙ στους δρόμους, ακόμα κι αν δεν κατάφερνε να ανατρέψει συνολικά τις εξελίξεις, σίγουρα θα έπληττε σοβαρά την αστική μνημονιακή πολιτική και θα οδηγούσε σε ακόμη μεγαλύτερη διαφοροποίηση αριστερών και προοδευτικών πολιτών από το ΣΥΡΙΖΑ.
Ήταν σωστές οι θέσεις του Αρ. Ρεύματος; Θα έλεγα με σιγουριά ναι, και φαίνεται σήμερα, γιατί παρά τα μνημόνια και τη λιτότητα το δημόσιο χρέος διογκώθηκε στα 400 δις ευρώ, τα ασημικά και τα χρυσαφικά της χώρας ξεπουλήθηκαν σε βάρος της ποιότητας των υπηρεσιών αλλά και της ζωής μας (κορωνοϊός, Τέμπη κτλ.), οι συνταξιούχοι οδηγούνται καθημερινά στη φτώχεια, οι νέοι, κυρίως επιστήμονες συνεχίζουν να μεταναστεύουν, η ανάπτυξη ακόμη μας χαιρετάει από μακριά, οι μισθοί των εργαζομένων είναι της πείνας, η καταστολή καλά κρατεί, η δημοκρατία και τα κοινωνικά δικαιώματα έχουν μπει στο θάλαμο της εντατικής.
Όπως ανέφερα στην αρχή, ο Δ. Στρατούλης, αν εξαιρέσουμε τον πρόλογο και τον επίλογο, που έχουν μια συναισθηματική φόρτιση, στο υπόλοιπο βιβλίο του κινείται με στοχαστική ηρεμία, παρά την ένταση των γεγονότων που περιγράφει και δεν επιτρέπει το συναίσθημα να υπερισχύσει, αν και υφέρπει, σε όλο το βιβλίο του μια συναισθηματική γλυκύτητα, παρά μόνον σε δυο σημεία. Στη στιγμή της ορκωμοσίας του ως Υπουργού, ψιθύρισε μέσα του «ψυχή βαθιά», ως δέσμευση, όπως αναφέρει και όρκο τιμής στους αγωνιστές της Αριστεράς που δεν ήταν πια στη ζωή, ότι δε θα κάνει πίσω από τις συλλογικές δεσμεύσεις μας απέναντι στο λαό. Και όταν, παραμονές του δημοψηφίσματος, στην πορεία κυβερνητικών στελεχών από το Μαξίμου προς τη συγκέντρωση του Συντάγματος ο κόσμος τους έσφιγγε το χέρι και τους έλεγε «μη μας προδώσετε»
Κλείνοντας την παράθεση ενός μέρους όσων θα είχα να πω για το βιβλίο του Δ. Στρατούλη, θα ήθελα να επισημάνω πόσο δικαιώνεται, ειδικά σήμερα όπου η ελληνική χειμάζουσα κοινωνία ξαναβγαίνει στους δρόμους μαζικά και δυναμικά, η θέση του Αρ. Ρεύματος για συνεργασία των αριστερών κοινοβουλευτικών και μη δυνάμεων και των αντιμνημονιακών δυνάμεων, όπως το ΜΕΡΑ25, γιατί είναι η μόνη δυνατότητα να δοθεί σήμερα πολιτική διέξοδος και έκφραση σε όλον αυτόν τον κόσμο που βροντοφωνάζει ότι τίποτε δεν θα είναι πια το ίδιο. Θα έλεγα πως είναι μια ευκαιρία που μας ξαναδίνει η ιστορία, να κάνουμε ότι έπρεπε να κάνουμε, αλλά δεν κάναμε το 2015, αναλαμβάνοντας τις ιστορικές ευθύνες να δώσουμε πολιτική έκφραση και διέξοδο σε έναν κόσμο που προδόθηκε, από ένα κόμμα που του στέρησε τόσο άδικα την ελπίδα που του έδωσε, σε έναν κόσμο τον οποίο η ηγεσία του συνδικαλιστικού κινήματος, δυστυχώς και τώρα όπως και το 2015 δεν του δίνει τη δυνατότητα να αγωνιστεί για να αποδράσει από την εργασιακή γαλέρα, σε έναν κόσμο που δε θέλει να βλέπει να παιδιά του να σκοτώνονται για τα κέρδη, ούτε να φεύγουν μετανάστες χωρίς επιστροφή.
Κλείνοντας θάθελα να καταθέσω τη δική μου οπτική για την ήττα και τους ηττημένους, που αναφέρει ο Δημήτρης στο βιβλίο του, και ανέφεραν και όλοι οι συνομιλητές σήμερα.
Προσωπικά, θεωρώ ότι όλοι όσοι υπερασπιστήκαμε και συνεχίζουμε να υπερασπιζόμαστε το ΟΧΙ, δεν ηττηθήκαμε από το σύστημα. Γιατί εμείς ειδικά, του Αρ. Ρεύματος, δε δώσαμε τη μάχη απέναντι στο σύστημα με τις δικές μας θέσεις, τις ρήξεις που θα κάναμε, τη λαϊκή συσπείρωση που θα επιδιώκαμε. Όλες οι κινήσεις εκείνης της περιόδου γίνονταν από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, σε άλλη κατεύθυνση από αυτήν που εμείς τονίζαμε ότι έπρεπε να γίνει, όπως περιέγραψα παραπάνω. Συνεπώς, εμείς δε δώσαμε τη μάχη με τους δικούς μας όρους, γιατί δεν είχαμε τα ηνία της ηγεσίας, άρα δεν ηττηθήκαμε από το σύστημα. Εμείς, προδοθήκαμε από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και ο λαός που τον πίστεψε. Εμείς, κατά τη γνώμη μου πάντα, ηττηθήκαμε εντός του ΣΥΡΙΖΑ, όπου δεν καταφέραμε, παρά τις έντονες και επώδυνες πολλές φορές προσπάθειές μας, να κάνουμε τις προτάσεις μας πλειοψηφικές, και εντός της ευρύτερης αριστεράς, όπου επίσης οι προτάσεις μας για συνεργασία ή έστω κοινές δράσεις δεν έγιναν αποδεκτές και δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, στο βαθμό που έπρεπε και απαιτούσαν οι καιροί.
